Page 26 - kpiebook65055

26 การศึกษาวิเคราะห์ร่างกฎหมายและกฎหมายที่เกี่ยวกับสิทธิในอากาศสะอาด

ที่ได้ตีความและปรับใช้กฎหมายเพื่อสร้างบรรทัดฐานในเรื่องดังกล่าวเอาไว้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการรับรอง

สิทธิของปัจเจกบุคคลที่สามารถเรียกร้องให้รัฐด�าเนินการให้ถูกต้อง สอดคล้องกับมาตรฐานคุณภาพอากาศได้
ดังที่ศาลเคยกล่าวไว้ว่า “Persons directly concerned by a risk that the limit values or alert threshold

may be exceeded must be in a position to require the competent authorities to draw up an action
plan where such a risk exists, if necessary by bringing an action before the competent national

courts” ดังนั้น ศาลยุติธรรมแห่งสหภาพยุโรปจึงเป็นองค์กรที่มีบทบาทในการเสริมสร้างความแข็งแกร่ง
49
ให้กับกฎหมายคุณภาพอากาศของรัฐสมาชิก โดยเฉพาะปัจเจกบุคคลซึ่งสามารถหยิบยกบทบัญญัติกลาง

ที่ออกโดยสหภาพยุโรปขึ้นมาเพื่อเรียกร้องให้รัฐบาลของตนด�าเนินการให้เป็นไปตามมาตรฐานเพื่อปรับปรุง
คุณภาพอากาศในระดับประเทศให้ดีขึ้น

ในอีกหลายประเทศที่ไม่มีองค์การเหนือรัฐแบบเดียวกับสหภาพยุโรป การก�ากับดูแลคุณภาพอากาศ

มักประกอบด้วยหลายระดับชั้น เช่น รัฐบาลกลางมักเป็นผู้ก�าหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศขึ้น แต่การ
ก�ากับดูแลเพื่อให้สอดคล้องกับมาตรฐานอาจป็นความรับผิดชอบของรัฐบาลท้องถิ่นหรือรัฐบาลแห่งมลรัฐ

2.5 ปัจจัยที่ท�าให้รัฐมีหน้าที่ต้องก�าหนดมาตรฐาน

คุณภาพอากาศ

ปัจจัยที่ท�าให้รัฐมีหน้าที่ต้องก�าหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศ ค�าถามคือ อะไรเป็นปัจจัย
ที่ท�าให้รัฐต้องก�าหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศขึ้น ปัจจัยแรกคือ ความผูกพันหรือพันธกรณีระหว่าง

ประเทศ ดังที่ได้กล่าวมาแล้วว่าในปัจจุบันไม่มีสนธิสัญญาที่เกี่ยวข้องกับภาวะมลพิษทางอากาศฉบับใด

ที่ก�าหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศเอาไว้ มีเพียงแต่ระบบกฎหมายของสหภาพยุโรปเท่านั้นที่วางกฎเกณฑ์
ที่มีผลผูกพันทางกฎหมายเพื่อให้รัฐสมาชิกทั้ง 27 ประเทศปฏิบัติตาม กฎหมายฉบับที่ส�าคัญ คือ Directive
2008/50 on ambient air quality and cleaner air for Europe ดังนั้น รัฐสมาชิกจึงไม่มีดุลยพินิจ
50
ที่จะออกกฎหมายภายในเพื่อก�าหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศให้ต�่ากว่า Directive 2008/50 ได้

แต่สามารถออกกฎเกณฑ์ที่เข้มงวดกว่าได้ พันธกรณีระหว่างประเทศที่ท�าให้รัฐมีหน้าที่ต้องออกกฎหมาย
เกี่ยวกับมาตรฐานคุณภาพอากาศอีกกรณีหนึ่งคือ พันธกรณีของรัฐที่มีอยู่ตามกฎหมายสิทธิมนุษยชน
ระหว่างประเทศที่เรียกร้องให้รัฐคุ้มครองสุขภาพและชีวิตของประชาชนภายในรัฐ รวมไปถึงสิทธิของ

ประชาชนในเชิงกระบวนการและเชิงเนื้อหาที่ท�าให้รัฐต้องออกกฎหมายและบังคับใช้กฎหมายเกี่ยวกับ

คุณภาพอากาศ ในหลายประเทศมีการรับรองสิทธิในสิ่งแวดล้อมที่ดีของประชาชนเอาไว้ในรัฐธรรมนูญ
จึงท�าให้สิทธิดังกล่าวกลายเป็นสิทธิตามรัฐธรรมนูญ (constitutional rights) ที่รัฐรับรองและคุ้มครองให้อยู่

49 Case C-237/07 Dieter Janecek v. Freistaat Bayern [2008] para 39.
50 Directive (EC) 2008/50 on Ambient Air Quality and Cleaner Air for Europe [2008] OJ L152/1.