Page 28 - kpiebook66015
P. 28
การแยกฝ่ายนิติบัญญัติและฝ่ายบริหารออกจากกันอย่างชัดเจนซึ่งท าให้เกิดการสร้างความเป็นผู้น าให้แก่
นายกรัฐมนตรีและเป็นการสร้างเสถียรภาพ เพราะการก าหนดมาตรการดังกล่าวจะท าให้รัฐมนตรีจะต้อง
ด าเนินการตามแนวทางของคณะรัฐมนตรีภายใต้การก ากับดูแลของนายกรัฐมนตรี เพราะถ้าหากนายกรัฐมนตรี
ตัดสินใจปรับคณะรัฐมนตรีและท าให้รัฐมนตรีคนใดพ้นจากต าแหน่ง รัฐมนตรีคนนั้นก็จะไม่สามารถด ารง
ต าแหน่งสมาชิกรัฐสภาอีกได้ ที่ส าคัญ การที่สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรได้รับแต่งตั้งเป็นรัฐมนตรีและต้องพ้นจาก
ต าแหน่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไป ยังท าให้บุคคลนั้นสามารถปฏิบัติงานในต าแหน่งรัฐมนตรีได้อย่างเต็มที่
โดยไม่ต้องกังวลถึงการปฏิบัติงานในต าแหน่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
35
3.2.3 การก าหนดกลไกการควบคุมการบริหารราชการแผ่นดิน : การตั้งกระทู้ และการอภิปราย
เพื่อลงมติไม่ไว้วางใจ
การก าหนดให้สมาชิกรัฐสภาสามารถตั้งกระทู้ถาม หรือก าหนดให้สภาผู้แทนราษฎรสามารถขอเปิด
อภิปรายเพื่อลงมติไม่ไว้วางใจรัฐมนตรีเป็นรายบุคคลหรือทั้งคณะนั้น เป็นกลไกการควบคุมการบริหารราชการ
แผ่นดินที่ก าหนดไว้ตั้งแต่การประกาศใช้รัฐธรรมนูญฉบับแรกมาจนถึงรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยฉบับ
ปัจจุบัน โดยอาจมีการก าหนดรายละเอียดที่ต่างกันบ้าง และที่ผ่านมา ก็เคยได้มีการศึกษาและตั้งข้อสังเกต
เกี่ยวกับการตั้งกระทู้ถาม การตั้งกระทู้ถามสดด้วยวาจา และการอภิปรายเพื่อลงมติไม่ไว้วางใจ ดังนี้
- ข้อสังเกตจากการตั้งกระทู้ถาม : ในการตั้งกระทู้ถามทั่วไปนั้น เนื่องจากหลังการเปลี่ยนแปลงการ
ปกครองในระยะแรกมีจ านวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไม่มาก และกระทู้ถามก็มีจ านวนไม่มากเช่นกัน ท าให้
รัฐมนตรีที่ถูกถามส่วนใหญ่จะมาตอบกระทู้ถามในสภาผู้แทนราษฎร และส่วนใหญ่ก็จะเป็นเรื่องเกี่ยวกับความ
เดือดร้อนของประชาชนในพื้นที่ของสภาผู้แทนราษฎรนั้น ๆ แต่เมื่อจ านวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรมีจ านวน
มากขึ้น ส่งผลให้การตั้งกระทู้ถามมมีมากขึ้นด้วย ท าให้หลายกระทู้ไม่สามารถถูกบรรจุเข้าสู่ระเบียบวาระได้ทัน
ที่ส าคัญ บางกระทู้มีลักษณะเป็นกระทู้ที่ด่วน แต่กลับไม่สามารถบรรจุได้ทัน หรือในหลายกรณี บางกระทู้ก็
อาจถูกเลื่อนตอบโดยรัฐมนตรีที่รับผิดชอบด้วย ด้วยเหตุนี้ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช
2540 จึงได้ก าหนดให้มีการตั้งกระทู้ถามสดด้วยวาจาได้ เพื่อให้มีการตอบกระทู้ที่อาจมีความเร่งด่วน อีกทั้งยัง
ถือเป็นการเพิ่มประสิทธิภาพในการควบคุมการบริหารราชแผ่นดินของรัฐสภา ทั้งนี้ กระทู้ส่วนใหญ่มักจะเป็น
ประเด็นที่เกี่ยวกับเรื่องที่สร้างความเดือดร้อนให้ประชาชนเป็นวงกว้าง หรือเป็นเรื่องที่ประชาชนให้ความสนใจ
36
แม้จะเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นเฉพาะพื้นที่ก็ตาม
- ข้อสังเกตจากกระทู้ถามสดด้วยวาจา และกระทู้ถามแยกเฉพาะ : ข้อบังคับการประชุมสภา
37
ผู้แทนราษฎรจะก าหนดให้กระทู้ถามสดต้องมีลักษณะที่ส าคัญ คือ
1) เป็นเรื่องส าคัญที่อยู่ในความสนใจของประชาชน
2) เป็นเรื่องที่กระทบถึงผลประโยชน์ของประเทศชาติและประชาชน และ
3) เป็นเรื่องเร่งด่วน
35 นันทวัฒน์ บรมานันท์ และคณะ, 2554, การปรับโครงสร้างของระบบรัฐสภา, กรุงเทพ ฯ : สถาบันพระปกเกล้า หน้า 387-388
36 ตระกูล มีชัย และชมพูนุท ตั้งถาวร, เรื่องเดียวกัน หน้า 223
37 ข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร
27