Page 11 - kpiebook64015
P. 11
มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 35 ท่าน” มีข้อสังเกตและความคิดเห็นต่อคำวินิจฉัยและการให้เหตุผลของศาล
2
รัฐธรรมนูญว่า
“พรรคการเมืองไม่ใช่นิติบุคคลที่ใช้อำนาจมหาชน จึงสามารถกู้ยืมได้โดยไม่ต้องมีกฎหมายให้อำนาจ
โดยให้เหตุผลในทางวิชาการว่า การพิจารณาว่าองค์กรใดองค์กรหนึ่งเป็นนิติบุคคลที่ใช้อำนาจมหาชน (นิติบุคคล
มหาชน) หรือไม่ ขึ้นอยู่กับหลักเกณฑ์ 3 ประการ ได้แก่
1. พิจารณาจากกฎหมายที่จัดตั้งนิติบุคคลนั้นว่าจัดตั้งขึ้นตามกฎหมายมหาชน ซึ่งได้แก่ พระราชบัญญัติ
หรือพระราชกฤษฎีกาหรือไม่
2. พิจารณาจากอำนาจที่องค์กรนั้นใช้ว่าองค์กรนั้นใช้อำนาจมหาชนในลักษณะที่มีอำนาจเหนือ หรือ
อำนาจฝ่ายเดียวหรือไม่ และ
3. พิจารณาจากกิจกรรมที่นิติบุคคลนั้นดำเนินการว่ากิจกรรมที่ทำเป็นเรื่องการจัดทำบริการสาธารณะ
หรือไม่ โดยที่องค์กรใดองค์กรหนึ่งจะเป็นนิติบุคคลที่ใช้อำนาจมหาชนได้นั้นจะต้องเข้าองค์ประกอบครบถ้วนทั้งสาม
ประการ
เมื่อพิจารณาลักษณะพรรคการเมือง ตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ.
2560 ตามองค์ประกอบ 3 ประการข้างต้นจะพบว่า
ประการแรก กฎหมายไม่ได้บัญญัติให้พรรคการเมืองสามารถใช้อำนาจมหาชน หรือ ใช้อำนาจรัฐในลักษณะ
ที่มีอำนาจเหนือ หรือ อำนาจฝ่ายเดียวแต่อย่างใด ในทางตรงกันข้ามพระราชบัญญัติฉบับดังกล่าว กลับมีเนื้อหาเป็น
การควบคุมการดำเนินกิจกรรมทางการเมืองของพรรคการเมืองให้เป็นไปตามรัฐธรรมนูญและกฎหมายเพียงเท่านั้น
ในทำนองเดียวกันกับพระราชบัญญัติบริษัทมหาชนจำกัด พ.ศ. 2535 ที่ควบคุมการดำเนินการของบริษัทมหาชน
พระราชบัญญัติบริษัทมหาชนจำกัดไม่ได้ให้อำนาจมหาชน หรือ อำนาจรัฐแก่บริษัทมหาชนแต่อย่างใด
ประการที่สอง เมื่อพิจารณาถึงหลักการทั่วไปของการจัดตั้งพรรคการเมือง ก็จะพบว่าพรรคการเมือง
ทั้งหลายไม่ได้มีอำนาจหน้าที่ในการใช้อำนาจรัฐ หรือ อำนาจมหาชนโดยตรง หากแต่ทำหน้าที่เพียงรวบรวมและ
ก่อตั้งเจตจำนงทางการเมืองของประชาชน เพื่อให้มีโอกาสในการเข้าไปใช้อำนาจรัฐ หรือ อำนาจมหาชนต่อไป
เท่านั้น
และเมื่อพิจารณาองค์ประกอบที่สามพบว่า พรรคการเมืองไม่ได้มีอำนาจหน้าที่ในการจัดทำบริการ
สาธารณะโดยตรง หากแต่เป็นเพียงผู้ทำหน้าที่เสนอนโยบายและดำเนินกิจกรรมทางการเมืองเพื่อแสวงหาโอกาสใน
การได้รับการเลือกตั้งเท่านั้น และเมื่อได้รับการเลือกตั้งแล้ว ผู้ได้รับการเลือกตั้งจึงจะมีโอกาสเข้าไปใช้อำนาจในการ
จัดทำบริการสาธารณะอีกทอดหนึ่ง
2 35 คณาจารย์นิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ แถลงการณ์วันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2563
https://prachatai.com/journal/2020/02/86498
11