Page 131 - kpiebook65022
P. 131
องค์กรการเคลื่อนไหว ประกอบด้วย 1) บทบาทของนักพัฒนาเอกชนในการหนุนเสริมกระบวนการชาวบ้าน
2) การสร้างเครือข่ายและขบวนการบนพื้นฐานความสัมพันธ์แบบเครือญาติและชุมชน 3) บทบาทของแกนน า
ชาวบ้านในการหนุนเสริมองค์กรการเคลื่อนไหว 4) การมีอิสระขององค์กรและประชาธิปไตยภายในองค์กร
รวมถึงการมีกลุ่มระดับย่อยในองค์กรการเคลื่อนไหว ซึ่งได้แปรเปลี่ยนความเห็นพ้องต้องกันของชาวบ้านที่มีต่อ
ปัญหา และก่อให้เกิดความสามารถในการระดมทรัพยากร จนน ามาสู่การกระท ารวมหมู่และการเติบโตของ
ขบวนการได้ (ฐากูร สรวงศ์สิริ และมณีมัย ทองอยู่, 2553)
ล าดับที่สาม ประเด็นมลพิษ (Pollution)
ส าหรับประเด็นมลพิษ (Pollution) เป็นการศึกษาเกี่ยวกับบทบาทของประชาชนในการ
เคลื่อนไหวและจัดการปัญหาสิ่งแวดล้อมด้านต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นปัญหามลพิษทางดิน น้ า อากาศ ตลอดจนขยะ
และสิ่งปฏิกูล พบงานวิจัยที่เกี่ยวข้องเกี่ยวกับประเด็นมลพิษ จ านวน 8 เรื่อง อาจจัดเป็นเรื่องที่เกี่ยวกับการ
รวมกลุ่มของประชาชน ได้แก่ บทบาททางการเมืองของกลุ่มอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอ าเภอแม่เมาะต่อปัญหาด้าน
สิ่งแวดล้อมในอ าเภอแม่เมาะ จังหวัดล าปาง (สินทบ มั่นคง, 2552) ที่ศึกษาเกี่ยวกับบทบาท ปัจจัย ปัญหา และ
เสนอแนวทางส่งเสริมบทบาทการเมืองของกลุ่มอนุรักษ์แม่เมาะ หรือความตระหนักทางจริยศาสตร์สิ่งแวดล้อม
ต่อการจัดการขยะและสิ่งปฏิกูล (เกียรติศักดิ์ ดวงจันทร์, 2561) ที่ศึกษาเกี่ยวกับบริบทพื้นที่ ความรู้ สภาพ
ปัญหา ความตระหนักทางจริยศาสตร์สิ่งแวดล้อมในการจัดการขยะและสิ่งปฏิกูล หรือขบวนการเคลื่อนไหว
ของภาคประชาชนต่อการคัดค้านโรงงานก าจัดขยะมูลฝอยครบวงจร บ้านป่าตึงน้อย ต าบลป่าป้อง อ าเภอดอย
สะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ (วินิจ ผาเจริญ, 2561) ที่ศึกษาเกี่ยวกับปัจจัยที่น าไปสู่การรวมกลุ่มของภาคประชาชน
ต่อการคัดค้านโรงงานก าจัดขยะมูลฝอยครบวงจร หรือการใช้แนวคิดวิทยาศาสตร์ภาคพลเมืองโดยองค์กรภาค
ประชาชนด้านสิ่งแวดล้อมด้วยการวิจัยอย่างมีส่วนร่วม: กรณีศึกษา เครือข่ายภาคประชาชน จังหวัดระยอง
(อัฏฐพร ฤทธิชาติ, 2563) ที่ศึกษาเกี่ยวกับรูปแบบและแนวทางการใช้แนวคิดวิทยาศาสตร์ภาคพลเมืองโดย
องค์การภาคประชาชน
บางงานวิจัยศึกษาเชิงโครงสร้างโดยศึกษาบทบาทหน่วยงาน อย่างองค์กรปกครองส่วน
ท้องถิ่น หรือกลไกการท างานของหน่วยงานรัฐ ได้แก่ การเมืองของการมีส่วนร่วมในการจัดการสิ่งแวดล้อมของ
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น: กรณี โครงการคลองสวยน้ าใส (สุทธบท ซื่อมาก, 2554) ที่ศึกษาเกี่ยวกับการมี
ส่วนร่วมของภาคประชาชนในโครงการคลองสวยน้ าใสของเทศบาลแห่งหนึ่ง จังหวัดนนทบุรี การน านโยบาย
การจัดการสิ่งแวดล้อมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นไปปฏิบัติวิเคราะห์ การจัดการขยะของเทศบาลและ
องค์การบริหารส่วนต าบล ในจังหวัดอุบลราชธานี และจังหวัดอ านาจเจริญ (ขวัญฤดี จันทิมา, 2557) ศึกษา
เกี่ยวกับการน านโยบายจัดการสิ่งแวดล้อมด้านการจัดการขยะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ไป
ปฏิบัติ วิเคราะห์ปัจจัยในการน านโยบายไปปฏิบัติ รวมทั้งปัญหา อุปสรรคและข้อเสนอแนะ หรือกลไกทาง
สังคม เพื่อผลักดันมาตรการด้านสิ่งแวดล้อม: กรณีศึกษา การฟ้องร้องคดีปัญหาสิ่งแวดล้อมของมาบตาพุด
(เคนซูกะ ยามากูชิ และคนอื่น ๆ, 2563) ศึกษาเกี่ยวกับกลไกทางสังคมในการผลักดันมาตรการด้านสิ่งแวดล้อม
ของกรณีศึกษานิคมอุตสาหกรรมมาบตาพุด จังหวัดระยอง หรือการบังคับใช้กฎหมายสิ่งแวดล้อมเกี่ยวกับนิคม
อุตสาหกรรม (นิทัศน์ เจียมศรีพงษ์ และคนอื่น ๆ, 2563) ศึกษาเกี่ยวกับแนวคิดการใช้กฎหมายสิ่งแวดล้อมที่ใช้
บังคับในนิคมอุตสาหกรรม
ผลจากการศึกษาสามารถจ าแนกประเด็นได้คล้ายกับงานวิจัยตามประเด็นยุติธรรม
สิ่งแวดล้อม และทรัพยากรธรรมชาติเช่นกัน หากแต่มีความแตกต่างกันในรายละเอียด แบ่งเป็นสาเหตุของการ
เคลื่อนไหวของประชาชน รูปแบบ ปัญหาและอุปสรรค และข้อเสนอแนะ
118
