Page 56 - kpiebook64014

รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ2 “บทบัญญัติทางกฎหมายเพื่อการป@องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำใหFบุคคลสูญหาย” สถาบันพระปกเกลFา

ในการกำหนดอายุความสำหรับความผิดฐานการกระทำให;บุคคลสูญหายนั้น ผู;ร<างฯ คำนึงถึงข;อเท็จจริงที่ว<า

การไม<กำหนดอายุความใด ๆ เลย ก็จะเป_นการขจัดอุปสรรคในด;านวิธีพิจารณาความอาญาได;อย<างดี เนื่องจาก
ผู;กระทำผิดก็ยังคงสามารถถูกดำเนินคดีได;ไม<ว<าเวลาจะผ<านไปนานเท<าใด เพราะโดยลักษณะของการกระทำให;

บุคคลสูญหายนั้นมักใช;ระยะเวลาที่ยาวนานกว<าจะทราบข;อเท็จจริงว<าได;มีการกระทำความผิดเกิดขึ้นตลอดจนกว<า

จะพบตัวผู;กระทำผิด และนอกจากนี้ หากการกระทำให;บุคคลสูญหายเป_นส<วนหนึ่งของอาชญากรรมต<อมนุษยชาติ
ก็จะเข;าลักษณะเป_นการกระทำที่ร;ายแรงและเป_นอาชญากรรมระหว<างประเทศภายใต;ธรรมนูญกรุงโรมซึ่งทำให;

204
เป_นความผิดที่ไม<อาจกำหนดอายุความได;เลย
อย<างไรก็ดี หากการกระทำให;บุคคลสูญหายมิได;เป_นส<วนหนึ่งของอาชญากรรมต<อมนุษยชาติภายใต;

ธรรมนูญกรุงโรมแต<เป_นความผิดภายใต;อนุสัญญา CED ผู;ร<างฯ เห็นว<ารัฐภาคีอาจประสงค,ที่จะกำหนดให;มีอายุ
ความสำหรับความผิดฐานการบังคับให;หายสาบสูญก็ได; เพราะอนุสัญญา CED ไม<ได;ระบุให;เป_นพันธกรณีที่รัฐต;อง

205
กำหนดให;มีอายุความ แต<หากรัฐภาคีเลือกที่จะกำหนดอายุความแล;ว อายุความนั้นก็จะต;องมีลักษณะที่ยาวและ
ได;สัดส<วนกับความร;ายแรงของความผิด ทั้งนี้ ระยะเวลาจะยาวนานเท<าใดให;ขึ้นอยู<กับการตีความของแต<ละรัฐ
206
เอง และรัฐมีพันธกรณีจะต;องประกันสิทธิของเหยื่อการกระทำให;บุคคลสูญหายในการที่จะได;รับการเยียวยาที่มี
ประสิทธิภาพภายในระยะเวลาอายุความนั้น

ในการเริ่มนับอายุความ อนุสัญญา CED ระบุให;เริ่มนับตั้งแต<การกระทำความผิดฐานการกระทำให;บุคคลสูญ

หายได;ยุติลง ปeญหาในทางปฏิบัติคือจะพิจารณาว<าการกระทำให;บุคคลสูญหายนั้นได;ยุติลงเมื่อใด ในเรื่องนี้
อนุสัญญา CED มิได;ระบุแนวทางไว;ชัดเจนจึงขึ้นอยู<กับการตีความของแต<ละรัฐ แต<รัฐก็สามารถพิจารณาตาม
207
แนวทางของสหประชาชาติและอนุสัญญาสิทธิมนุษยชนอเมริกาที่ได;กล<าวถึงประเด็นนี้ไว;ว<า ตราบใดที่ผู;กระทำผิด

ยังคงปกปดชะตากรรมและที่อยู<ของบุคคลที่ถูกกระทำให;สูญหาย และข;อเท็จจริงต<าง ๆ ยังมิได;ถูกทำให;กระจ<าง
208
การกระทำให;บุคคลสูญหายนั้นยังคงเป_นความผิดต<อเนื่อง ส<งผลให;ความผิดฐานการกระทำให;บุคคลสูญหาย
ยังคงไม<ยุติลง และอายุความก็ยังไม<อาจเริ่มนับได;

สำหรับคำว<า “ความผิดที่มีลักษณะต<อเนื่อง” นั้น คณะกรรมาธิการกฎหมายระหว<างประเทศให;ความหมาย

ของความผิดที่มีลักษณะต<อเนื่อง หรือ “continuous nature” ไว;ว<า เป_นการกระทำที่เกิดขึ้นเพียงครั้งหนึ่งแต<

ขยายผลไปเป_นระยะเวลาหนึ่งและมีลักษณะที่ยืดเยื้อ (“a single act but extends over a period of time

204 Supra Note 91, Rome Statute, Art. 29.
205 Supra Note 15, p. 216.
206 Supra Note 161, p. 308.
207 Ibid, p. 313.
208 Supra Note 137, Art. 17(1); UN Declaration, Supra Note 111, ACHR, Art. III.

56