Page 24 - kpiebook66004

24

บัทที� 3

กรณ์ีพรรคโปเดมอุส (Podemos) ในประเทศึสเปน

พิรรคโปเดมอส (Podemos: po’ðemos) เป็นพิรรคการเมืองในประเทศูสเปน ที�ก่อตั�งขึ�นเมื�อปี ค.ศู.2014 หรือ

พิ.ศู.2557 เป็นพิรรคการเมืองที�ได้ชื�อว่าเป็นพิรรคการเมืองที�เป็นประชานิยมฝ่่ายซ้าย (left-wing populism) ที�มีชื�อเสียง
ที�สุดพิรรคหนึ�งของโลก ซึ�งชื�อโปเดมอสนั�น เป็นภาษาสเปน ที�แปลเป็นภาษาอังกฤษว่า “we can” หรือภาษาไทย

ว่า “เราทำได้” ซึ�งก่อนจะถึงปรากฎการณี์ของการมีบัทบัาทของอุดมการณี์ประชานิยมฝ่่ายซ้ายนั�น เราควรต้องศูึกษา
ถึงบัริบัททางการเมืองของสเปน ในช่วงก่อนการเกิดขึ�นของพิรรคโปเดมอส ว่ามีปัญหาทั�งการเมืองและเศูรษฐกิจ

ในแง่ใดเกิดขึ�น ที�ก่อเป็นเงื�อนไขของการเกิดขึ�นของพิรรคการเมืองในลักษณีะประชานิยมฝ่่ายซ้ายในลักษณีะนี�
และเนื�องจากปี ค.ศู.2011 หรือ พิ.ศู.2554 นั�น เป็นปีที�มีความสำคัญต่อการเคลื�อนไหวทางสังคม (social

movement) ในรูปแบับัการชุมนุมที�มีลักษณีะต่อต้าน ไม่ว่าจะเป็นการต่อต้านรัฐ ต่อต้านทุนนิยม หรือต่อต้าน
ความรุนแรง มีการชุมนุมที�สำคัญที�เป็นเสมือนสัญลักษณี์ของช่วงเวลานี�มากมาย ในหลายสถานที�ทั�วโลก ไม่ว่าจะเป็น

Occupy Wall Street ที�เมืองนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา ขบัวนการ indignados ในสเปน aganaktismenoi ในกรีซ
อิตาลี อังกฤษ เยอรมนี ซึ�งมักจะมีเป้าหมายไปที�ตลาดหุ้น หรือสัญลักษณี์ของระบับัเศูรษฐกิจแบับัทุนนิยม

ล้วนแล้วแต่เป็นการประท้วงของประชาชนเพิื�อตอบัโต้กับัภาวะความเหลื�อมล�ำที�เกิดขึ�นทั�วไปในสังคมโลก และ
พิุ่งเป้าไปยังนโยบัายรัดเข็มขัดและเข้มงวดทางเศูรษฐกิจของรัฐบัาล (anti-austerity policies) ซึ�งการเคลื�อนไหวนั�น

มีเป้าหมายเพิื�อการเปลี�ยนแปลงโลก โดยประชาชนที�มีจำนวนมากกว่ากลุ่มของผู้มีอำนาจและผู้ที�ถือทรัพิยากร
ส่วนมากของโลก จึงเป็นที�มาของขบัวนการที�บัอกว่าตนนั�นเป็นกลุ่ม 99 เปอร์เซ็นต์ ที�ไม่ได้เป็นเจ้าของทรัพิยากร

43
เหล่านั�น และถูกเอาเปรียบัโดยคนเพิียง 1 เปอร์เซ็นต์ ที�กุมทรัพิยากรไว้ การชุมนุมประท้วงเหล่านี� จึงเป็น
ปรากฏิการณี์ที�เกิดขึ�นและส่งผลทำให้เกิดแรงผลักดันทางการเมืองขึ�นเป็นอย่างมาก ถือเป็นปรากฎการณี์ที�ริเริ�ม

การเคลื�อนไหวที�สุดโต่ง (radical) เพิราะประชาชนเริ�มตั�งคำถามกับัระบับัการเมืองเดิม ๆ ระบับัเศูรษฐกิจเดิม ๆ
44

43 การใช้คำกล่าวที�เป็นคล้ายกับัำขวัญที�ว่า 99% ปะทะ 1% (99% vs 1%) เป็นการบั่งบัองว่าการต่อสู้นั�น เป็นการต่อสู้ของ
คนส่วนมากและคนส่วนน้อย ซึ�งมีที�มาจากการชุมนุม Occupy Wall Street ที�เมืองนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา ในปี 2011 ซึ�ง
เป็นการโต้ตอบัต่อนโยบัายรัดเข็มขัดและเสรีนิยมใหม่ โดยผู้ชุมนุมมักเรียกตัวเองว่าเป็นผู้ที�อยู่ใน 99% นั�น (We are the 99%)
ข้อความดังกล่าวจึงมักปรากฏิอยู่ในป้ายที�ใช้ในการชุมนุม ใบัปลิว หรือเป็นโปสเตอร์ติดผนังซึ�งการต่อสู้สื�อความหมายว่าผู้ชุมนุม
ที�เป็นตัวแทนที�หลอมรวมคนส่วนมากถึง 99%ที�มีรายได้ต�ำกว่า 1% อย่างชัดเจน และช่องว่างของรายได้ หรือ “จำนวนเงินในกระเป๋า”
นั�นห่างกันอย่างมาก จึงแสดงถึงความไม่เท่าเทียมและความเหลื�อมล�ำทางเศูรษฐกิจที�มีมาก จนคนเพิียงแค่ 1% เท่านั�น ที�ถือครอง
ความมั�งคั�ง และร�ำรวยนั�นเอง อย่างไรก็ดีการใช้หน่วยเป็นร้อยละหรือเปอร์เซ็นต์นั�น ไม่ได้เป็นเพิียงการบั่งบัอกถึงรายได้แต่เพิียง
อย่างเดียวแต่ยังหมายถึงองคป์ระกอบัอื�น ๆ ที�ทำให้พิวก 1% นั�นมีความมั�งคั�ง และยังอยู่สถานะที�ร�ำรวยได้ ดู ‘Who Exactly
Are the 1%?’, The Economist, accessed 25 January 2023, https://www.economist.com/united-states/2012/01/21/
who-exactly-are-the-1. จึงที�เป็นมาของขบัวนการประชานิยมฝ่่ายซ้ายที�จะกล่าวถึงต่อไป เนื�องจากเป็นการใช้คู่ตรงข้ามระหว่าง
ผู้มีอำนาจ/ชนชั�นนำที�มีจำนวนน้อย ที�ต่อสู้กับัประชาชนคนธิ์รรมดาสามัญที�มีจำนวนมากกว่า
44 Katsambekis and Kioupkiolis (eds.) (2019). The Populist Radical Left in Europe. Routledge: Oxford, UK, xi.
ซึ�งคำว่า“สุดโต่ง” ซึ�งผู้วิจัย ที�ได้แปลจากภาษาอังกฤษคำว่า “radical” นั�น ในบัริบัทนี�ไม่ได้มีความหมายในเชิงลบัที�หมายถึงกลุ่ม
หัวรุนแรงที�นิยมใช้ความรุนแรงในบัริบัทอื�น ๆ หากแต่หมายถึง การพิยายามยกระดับัให้คุณีค่าหนึ�ง ๆ นั�นมีความเข้มข้น (intensity)
และมีความชัดเจนมากยิ�งขึ�น ซึ�งในบัริบัทของประชานิยมฝ่่ายซ้ายที�จะกล่าวถึงในงานวิจัย ชิ�นนี�จะหมายถึงการทำให้คุณีค่าของ
ระบัอบัการปกครองแบับัประชาธิ์ิปไตยนั�นเข้มข้นขึ�น ไม่ว่าจะเป็นประเด็นของเสรีภาพิ ความเท่าเทียม หรือ ความยุติธิ์รรม เป็นต้น