Page 30 - kpiebook66023

มาตรการทางกฎหมาย : ศึกษารูปแบบนิติบุคคลที่เหมาะสมเพื่อการส่งเสริมวิสาหกิจเพื่อสังคม

บริษัทการค้าเพื่อการกุศลมีสถานะเป็นบริษัทลูกขององค์กรการกุศล ซึ่งจะต้องปฏิบัติตาม
เงื่อนไขที่คณะกรรมการองค์กรการกุศลแห่งอังกฤษและเวลส์ (Charity Commission for England and

Wales) ก าหนดไว้ โดยจะได้รับสิทธิพิเศษต่าง ๆ โดยเฉพาะสิทธิประโยชน์ทางภาษี แต่การด าเนินงานของ
บริษัทการค้าเพื่อการกุศลนี้จะต้องเป็นไปตามวัตถุประสงค์หลักขององค์กรแม่ที่เป็นองค์กรการกุศล เรียกว่า
43
primary purpose trading กล่าวอีกนัยคือ ตั้งขึ้นมาเพื่อช่วยเหลือองค์กรแม่เท่านั้น
ในขณะที่บริษัทการกุศลเป็นรูปแบบองค์กรประเภทหนึ่งที่องค์กรการกุศลสามารถใช้จัดตั้ง
และสมาคมการกุศลหรือทรัสต์ที่ด ารงอยู่แล้วสามารถจะเปลี่ยนมาใช้รูปแบบนี้ได้ บริษัทที่สามารถเป็นองค์กร

การกุศลได้จะต้องจัดตั้งในรูปแบบบริษัทจ ากัดโดยหลักประกัน (CLG) ที่กล่าวไปข้างต้นเท่านั้น บริษัทจ ากัด
โดยหุ้น หรือ CIC ไม่สามารถเป็นองค์กรการกุศลได้ อย่างไรก็ตาม จะต้องท าความเข้าใจเกี่ยวกับสถานะองค์กร
การกุศล (charitable status) เสียก่อน

ความเป็นองค์กรการกุศลนั้น เป็นการให้สถานะจากการด าเนินงานขององค์กร ไม่ได้เกิด
จากรูปแบบองค์กร ซึ่งแตกต่างจากมูลนิธิของประเทศไทยที่เป็นรูปแบบองค์กร ดังนั้น ท าให้องค์กรการกุศล

ของสหราชอาณาจักรสามารถจัดตั้งได้หลากหลายรูปแบบ และไม่จ าเป็นต้องจดทะเบียนเสมอไป และการ
จดทะเบียนก็ไม่ได้ท าให้เกิดสถานะความเป็นนิติบุคคลขึ้น ภายใต้พระราชบัญญัติองค์กรการกุศล
44
(Charities Act 2006) การจะได้สถานะองค์กรการกุศล จะต้องเข้าเงื่อนไข ดังนี้
- วัตถุประสงค์ขององค์กรจะต้องเป็นไปเพื่อสาธารณกุศลเท่านั้น (exclusively

charitable) ซึ่งจะต้องตรงตามรายละเอียดของวัตถุประสงค์ที่กฎหมายก าหนดเท่านั้น เช่น การป้องกันและ
บรรเทาความยากจน การส่งเสริมการศึกษา การส่งเสริมศาสนา การส่งเสริมสุขภาพและการรักษาชีวิต การ
45
ส่งเสริมพลเมืองหรือพัฒนาชุมชน การส่งเสริมศิลปะ วัฒนธรรม มรดก หรือวิทยาศาสตร์ เป็นต้น
- ตัวแทน (trustees) ขององค์กรการกุศลจะต้องด าเนินงานขององค์กรเพื่อประโยชน์ของ
สาธารณะ (public benefit) ตามที่กฎหมายก าหนด เช่น ประโยชน์ดังกล่าวควรต้องสามารถพิสูจน์ให้เห็น

ได้และไม่เป็นมุมมองส่วนบุคคล หรือหากการด าเนินงานอาจก่อให้เกิดผลเสียบางประการได้ แต่ผลนั้น
จะต้องไม่เกินกว่าประโยชน์สาธารณะ เป็นต้น

ดังนั้น องค์กรไม่แสวงหาก าไรอาจได้รับสถานะขององค์กรการกุศลได้โดยไม่ต้องจด
ทะเบียน (เฉพาะกรณีองค์กรการกุศลที่มีรายได้ต่อปีไม่เกิน 5,000 ปอนด์ เรียกว่า “องค์กรการกุศลขนาด
เล็กที่มิได้จดทะเบียน” (small unregistered charity)) หรือไม่ต้องจัดตั้งในรูปแบบองค์กรนิติบุคคลก็ได้

แต่ยังต้องอยู่ภายใต้การก ากับดูแลของคณะกรรมการองค์กรการกุศลอยู่ แต่หากองค์กรการกุศลดังกล่าว
ต้องการได้ประโยชน์จากความเป็นนิติบุคคล ก็สามารถเลือกจัดตั้งเป็นนิติบุคคลรูปแบบใดรูปแบบหนึ่งได้

43 GOV.UK. (2019). Guidance – Charities and Trading. Last update, 6 June 2019. www.gov.uk/guidance/charities-and-
trading#using-a-subsidiary-trading-company
44 National Council for Voluntary Organisations (NCVO). (2021). Understanding Charitable Status and
Registration. https://www.ncvo.org.uk/help-and-guidance/setting-up/understanding-charity-status-and-
registration/#/
45 Charity Commission for England and Wales. (2013). Guidance – Charitable Purposes. GOV.UK, 16 15
September 2013. www.gov.uk/government/publications/charitable-purposes/charitable-purposes