Page 83 - kpiebook65022

ที่ดินของนิคมอุตสาหกรรม เป็นต้น ซึ่งมีหลายหน่วยงานที่ท าเรื่องที่ดิน บางหน่วยเน้นการจัดที่ดินส าหรับอยู่
อาศัยอย่างเดียวไม่ได้เป็นที่ดินเพื่อท ากิน (ผู้ทรงคุณวุฒิ 15 [สัมภาษณ์], 16 เมษายน 2564) สอดคล้องกับผู้ให้

ข้อมูลจากการสนทนากลุ่มว่า กฎหมายในประเทศไทยมีความซ้ าซ้อน มีปัญหาในเรื่องของการปฏิบัติ เช่น
กฎหมายประมงกับกฎหมายการจัดการทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง กฎหมายอุทยานกับกฎหมายป่าไม้
ซึ่งมันมีความซ้ าซ้อน และบางครั้งในการปฏิบัติการระดับพื้นที่ มีการเกี่ยงกันในเรื่องของข้อกฎหมาย ไม่มี
การบูรณาการเรื่องของกฎหมายเข้าด้วยกัน ซึ่งเป็นอุปสรรคที่ส าคัญของการขับเคลื่อนที่ไม่ประสบความส าเร็จ

ในแง่ของกฎหมาย (ภาคใต้ [สนทนากลุ่ม], 29 มิถุนายน 2564)

การจัดการสิ่งแวดล้อมในเชิงการเมืองสิ่งแวดล้อมเพื่อไปสู่ความยั่งยืนในประเทศไทย ยังขาด
กฎหมายที่จ าเป็น ยกตัวอย่างเรื่องพลังงานหมุนเวียน ประเทศไทยถือว่ามีความพยายามพัฒนาเรื่องนี้ไม่น้อย
แต่ในแง่กฎหมายกลับไม่มีพัฒนาการใดเลยนับจากปี พ.ศ.2535 เป็นต้นมา อาจเพราะไม่มีพรรคการเมืองที่เข้ามา
ผลักดันเรื่องสิ่งแวดล้อมในการออกกฎหมาย ท าให้การพัฒนาพลังงานหมุนเวียนเกิดขึ้นได้ไม่เต็มที่

(ผู้ทรงคุณวุฒิ 10 [สัมภาษณ์], 3 เมษายน 2564) หรือกรณี การสร้างกติกาและข้อตกลงเพื่อจัดการป่าอนุรักษ์
ร่วมกันระหว่างรัฐและประชาชน ยังขาดระเบียบแนวปฏิบัติที่ชัดเจน ผู้ให้สัมภาษณ์กล่าวว่า เจ้าหน้าที่ระดับ
ปฏิบัติ อาจทราบว่าแนวปฏิบัติที่จะท างานร่วมกันกับชาวบ้านว่าควรด าเนินการอย่างไร แต่ก็ไม่สามารถ

ด าเนินการได้ เพราะไม่มีแนวปฏิบัติที่เป็นหลักอ้างอิงในการท าหน้าที่ ยังขาดกลไกในด้านระเบียบที่จะท าให้
ข้อตกลงหรือกติการที่เกิดขึ้นได้รับการยอมรับว่าถูกต้องตามกฎหมาย การน าทรัพยากรที่อยู่ในพื้นที่ป่าออกไป
นอกพื้นที่ยังผิดกฎหมายทั้งหมด ยกตัวอย่างเช่น การส่งเสริมให้ชาวบ้านปลูกกาแฟในพื้นที่ของเขา ที่เขาได้
ส ารวจแนวเขตตามกติกาและข้อตกลง ซึ่งการปลูกกาแฟนั้นต้องเป็นการปลูกแบบผสมผสานกับไม้ยืนต้นอื่น ๆ
ด้วย เพราะกาแฟไม่สามารถอยู่ได้ในพื้นที่เปิดโล่ง ซึ่งท าให้ได้ความหลากหลายทางพื้นที่เกษตรกรรมของ

ชาวบ้าน แต่ไม่สามารถน าผลผลิตนี้ออกมาขายอย่างถูกต้องได้ เพราะปลูกในพื้นที่อนุรักษ์ตามกฎหมายที่ไม่มี
สถานะอะไรมารับรอง (ผู้ทรงคุณวุฒิ 13 [สัมภาษณ์], 16 เมษายน 2564)

การสนทนากลุ่มในภาคตะวันออกเฉียงเหนือให้ข้อมูลเพิ่มเติมที่ท าให้เห็นว่า ประเด็น
สิ่งแวดล้อมมีความซับซ้อนไปตามล าดับชั้นของกฎหมายและระเบียบที่เกี่ยวข้อง จนท าให้การควบคุม
ด้านสิ่งแวดล้อมบางอย่างยังมีช่องโหว่ ยกตัวอย่างเช่น โรงงานผลิตยางแท่งที่ก่อให้เกิดมลพิษจากการอบ และ

มีการใช้กรดซัลฟูริกในกระบวนการผลิต กิจการประเภทนี้ไม่ต้องท า EIA ท าให้ไม่มีหน่วยงานเข้าไปแก้ไข แม้มี
มาตรฐานกลิ่นที่ออกโดยหน่วยงานด้านสิ่งแวดล้อม แต่ก็ยังไม่สามารถจัดการกับโรงงานผู้ก าเนิดมลพิษได้
ทุกวันนี้เป็นการปล่อยให้เกิดปัญหาแล้วตามแก้ไข หน่วยงานที่อนุญาตก็ไม่ด าเนินการอะไรโดยให้เหตุผลว่าไม่มี

มาตรฐานกฎหมายบังคับ เมื่อจะใช้อ านาจของท้องถิ่นในการจัดการตาม พ.ร.บ.สาธารณสุข ท้องถิ่นก็ไม่กล้าใช้
อ านาจตนเองอีก พื้นที่มีการประชุมเรื่องนี้หลายครั้งแต่ปัญหาทุกวันนี้ยังคงอยู่ โดยหน่วยงานอนุญาตก็ยังคง
อนุญาตให้ขยายก าลังการผลิตอีกด้วย (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ [สนทนากลุ่ม], 19 กรกฎาคม 2564)

นอกจากนี้ ประเทศไทยยังขาดกฎหมายด้านการฟื้นฟูและเยียวยา การด าเนินงานในปัจจุบัน
ยังเป็นไปตามกลไกของศาลซึ่งขาดความครบถ้วน ดังผู้ให้สัมภาษณ์กล่าวว่า ประเทศไทยยังไม่มีกฎหมาย และ

มาตรการฟื้นฟูเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบที่เป็นธรรม จึงไม่มีงบประมาณและไม่มีหน่วยงานรับผิดชอบโดยตรง
ท าให้ไม่มีความชัดเจนแน่นอนในการรับมือแก้ไขปัญหา (ผู้ทรงคุณวุฒิ 4 [สัมภาษณ์], 8 กุมภาพันธ์ 2564)
การฟ้องร้องเกี่ยวกับปัญหาการปนเปื้อนมลพิษในหลายคดี เช่น การปนเปื้อนน้ ามันของจังหวัดระยองที่มีน้ ามัน
รั่วออกมา กรณีการปนเปื้อนจากผงทองค าในจังหวัดเลย ที่แม้มีค าพิพากษาแล้วทั้งในศาลปกครองและ

ศาลยุติธรรม ออกมาบังคับให้หน่วยงานรัฐและผู้ประกอบการให้ด าเนินการฟื้นฟู แต่ไม่มีกฎหมายเข้ามารองรับ

70