Page 16 - kpiebook66015
P. 16
ทุกสิ่งจะถึงแก่กำรอวสำน หำกบุคคลเดียวกันหรือคณะบุคคลที่เป็นหลักส ำคัญ ไม่ว่ำจะเป็นของคณ
ธขุนนำงหรือประชำชน ได้ใช้อ ำนำจทั้งสำม อ ำนำจกำรออกกฎหมำย อ ำนำจน ำมติของประชำชนไปปฏิบัติ
และอ ำนำจในกำรตัดสินคดีอำญำหรือกรณีพิพำทของเอกชน”
5
ทั้งนี้ M.C.J. Vile ในงานเขียนเรื่อง “Constitutionalism and the Separation of Powers”
ได้กล่าวถึงการแบ่งแยกการใช้อ านาจในมุมของหลักการที่บริสุทธิ์ (Pure Doctrine) ว่าหลักการดังกล่าวได้ให้
ความส าคัญกับการสร้างอิสระทางการเมือง (Political liberty) ว่าในการปกครองนั้น จะต้องแยกออกเป็นสาม
อ านาจหรือสามส่วน คือ ฝ่ายนิติบัญญัติ ฝ่ายบริหาร และฝ่ายตุลาการ และแต่ละส่วนนั้นจะต้องใช้อ านาจในการ
ท าหน้าที่ของตนเอง และไม่สามารถก้าวล่วงการใช้อ านาจของอีกฝ่ายได้เลย นอกจากนี้ บุคคลที่ใช้อ านาจทั้งสาม
นี้ จะต้องยกออกจากกันอย่างสิ้นเชิง ที่ส าคัญ ไม่มีใครสามารถด ารงต าแหน่งที่ใช้อ านาจดังกล่าวได้เกินหนึ่ง
6
ต าแหน่งในเวลาเดียวกัน และเมื่อเป็นเช่นนี้ แต่ละองค์กรก็จะท าหน้าที่ตรวจสอบและควบคุมซึ่งกันและกัน
จากที่กล่าวข้างต้น การปรับใช้หลักการแบ่งแยกการใช้อ านาจที่เคร่งครัดดังกล่าวได้ถูกวิพากษ์วิจารณ์
ว่ามีปัญหาในการปฏิบัติจริง เพราะถ้าหากมองในแง่ของการปฏิบัติแล้ว ถ้าหากแยกอ านาจทั้งสามส่วนออกจาก
กันอย่างสิ้นเชิง โดยเฉพาะอย่างยิ่งอ านาจนิติบัญญัติและอ านาจบริหาร ก็อาจท าให้เกิดปัญหาในการบริหาร
ราชการแผ่นดินได้ ดังนั้น การปรับใช้หลักการแบ่งแยกการใช้อ านาจในลักษณะที่เป็นหลักการบริสุทธิ์ดังกล่าวจึง
แทบเป็นไปไม่ได้เลย และยิ่งถ้าหากพิจารณาระบบรัฐสภาในประเทศอังกฤษ (Westminster Model) ซึ่ง
ก าหนดให้ที่มาของฝ่ายบริหารมาจากเสียงข้างมากของฝ่ายนิติบัญญัติ และในบางกรณีผู้ด ารงต าแหน่งเป็น
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรยังสามารถด ารงต าแหน่งเป็นรัฐมนตรีได้ด้วยนั้น ยิ่งเท่ากับขัดต่อหลักการแบ่งแยกการ
ใช้อ านาจ หรือแม้แต่การปกครองในหลายประเทศที่ก าหนดให้ฝ่ายตุลาการ (รวมถึงอังกฤษด้วย) สามารถ
ตรวจสอบการกระท าของฝ่ายบริหารในลักษณะที่เป็น การกระท าทางรัฐบาล ได้นั้น ก็ยิ่งจะท าให้เห็นได้อย่าง
7
ชัดเจนว่าขัดต่อหลักการแบ่งแยกการใช้อ านาจ
อย่างไรก็ตาม ถ้าหากพิจารณาจากประเทศที่ปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตยทั้งหมด อาจกล่าวได้
ว่ารูปแบบการปกครองของประเทศสหรัฐอเมริกาและประเทศฝรั่งเศสนั้น ยังคงรูปแบบของหลักการแบ่งแยก
การใช้อ านาจที่ชัดเจนได้อยู่ (หรืออย่างน้อยที่สุดก็ชัดเจนกว่ารูปแบบของการแบ่งแยกการใช้อ านาจในประเทศ
อังกฤษ) แต่ก็เป็นที่น่าสังเกตว่า การสร้างระบบการแบ่งแยกการใช้อ านาจที่ก าหนดให้ทุกองค์กรมีที่มาที่
แตกต่างกันและไม่เกี่ยวข้องกันนั้น ก็จะท าให้เกิดการตรวจสอบถ่วงดุลที่ชัดเจนยิ่งขึ้น และท าให้แต่ละองค์กร
สามารถท าหน้าที่ตรวจสอบได้เต็มที่ เช่น ในกรณีของสหรัฐอเมริกา อ านาจนิติบัญญัติของรัฐสภาอาจถูก
ตรวจสอบได้ด้วยการคัดค้านร่างกฎหมายโดยประธานาธิบดี หรือการตรวจสอบของฝ่ายตุลาการว่ากฎหมาย
นั้นขัดรัฐธรรมนูญ (แต่ไม่ได้เป็นการยกเลิกกฎหมาย) และการใช้อ านาจบริหารบางประการของประธานาธิบดี
5 ชัยวัฒน์ วงศ์วัฒนศานต์, 2540, กฎมายวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง, กรุงเทพฯ : สื่อปัญญา หน้า 33 (ความในวงเล็บ
เติมโดยผู้เขียนเอง)
6 Roger Masterman, ibid, p. 11
7 Roger Masterman, ibid, p. 12
15