Page 215 - kpiebook65043
P. 215
215
สรุปการประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 23 215
ประชาธิปไตยในภูมิทัศน์ใหม่
“คุณอำนวย” (Facilitator) ให้เกิดทางแก้ปัญหาได้ เนื่องจากเมื่อโลกเข้าสู่สังคมไร้ศูนย์กลาง
รัฐจึงไม่ใช่ตัวแสดงหลักแต่เพียงตัวแสดงเดียวอีกต่อไป
2) สิ่งที่รัฐต้องทำ รัฐจะต้องดำเนินการอย่างไร โดยรัฐจะต้องตั้งโจทย์กับการลดต้นทุน
และข้อจำกัดในการบริหารจัดการภาครัฐ และต้องตระหนักว่ารัฐไม่สามารถทำงานแบบเดิมได้
และรัฐต้องตั้งโจทย์กับรูปแบบในการบริการสาธารณะที่จะต้องทำให้สอดคล้องกับความต้องการ
และความคาดหวังของประชาชน ทั้งนี้ ความต้องการและความคาดหวังนั้นไม่เคยลดลง
แต่ว่ามีแนวโน้มจะเพิ่มขึ้นตลอดเวลา
ทั้งนี้ อ้อนฟ้าได้เน้นย้ำว่าโจทย์ใหม่ของรัฐไทยในการบริหารจัดการภาครัฐ โดยเฉพาะ
อย่างยิ่งในมุมของฝ่ายปฏิบัติการ คือ
1) รัฐจะทำอย่างไรให้ตอบโจทย์ความต้องการและความคาดหวังของประชาชนได้ และ
2) รัฐจะต้องเพิ่มขีดความสามารถตัวเองอย่างไร โดยอ้อนฟ้ามองว่า การเพิ่มขีด
ความสามารถนั้น จะต้องกระทำโดยมี “การออกแบบใหญ่” (Grand Design) คือ หนึ่ง
รัฐจะต้องรู้เป้าหมายว่า เป้าหมายที่แท้จริงคืออะไร สอง รัฐจะต้องทบทวนว่ากลไกที่จะนำไปสู่
เป้าหมายคืออะไร โดยจะต้องพิจารณาทั้งด้านข้าราชการ ด้านวัฒนธรรม และกฎระเบียบ และ
สุดท้าย รัฐจะต้องดูบริบทที่เกี่ยวข้อง และการเพิ่มขีดความสามารถ จะต้องมีกลยุทธ์หลัก
4 ข้อ คือ
- รัฐจะต้องพัฒนาเรื่องการบริการ โดยเฉพาะการบริการบนช่องทางออนไลน์ ซึ่งจะ
ต้องทำให้ผู้คนเข้าถึงได้อย่างเท่าเทียมกันด้วย
- รัฐจะต้องปรับโครงสร้างและปรับภารกิจ
- รัฐจะต้องปรับสู่การเป็นรัฐดิจิทัล
- ตัวกฎหมาย หรือกฎระเบียบต่าง ๆ ที่ไม่เหมาะสมแล้ว ก็อาจจะต้องปรับเช่นกัน
กฎหมายคืออุปสรรค... หรือเพราะไม่รู้จักใช้กฎหมาย
จะเห็นได้ว่าเมื่อพูดถึงปัญหาในการบริหารจัดการภาครัฐ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การบริหาร
จัดการในภาวะวิกฤต หลายคนมักจะนึกถึงกรณีที่การบริหารจัดการนั้น “ขาดความคล่องตัว”
และเมื่อมีการกล่าวถึงสาเหตุของการขาดความคล่องตัวนั้น เหตุแรก ๆ ที่มักจะถูกนึกถึงก็คือ
อุปสรรคจากตัวบทกฎหมายที่อาจจะมีมากเกินไป หรือกำหนดกติกาตลอดจนระเบียบวิธีปฏิบัติ
ไว้เยอะเกินไป หรือการบังคับใช้และตีความที่เคร่งครัดจนเป็นอุปสรรคในการปฏิบัติหน้าที่
อย่างไรก็ตาม มานิตย์ จุมปา ได้สะท้อนมุมมองอีกมุมมองเกี่ยวกับประเด็นปัญหาดังกล่าว
ดังนี้ สรุปการประชุมกลุ่มย่อยที่ 4
1) ประเด็นเกี่ยวกับการตรากฎหมาย โดยในประเด็นนี้ มานิตย์ได้อธิบายว่ากฎหมาย
ทุกฉบับนั้นมีขึ้นได้เพราะรัฐเป็นผู้ตรากฎหมาย (ส่วนใหญ่แล้ว ฝ่ายบริหารเป็นผู้เสนอกฎหมาย
