Page 51 - kpiebook64014
P. 51
รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ2 “บทบัญญัติทางกฎหมายเพื่อการป@องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำใหFบุคคลสูญหาย” สถาบันพระปกเกลFา
ความรับผิดทางอาญาของผู;บังคับบัญชาตั้งอยู<บนฐานความคิดที่ว<า ผู;บังคับบัญชาเป_นผู;อยู<ใน
สถานะที่สามารถใช;อำนาจบังคับบัญชาของตนในการปLองกันมิให;ผู;ใต;บังคับบัญชาของตนกระทำความผิด ซึ่งหาก
ผู;บังคับบัญชาล;มเหลวที่จะใช;อำนาจเพื่อการนี้ ผู;บังคับบัญชาย<อมมีความรับผิดทางอาญาเฉพาะตนด;วย แยกจาก
189
ความรับผิดทางอาญาของผู;ใต;บังคับบัญชาที่เป_นผู;กระทำผิด ทั้งนี้ แม;อนุสัญญา CED มิได;ให;คำจำกัดความคำว<า
“ผู;บังคับบัญชา” ซึ่งมาจากคำในภาษาอังกฤษว<า “superior” ไว; แต<ก็มีนักวิชาการให;ความเห็นว<าต;องพิจารณา
เรื่องนี้เป_นรายกรณีไปโดยคำนึงถึงกรอบความรับผิดทางอาญาในกฎหมายภายในและตราสารระหว<างประเทศ
190
ประกอบกับบริบทของแต<ละรัฐ
ดังนั้น ภายใต;อนุสัญญา CED ผู;บังคับบัญชาจะมีความรับผิดทางอาญาก็ต<อเมื่อเข;าองค,ประกอบ
ต<อไปนี้
(1) มีข;อมูลอย<างชัดเจนว<าผู;ใต;บังคับบัญชาได;กระทำหรือจะกระทำความผิดฐานบังคับให;หาย
สาบสูญ และผู;บังคับบัญชาทราบหรือมีเจตนาละเลยข;อมูลดังกล<าว
(2) ผู;บังคับบัญชามีอำนาจและการควบคุมที่มีประสิทธิภาพเหนือผู;ใต;บังคับบัญชาและได;ใช;
อำนาจความรับผิดชอบอย<างมีประสิทธิภาพ (Effective Responsibility) สำหรับและเพื่อควบคุมกิจกรรมซึ่ง
เกี่ยวข;องกับความผิดฐานบังคับให;หายสาบสูญ
(3) ผู;บังคับบัญชาล;มเหลวในการดำเนินมาตรการต<าง ๆ ทั้งหมดที่จำเป_นและมีเหตุผลภายใต;
อำนาจของตนเพื่อปLองกันหรือระงับการบังคับให;หายสาบสูญ หรือเพื่อเสนอเรื่องต<อเจ;าหน;าที่ที่มีอำนาจเพื่อ
ดำเนินการสอบสวนและดำเนินคดี
นอกจากนี้ อนุสัญญา CED ยังได;ระบุว<ามาตรฐานของการกำหนดความรับผิดทางอาญาของ
ผู;บังคับบัญชาภายใต;อนุสัญญา CED นั้น ไม<มีผลกระทบต<อมาตรฐานความรับผิดชอบที่สูงกว<าภายใต;กฎหมาย
ระหว<างประเทศที่เกี่ยวข;อง ซึ่งผู;ร<างฯ ต;องการให;หมายความรวมถึงธรรมนูญกรุงโรม ทั้งนี้ เนื่องจากธรรมนูญ
191
กรุงโรมนั้น ได;กำหนดให;การกระทำให;บุคคลสูญหายเป_นการกระทำหนึ่งที่อาจเข;าข<ายเป_นอาชญากรรมต<อ
192
มนุษยชาติ และได;กำหนดมาตรฐานในการพิจารณาความรับผิดทางอาญาของผู;บังคับบัญชาไว;สูงกว<าอนุสัญญา
CED กล<าวคือ ธรรมนูญกรุงโรมกำหนดมาตรฐานความรับรู;ของผู;บังคับบัญชาไว;เพียงว<า ผู;บังคับบัญชา “ควรได;รู;”
มาจากคำในภาษาอังกฤษว<า “should have known” ถึงการกระทำของผู;ใต;บังคับบัญชาก็เพียงพอแล;วที่
189 Supra Note 91, Rome Statute, Art. 28.
190 Susan McCrory, “The International Convention for the Protection of All Persons from Enforced Disappearance,” in
Human Rights Law Review Vol. 7/3, 2007, p. 553.
191 United Nations Commission on Human Rights (CHR), Report of the Intersessional Open-ended Working Group to
elaborate a draft legally binding normative instrument for the protection of all persons from enforced disappearance, UN
Doc. E/CN.4/2005/66, para. 43
192 Supra Note 91, Rome Statute, Art. 7(1)(i).
51