Page 24 - kpiebook66015
P. 24
เสถียรภาพเนื่องจากสามารถควบคุมสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรได้ผ่านระบบพรรคการเมือง โดยมีการบัญญัติ
29
ดังต่อไปนี้
“บุคคลผู้มีคุณสมบัติดังต่อไปนี้เป็นผู้มีสิทธิสมัครรับเลือกตั้ง
.......
30
(3) เป็นสมำชิกพรรคกำรเมืองใดพรรคกำรเมืองหนึ่งแต่พรรคเดียว”
นอกจากนี้ รัฐธรรมนูญยังได้ก าหนดให้พรรคการเมืองสามารถขับสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรออกจาก
พรรคได้ ซึ่งการขับออกจากพรรคนี้ก็จะมีผลกระทบต่อสมาชิกภาพของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร โดยมี
31
รายละเอียด ดังนี้
- รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2517 : ก าหนดให้พรรคการเมืองสามารถใช้มติ
พรรคการเมืองขับสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรออกจากพรรคได้ และสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจะไม่พ้นสมาชิก
ภาพถ้าหากสามารถหาพรรคใหม่มาสังกัดได้ภายใน 60 วัน
- รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2521 : ก าหนดให้พรรคการเมืองสามารถใช้มติ
พรรคสามในสี่ของที่ประชุมร่วมของคณะกรรมการบริหารพรรคเพื่อขับสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรออกจากพรรค
ได้ และส่งผลให้สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรคนนั้นพ้นจากสมาชิกภาพทันที
- รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2534 : ก าหนดให้พรรคการเมืองสามารถใช้มติ
พรรคขับสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรออกจากพรรคได้ โดยส่งผลให้สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรคนนั้นพ้นจาก
สมาชิกภาพทันที
ที่ส าคัญ ตั้งแต่การประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2517 เป็นต้นมานั้น
ยังมีการก าหนดไว้อย่างชัดเจนด้วยว่า ในกรณีที่สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรคนใดลาออกจากพรรคการเมือง ก็
จะต้องสิ้นสุดสมาชิกภาพทันที แม้ว่าการบัญญัติกติกาดังกล่าวจะมีจุดประสงค์เพื่อท าให้พรรคการเมืองมีความ
เข้มแข็งมากขึ้น และสามารถส่งผลให้รัฐบาลในประเทศมีเสถียรภาพมากยิ่งขึ้นก็ตาม แต่ก็ท าให้
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรขาดอิสระเนื่องจากเมื่อน าความเป็นสมาชิกพรรคการเมืองมาผูกอยู่กับความเป็น
สมาชิกภาพของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ก็ย่อมท าให้สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรมีโอกาสตัดสินใจแตกต่างจาก
มติของพรรคการเมืองน้อยมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ถ้าหากเจตนารมณ์ของประชาชนขัดแย้งกับเจตนารมณ์ของ
พรรคการเมืองอย่างชัดเจนแล้ว เช่น กรณีที่ประชาชนไม่พอใจกับการท างานของรัฐบาลในการแก้ปัญหาเรื่อง
หนึ่ง ๆ ในขณะที่พรรคการเมืองที่สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรคนนั้นมีมติให้ไว้วางในรัฐบาลต่อไป ถ้าหากเกิดการ
เปิดอภิปรายเพื่อลงมติไม่ไว้วางใจรัฐบาลขึ้น ก็ไม่มีอะไรรับประกันได้เลยว่าสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรซึ่งเป็น
29 มนตรี รูปสุวรรณ และคณะ, ความสัมพันธ์ระหว่างฝ่ายนิติบัญญัติกับฝ่ายบริหารและเสถียรภาพของรัฐบาล, สืบค้นเมื่อวันที่
20 พฤษภาคม 2565 จาก https://www.kpi-lib.com/multim/research/11/b4341(7).pdf
30 รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2517 มาตรา 117
31 iLaw, เรื่องเดียวกัน
23