Page 25 - kpiebook65055

25

ของแต่ละประเทศที่ย่อมแตกต่างกันออกไป จึงกล่าวได้ว่า เกณฑ์แนะน�าขององค์การอนามัยโลกไม่มีผล

ผูกพันทางกฎหมาย แต่อย่างไรก็ตาม ในระยะที่ผ่านมาเกณฑ์ดังกล่าวนี้เริ่มก่อก�าลังทางกฎหมายมีอ�านาจ
บังคับหรือคุณค่าในเชิงบรรทัดฐาน เนื่องจากรัฐต่างๆ ได้น�าเกณฑ์ดังกล่าวมาเป็นจุดอ้างอิงของคุณภาพ

อากาศที่ดีที่บัญญัติอยู่ในกฎหมายภายใน เช่น กฎหมายคุณภาพอากาศของประเทศติมอร์-เลสเต ระบุว่า
“until environmental quality standards have been established by domestic law, the standards

endorsed by the World Health Organization shall apply” หรือบางประเทศมีคดีฟ้องร้องกันและอ้างอิง
45
ถึงเกณฑ์ดังกล่าวในข้อต่อสู้ของฝ่ายในข้อพิพาท นอกจากนั้น เกณฑ์ขององค์การอนามัยโลกยังสามารถ
46
พิจารณาได้จากแง่มุมในทางกฎหมายได้อีกด้วยในฐานะที่เป็นสิทธิทางกฎหมายของปัจเจกบุคคล ดังที่ได้
กล่าวไปในหัวข้อที่แล้วว่าผู้รายงานพิเศษแห่งสหประชาชาติได้เสนอขั้นตอน 7 ประการ โดยหนึ่งในนั้นคือ

การก�าหนดให้มีเกณฑ์คุณภาพอากาศในกฎหมาย กฎระเบียบ มาตรฐาน และนโยบาย ซึ่งนั่นหมายความว่า
47
มีการสร้างความเชื่อมโยงระหว่างสิทธิในอากาศสะอาดกับหน้าที่ของรัฐในการสร้างกฎหมายเกี่ยวกับ

คุณภาพอากาศขึ้น ดังเช่นที่ศาลในสหภาพยุโรปเคยวินิจฉัยเรื่องสิทธิทางกฎหมายกับมาตรฐานคุณภาพ
อากาศในคดี Commission of the European Communities v Federal Republic of Germany เอาไว้ว่า

“whenever the exceeding of the limit values could endanger human health the persons concerned
must be in a position to rely on mandatory rules in order to be able to assert their rights” 48

2.4 แนวทางการก�ากับดูแลคุณภาพอากาศ

ของแต่ละประเทศเป็นอย่างไร

กฎหมายเกี่ยวกับคุณภาพอากาศได้รับการพัฒนาอย่างต่อเนื่องและได้รับการน�าไปปรับในระบบ

กฎหมายต่างๆ ทั่วโลก ระบบกฎหมายที่แตกต่างกันออกไปย่อมมีผลต่อการรับรองสิทธิในอากาศสะอาด
และระบบในการก�ากับดูแลด้านคุณภาพอากาศ (air quality governance) ยกตัวอย่างเช่น หากเป็นระบบ

ที่มีองค์การเหนือรัฐคอยก�ากับดูแลอยู่ การก�ากับดูแลก็จะมีระบบที่เข้มงวด เช่น กรณีของสหภาพยุโรป
ที่สามารถออกกฎเกณฑ์ด้านคุณภาพอากาศเป็นการเฉพาะและก�าหนดหน้าที่ให้รัฐสมาชิกปฏิบัติตาม

การก�ากับดูแลก็จะมีความเข้มข้นมาก เนื่องจากมีองค์กรตุลาการคอยท�าหน้าที่วินิจฉัยคดีเกี่ยวกับ
การไม่ปฏิบัติตามกฎระเบียบด้านคุณภาพอากาศ ซึ่งในกรณีของสหภาพยุโรป คือ ศาลยุติธรรมแห่งสหภาพยุโรป

45 Decree-Law No. 26/2012 establishing the Environmental Basic Legislation, art. 67

46 ดู Supreme Court of Chile, Fernando Dougnac Rodríguez & ors, 30 September 2015, 1.119-2015 อ้างใน
UNEP, Regulating Air Quality: The First Global Assessment of Air Pollution Legislation (UNEP 2021) 52.
47 HRC, Issue of Human Rights Obligations Relating to the Enjoyment of a Safe, Clean Healthy and Sustainable
Development (8 January 2019) UN Doc A/HRC/40/55 paras 66-78.
48 Case C-59/89 Commission of the European Communities v Federal Republic of Germany, para 19.