Page 46 - kpiebook63014
P. 46
45
1. ความต้องการที่จะอยู่รอดในระบอบใหม่ของบรรดาผู้นำาในระบอบเก่า กล่าวคือเป็นเรื่องที่
เกี่ยวข้องกับการปรับตัวของชนชั้นนำาอำานาจนิยม (authoritarian elites) ในการเข้าสู่ระบอบ
ประชาธิปไตย กระบวนในการปรับตัวนี้ต้องใช้เวลาและความพยายามอย่างมาก ดังนั้น
การทำาให้เป็นประชาธิปไตย จึงมีนัยสำาคัญที่หมายถึงการเคลื่อนจากการตัดสินใจนโยบาย
สาธารณะของกลุ่มผู้นำาอำานาจนิยมที่มีลักษณะปกปิดปิดลับ สู่การตัดสินใจนโยบายสาธารณะ
ที่เปิดให้กลุ่มต่างๆ ตัวแสดงต่างๆ ในการเมืองเข้ามีส่วนกำาหนดนโยบายสาธารณะ
2. ผลกระทบจากความโกลาหลทางการเมือง จากการเปลี่ยนผ่านจากระบอบอำานาจนิยมและ
ยังรวมทั้งการต้องจัดระเบียบสถาบันทางการเมืองใหม่ให้สอดรับกับระบอบประชาธิปไตย
จึงเท่ากับเป็นการเปลี่ยนสู่ความไม่คุ้นชินทั้งของบรรดาผู้นำาการปกครองและประชาชนทั่วไป
หรือหากกล่าวในแง่ทฤษฎีเท่ากับว่าเป็นการเปลี่ยนวัฒนธรรมการเมืองหนึ่งไปสู่วัฒนธรรม
การเมืองอีกแบบหนึ่ง
3. กฎเกณฑ์กติกาในระบอบประชาธิปไตย ดังได้กล่าวแล้วว่าการเปลี่ยนผ่านสู่ประชาธิปไตย
มีหลักหมายที่เป็นรูปธรรมชัดเจนคือ การเลือกตั้งที่นำาไปสู่การมีรัฐบาลใหม่หลังการเปลี่ยน
ผ่าน ซึ่งกฎกติกาการเลือกตั้งในระบอบประชาธิปไตยนี้เองที่ทำาให้เกิดความยากลำาบากใน
ผลลัพธ์ทางการเมืองในระยะผ่าน เพราะปัญหาในการนิยามว่าใครมีสิทธิอันชอบธรรมใน
การเล่นเกมการเมืองนี้บ้าง จะเป็นเพียงชนชั้นนำา ประชาชน พรรคการเมืองที่หลากหลาย
หรือกลุ่มผลประโยชน์ที่จะเข้าเล่นในเกมการเมืองนี้ได้หรือไม่อย่างไร ปัญหาข้อที่ 2 คือ
ประเด็นในการกำาหนดมาตรฐานว่าใครจะแพ้หรือชนะในการเล่นเกมการเมืองนี้ กล่าวคือ
จะใช้ระบบการเลือกตั้งอย่างไร ปัญหาที่ 3 คือข้อจำากัดในการกำาหนดตำาแหน่งมีส่วนได้
ส่วนเสีย
ความยากของการเป็นระบอบประชาธิปไตยที่ตั้งมั่น คือการแตกหักจากระบอบเดิมของบรรดา
ประเทศที่อยู่ท่ามกลางการเปลี่ยนผ่านสู่ประชาธิปไตย เพราะในห้วงระยะเวลาของการเปลี่ยนผ่าน
ในทางการเมืองจะตกอยู่ครึ่งทางของระบอบประชาธิปไตยที่ตั้งมั่นกับระบอบไม่เป็นประชาธิปไตย จึงมี
ความเป็นไปได้ว่าห้วงระยะเวลาของการเปลี่ยนผ่าน บางประเทศสามารถเปลี่ยนผ่านเป็นประชาธิปไตย
ที่ตั้งมั่น แต่บางประเทศเปลี่ยนไม่ผ่านและตกอยู่ในระบอบที่ไม่เป็นประชาธิปไตย บ่อยครั้งที่ระบอบของ
ประเทศหลังแตกหักกับเผด็จการอำานาจนิยมจะเกิดระบอบพันธุ์ผสมขึ้น ที่มีการเลือกตั้งแต่จัดตั้งรัฐบาล
ที่มีการรวมศูนย์อำานาจไว้
การเข้าสู่อำานาจโดยการเลือกตั้ง ที่ไม่อาจเปลี่ยนผ่านสู่ประชาธิปไตยได้นั้น สาเหตุสำาคัญเป็น
เพราะระบบการเมืองประชาธิปไตยแบบไม่เสรี มีลักษณะผิดแปลกแตกต่างไปจากลักษณะเสรีประชาธิปไตย
ตามตัวแบบของบรรดาประเทศประชาธิปไตยที่ตั้งมั่นในยุโรปตะวันตกและอเมริกา กล่าวคือในทัศนะของ
Fareed Zakaria (1997) เห็นว่าบรรดาประเทศประชาธิปไตยระยะผ่าน หรือ ประเทศประชาธิปไตยในคลื่น
ลูกที่ 3 มีลักษณะ Illiberal democracy กล่าวคือการที่ประเทศประชาธิปไตยระยะเปลี่ยนผ่านให้ความสำาคัญ
