Page 73 - kpiebook65022

ในเชิงความร่วมมือเป็นทั้งความส าเร็จในระดับประเทศไทยที่จะน าไปสู่ความยั่งยืน ผู้ให้สัมภาษณ์
กล่าวว่า ประเทศไทยเป็นศูนย์กลางด้านเทคโนโลยีและเป็นพี่ใหญ่ในภูมิภาคอาเซียนในเรื่องของ PM2.5 18

เพราะไทยจัดปัญหานี้เป็นวาระแห่งชาติและท าเป็นโรดแมปเพื่อแก้ปัญหานี้ให้ได้ในปี พ.ศ.2567 แม้อุปกรณ์ที่ใช้
อาจมีความล้าสมัยแต่องค์ความรู้ของประเทศไทยในเรื่องนี้ค่อนข้างน ามาใช้แก้ปัญหาได้ เช่น มีการใช้
เทคโนโลยีดาวเทียมร่วมกับองค์การนาซ่าและองค์กรอื่นมาใช้พยากรณ์พฤติการณ์การเกิด PM2.5 มีการท า
แอปพลิเคชันเพื่อแสดงสถานะของฝุ่นหรือสารต่าง ๆ ที่ท าลายชั้นบรรยากาศ เป็นต้น (ผู้ทรงคุณวุฒิ 16

[สัมภาษณ์], 7 พฤษภาคม 2564)

ส าหรับประเด็นการรวมตัวของภาคประชาชน พบการรวมตัวเพื่อให้ชุมชนได้อยู่ในพื้นที่ โดยได้รับ
ผลกระทบจากมลพิษน้อยที่สุด และควรได้รับการเยียวยาจากผู้ก่อมลพิษ ดังกรณีของพื้นที่ อ าเภออ่าวอุดมใน
จังหวัดชลบุรีซึ่งเกิดจากมีโรงงานอุตสาหกรรมเข้าไปตั้งในพื้นที่ใกล้เคียงกับชุมชน จนเกิดผลกระทบสิ่งแวดล้อม
และสุขภาพ แล้วเกิดการเคลื่อนไหวเพื่อให้ชุมชนกับโรงงานอุตสาหกรรมอยู่ร่วมกันได้ ดังผู้ให้สัมภาษณ์กล่าวว่า

ในช่วงแรกที่ได้เข้าไปในพื้นที่อ่าวอุดมปี พ.ศ.2553 เพียงสิบนาทีก็รู้สึกแสบจมูกแต่คนในชุมชนกลับไม่รู้สึกอะไร
เมื่อมีการตรวจสุขภาพก็พบว่าคนในชุมชนมีปัญหาโรคทางเดินหายใจกันมากมีปอดเป็นจุดเป็นแผล จึงท าให้
โครงการพัฒนาอุตสาหกรรมในพื้นที่ชะลอไปก่อน ต่อมาจึงร่วมกันท าธรรมนูญอ่าวอุดม โดยใช้ค าว่าการ
19
ประเมินผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของชุมชน กิจกรรมเป็นการอบรมที่หมู่บ้านบางละมุงและ
เชิญคนที่อ่าวอุดมมาฟังด้วย แล้วชุมชนก็กลับไปท ารายงานของพื้นที่ตนกลับมา ต่อมาในช่วงประมาณปี พ.ศ.
20
2556 โรงเรียนในพื้นที่ ได้ส่งนักเรียนเข้าร่วมกิจกรรมเก็บข้อมูลกับชุมชนโดยนักเรียนได้ฝังตัวค้างคืนที่ชุมชน
21
เพื่อเก็บข้อมูลจากโรงงานด้วยรวมสามครั้ง และยังได้มีการรวมตัวกันเพื่อแลกเปลี่ยนกันกับบริษัทในพื้นที่
ในการออกแบบธรรมนูญอ่าวอุดมร่วมกัน มีทั้งหมด 10 ข้อ สิ่งที่ออกแบบไม่ใช่เพียงวิศวกรรม แต่เป็นระบบนิเวศ

ภูมิทัศน์ ความรู้สึกเป็นเจ้าของร่วมกัน ที่แม้ภาคเอกชนที่เข้าร่วมจะไม่ได้เข้ามาทั้งหมดแต่ก็ถือว่าประสบ
ความส าเร็จ

ธรรมนูญชุมชนอ่าวอุดมยังท าให้ชุมชนโดยรอบ สามารถสร้างเงื่อนไขกับภาคเอกชนในพื้นที่ เช่น ผู้ให้
สัมภาษณ์กล่าวว่า กรณีไทยออยล์มีแผนที่จะเพิ่มก าลังการผลิตหรือเพิ่มการกลั่นน้ ามันจาก 270,000 บาร์เรล
ต่อวันโดยเฉลี่ย เป็น 460,000 บาร์เรลต่อวัน ชุมชนยินยอมแต่ต้องเปลี่ยนระบบเป็น Low NOx หรือ Low

Carbon Emissions ซึ่งทั่วโลกก็ใช้กันอยู่ กรณีนี้ท าให้ไทยออยล์เป็นประเทศผู้ประกอบการน้ ามันเจ้าแรก
ในไทยที่เปลี่ยนไปใช้ระบบนี้ เป็นการออกแบบใหม่ให้สิ่งที่อันตรายมากที่สุดอยู่ในโรงงานและสิ่งที่อันตรายน้อย
ที่สุดให้อยู่นอกโรงงาน (ผู้ทรงคุณวุฒิ 5 [สัมภาษณ์], 29 มกราคม 2564)

22
ความส าเร็จในการรวมตัวของภาคประชาสังคม เช่น การรวมตัวของกลุ่มเพื่อนตะวันออก ที่เคยมี
การรวมตัวและแยกจากกัน และกลับมารวมตัวอีกครั้งในปี พ.ศ.2555 ชื่อกลุ่มเครือข่ายเพื่อนตะวันออก
ทั้งหมด 8 จังหวัดในภาคตะวันออกรวมนครนายกด้วย มี 60 กว่าเครือข่าย จาก 8 จังหวัด ประกอบด้วย

18 ฝุ่นละอองที่มีขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน
19 Community Health Impact Assessment: CHIA
20 โรงเรียนรุ่งอรุณได้ส่งนักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ห้าเข้าร่วม (ผู้ให้สัมภาษณ์)
21 บริษัทเอกชนระดับมหาชน ช่วงขับเคลื่อนนั้นมี 6 บริษัทหลัก ได้แก่ บมจ.ไทยออยล์ เอสโซไทยแลนด์ บมจ.พีทีที บริษัทเคอรี่
สยามซีพอร์ท บริษัทเจซีมารีน (ท าเรื่องขนส่งถ่านหินในปัจจุบันและบริการเกี่ยวกับการเก็บน้ ามันท าการช่วยเหลือเมื่อประสบ
อุบัติเหตุและบริการความปลอดภัยในทะเล) และและบริษัทสยามคอมเมอเชียล (ผู้ให้สัมภาษณ์)
22 กิจกรรมเพื่อสังคมหรือ CSR ท าให้กลุ่มเพื่อนตะวันออกและกลุ่มอื่น ๆ หายไปด้วย (ผู้ให้สัมภาษณ์)

60