Page 65 - kpiebook65043
P. 65
สรุปการประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 23 65
ประชาธิปไตยในภูมิทัศน์ใหม่
นักประชาธิปไตยให้คิดต่อว่า โลกประชาธิปไตยจะอยู่อย่างไรในสภาวะของความเปลี่ยนแปลง
ทางเทคโนโลยีที่มีลักษณะการเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วและมีผลกระทบทั้งในมิติทางสังคม
เศรษฐกิจ และมิติด้านอื่น ๆ อย่างมาก
ฉะนั้น จากที่กล่าวมาทั้งหมดในข้างต้น โจทย์ความเปลี่ยนแปลงชุดนี้ ซึ่งประกอบด้วย
การก่อการร้าย (Terrorism) สงครามทางการค้า (Trade Wars) และความผันผวนที่เกิดจาก
เทคโนโลยี (Technology) หรือที่อาจเรียกรวม ๆ ว่า “3T” จึงกลายเป็นความท้าทายที่โลก
จะเห็นได้ในอนาคต
อย่างไรก็ตาม นอกจากความท้าทายที่เกิดจากโจทย์ “3T” แล้ว ในอีกด้านหนึ่งก็ต้อง
ยอมรับว่าในตอนนี้ ไม่มีอะไรที่จะท้าทายกับประชาธิปไตยได้มากกว่าสถานการณ์โรคระบาด
ของโลก (global pandemic) ถ้าหากมองย้อนกลับไปในสังคมตะวันตกช่วงปลายทศวรรษ
1960 จนถึงต้นทศวรรษ 1970 ดูจะเป็นช่วงที่เกิดความคิดทางด้านสาธารณสุขในอีกมิติหนึ่งว่า
โรคระบาดใหญ่ได้หมดไปแล้วจากเวทีโลก และถ้าหากมองในทางมิติสาธารณสุขในขณะนั้น
ก็อาจพบคำตอบที่เป็นจริงว่า โรคระบาดอาจจะหมดไปแล้ว และไม่เป็นปัญหาใหญ่
หรือภัยคุกคามต่อประเทศที่พัฒนาแล้ว แต่สำหรับประเทศที่กำลังพัฒนา หรือประเทศด้อยพัฒนา
โจทย์ของโรคระบาดก็ยังคงเป็นโจทย์ใหญ่ และอาจเป็นโจทย์ที่สำคัญที่สุดอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
คำตอบที่แตกต่างระหว่างประเทศพัฒนาแล้ว กับประเทศกำลังพัฒนา หรือด้อยพัฒนา
อาจเป็นภาพสะท้อนถึงช่องว่างระหว่างประเทศ
ทั้งนี้ ในวันนี้โลกประชาธิปไตยก็เหมือนถูกท้าทายในอีกรูปแบบหนึ่ง ซึ่งเป็นความท้าทาย
ที่เกิดจากข้าศึกที่มองไม่เห็นตัวตน หรือเป็นความท้าทายที่เกิดจากบริบท และปัจจัย
ที่ไม่เคยคาดคิดมาก่อน ถ้าหากมองย้อนกลับไปในช่วงก่อน ค.ศ. 2019 ซึ่งเป็นระยะเวลาไม่ถึง
10 ปี ก็ไม่มีใครคาดคิดว่าจะเกิดโรคระบาดใหญ่ในเวทีโลก การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัส
โคโรนา 2019 (หรือโรคระบาดโควิด - 19) ที่เกิดขึ้นตั้งแต่ปลาย ค.ศ. 2019 และการมี
ผู้เสียชีวิตรายแรกจากโรคระบาดดังกล่าวในวันที่ 11 มกราคม ค.ศ. 2020 ที่เกิดขึ้นในสังคมจีน
และจุดเริ่มต้นที่โรคระบาดดังกล่าวเข้ามาในประเทศไทยในวันที่ 13 มกราคม ค.ศ. 2020
จนถึงวันนี้ก็เห็นได้อย่างชัดเจนจากสถิติของโลกแล้วว่าเกิดการติดเชื้อมากมายเพียงใด
จึงอาจกล่าวได้ว่า โจทย์ของโรคระบาดเป็นความท้าทายที่คาดไม่ถึง คำถามที่ต้องคิดต่อมาก็คือ
แล้วประชาธิปไตยจะอยู่อย่างไรกับการแพร่ระบาดของเชื้อโรค ? และ ประชาธิปไตยจะสร้าง
ตัวเองให้มีประสิทธิภาพอย่างไรในการรับมือของโจทย์ชุดใหม่ที่เกิดขึ้นนี้ เพื่อทำให้สามารถ การแสดงปาฐกถานำ
แข่งขันได้กับรัฐอำนาจนิยม ที่พยายามนำเสนอวาทกรรมใหม่ว่า ระบอบอำนาจนิยม
มีประสิทธิภาพในการรับมือกับการแพร่ระบาดมากกว่าระบอบเสรีนิยม
นอกจากนี้ จริง ๆ แล้ว ก่อนโรคระบาดโควิด - 19 โลกเคยเผชิญกับโจทย์ใหม่ ๆ เช่น
เรื่องความเปลี่ยนแปลงของสภาวะอากาศ (Climate Change) และในวันนี้ก็ยังคงเป็นโจทย์
ที่น่าคิดเช่นกัน ยิ่งกว่านั้น ถ้าหากมองในมิติของความมั่นคง ก็จะไม่ได้เรียกโจทย์นี้ว่า