Page 19 - kpiebook66015

ปัญหานี้มากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเทศในโลกตะวันตกอย่างเยอรมนี ที่ระบบดังกล่าวได้ท าให้เห็นอย่าง

ชัดเจนว่าการใช้ระบบรัฐสภาอาจน าไปสู่กรณีที่พรรคใดพรรคหนึ่งสามารถคุมเสียงข้างมากจนใช้อ านาจ
นิติบัญญัติและบริหารไปในทางที่ละเมิดสิทธิเสรีภาพของประชาชนได้ตามอ าเภอใจ และยิ่งปราศจากระบบการ
10
ควบคุมตรวจสอบจากทางอื่นก็ยิ่งท าให้เกิดผลเสียหายได้

ด้วยเหตุนี้ หลังจากสงครามโลกครั้งที่สองเป็นต้นมา หลายประเทศที่ได้มีการยกร่างรัฐธรรมนูญใหม่
หรือปฏิรูปรัฐธรรมนูญ ก็จะจัดวางโครงสร้างขององค์กรทางการเมืองใหม่ โดยก าหนดให้มีระบบการตรวจสอบ

ถ่วงดุลระหว่างองค์กรทางการเมืองจนเกิดเป็นแนวคิดทางกฎหมายรัฐธรรมนูญใหม่ที่เรียกว่า “ระบบรัฐสภาที่
ท าให้มีเหตุผลขึ้น” และชาติชายยังได้กล่าวต่อว่า ระบบดังกล่าวนี้มีองค์ประกอบที่ส าคัญสองประการ คือ

หนึ่ง การก าหนดให้มีองค์กรควบคุมตรวจสอบทางการเมืองนอกเหนือจากองค์กรหรือกลไก
เดิมที่มีแค่ให้ฝ่ายบริหารและฝ่ายนิติบัญญัติตรวจสอบกันเอง (เช่น ศาลรัฐธรรมนูญ องค์กรอิสระ ฯลฯ) และ

สอง คือ ปรับปรุงระบบการตรวจสอบถ่วงดุลระหว่างฝ่ายนิติบัญญัติและฝ่ายบริหารให้มีการ

11
ควบคุมตรวจสอบกันได้อย่างเหมาะสม
จะเห็นได้ว่า หลายประเทศเองก็ได้เกิดปัญหาเรื่องการตรวจสอบระหว่างฝ่ายนิติบัญญัติและฝ่าย

บริหารในการปกครองระบอบประชาธิปไตยระบบรัฐสภาเช่นเดียวกัน จึงน าไปสู่การจัดวางโครงสร้างของ
องค์กรทางการเมืองใหม่และสร้างระบบตรวจสอบให้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น รวมไปถึงการจัดวางความสัมพันธ์

ระหว่างฝ่ายนิติบัญญัติและฝ่ายบริหารใหม่ด้วย อย่างไรก็ตาม การสร้างระบบตรวจสอบที่เข้มงวดมากยิ่งขึ้นนั้น
ก็ต้องค านึงถึงการท างานของรัฐบาลซึ่งท าหน้าที่ในการก าหนดนโยบายบริหารราชการแผ่นดินด้วย หรือกล่าวอีกนัย
หนึ่งก็คือการสร้างระบบการตรวจสอบ ต้องเพียงพอที่จะท าให้เกิดการตรวจสอบถ่วงดุลที่มีประสิทธิภาพ แต่ก็

ต้องไม่เกินเลยไปจนท าให้รัฐบาลท างานไม่ได้จนต้องมีการเปลี่ยนรัฐบาลบ่อยครั้งจนการบริหารราชการแผ่นดิน
ขาดความต่อเนื่องและไม่มีประสิทธิภาพ เช่นเดียวกับสาธารณรัฐฝรั่งเศสในสมัยสาธารณรัฐที่ 3 ซึ่งมีการ

12
เปลี่ยนแปลงรัฐบาลถึง 93 คน ภายในเวลา 65 ปี ดังนั้น ในการศึกษาประเด็นเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่าง
ฝ่ายนิติบัญญัติและฝ่ายบริหาร จึงจ าเป็นต้องกล่าวถึงแนวคิดเรื่องเสถียรภาพของรัฐบาล

2.4 แนวคิดเกี่ยวกับเสถียรภาพรัฐบาล
ในส่วนของประเด็นที่เกี่ยวกับเสถียรภาพของรัฐบาลนี้ ชาติชายได้ชี้ให้เห็นความแตกต่างของการมี

“เสถียรภาพรัฐบาล” และการมี “เสถียรภาพทางการเมือง” โดยเมื่อกล่าวถึงค าว่า “เสถียรภาพของรัฐบาล”
ย่อมหมายถึง

10 ชาติชาย ณ เชียงใหม่. 2563. การจัดความสัมพันธ์ระหว่างฝ่ายนิติบัญญัติและฝ่ายบริหาร ภายใต้รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2560.
กรุงเทพมหานคร : สถาบันพระปกเกล้า หน้า 30
11 เรื่องเดียวกัน หน้า 31
12 Goguel, François. “Political Instability in France.” Foreign Affairs, vol. 33, no. 1, 1954, pp. 111–22. JSTOR,
https://doi.org/10.2307/20031079. Accessed 10 oct. 2022.

18