Page 99 - kpiebook62009
P. 99
รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์โครงการประเมินองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อเข้ารับรางวัลพระปกเกล้า ประจำปี 2562
ประเมินผล รวมทั้งการรับผลประโยชน์ที่เกิดขึ้นจากโครงการ โดยโครงการพัฒนาดังกล่าว จะต้องมี
ความสอดคล้องกับวิถีชีวิต และวัฒนธรรมชุมชน
2. การมีส่วนร่วมในนัยทางการเมือง แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ
2.1 การส่งเสริมสิทธิและพลังอำนาจของพลเมืองโดยประชาชน หรือ ชุมชน
พัฒนาขีดความสามารถของตนเองในการจัดการ เพื่อรักษาผลประโยชน์ของกลุ่ม ควบคุมการใช้และ
กระจายทรัพยากรของชุมชนอันจะก่อให้เกิดกระบวนการ และโครงสร้างที่ประชาชนในชนบทสามารถ
แสดงออกซึ่งความสามารถของตนและได้รับผลประโยชน์จากการพัฒนา
2.2 การเปลี่ยนแปลงกลไกการพัฒนาโดยรัฐ มาเป็นการพัฒนาที่ประชาชนมี
บทบาทหลัก โดยการกระจายอำนาจในการวางแผนจากส่วนกลางมาเป็นส่วนภูมิภาค เพื่อให้ภูมิภาคมี
ลักษณะเป็นเอกเทศ ให้มีอำนาจทางการเมือง การบริหาร มีอำนาจต่อรองในการจัดสรรทรัพยากรอยู่ใน
มาตรฐานเดียวกัน โดยประชาชนสามารถตรวจสอบได้ อาจกล่าวได้ว่า เป็นการเสริมสร้างพลังอำนาจ
(empowerment) ในการพัฒนาให้แก่ประชาชนให้มีส่วนร่วมในการกำหนดอนาคตของตนเอง
2) แนวคิดการมีส่วนร่วมของประชาชน
แนวคิดการมีส่วนร่วมของประชาชน ได้มีผู้นิยามความหมายดังกล่าวไว้มากมาย โดย
ผู้วิจัยได้หยิบยกความหมายที่เกี่ยวข้องกับงานวิจัย ได้ดังนี้
วิลเลี่ยม เออร์วิน (อ้างถึงใน ชมภารี ชมภูรัตน์, 2545) กล่าวว่าการมีส่วนร่วมของ
ประชาชน คือ กระบวนการให้ประชาชนเข้ามามีส่วนเกี่ยวข้องในการดำเนินงานพัฒนา ร่วมคิด
ร่วมตัดสินใจ แก้ปัญหาของตนเอง ร่วมใช้ความคิดสร้างสรรค์ ความรู้ และความชำนาญ ร่วมกับการใช้
วิทยากรที่เหมาะสมและสนับสนุนติดตามผลการปฏิบัติงานขององค์กรและเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง
โต สมบรูณ์ (2544, น. 31) ได้สรุปความหมายของการมีส่วนร่วมของประชาชน
คือการเปิดโอกาสให้ประชาชนรับรู้ปัญหา หาวิธีการและแนวทางแก้ไข โดยร่วมกันตัดสินใจและวางแผน
ตลอดจนการปฏิบัติกิจกรรมหรือโครงการต่างๆ และติดตามประเมินผล
กรรณิกา ชมดี (2542, น. 11) ได้ให้ความหมายของการมีส่วนร่วมของประชาชน
ไว้ดังนี้ การมีส่วนร่วมของประชาชนหมายถึง ความร่วมมือของประชาชนไม่ว่าจะเป็นปัจเจกชนหรือกลุ่มคน
ที่เห็นพ้องต้องกัน และเข้าร่วมรับผิดชอบเพื่อดำเนินการพัฒนาเปลี่ยนแปลงในทิศทางที่ต้องการโดยกระทำ
ผ่านกลุ่มองค์การเพื่อให้บรรลุถึงความเปลี่ยนแปลงที่พึงประสงค์
ชัยอนันต์ สมุทวณิช (อ้างถึงใน ปธาน สุวรรณมงคล, 2543, น. 144-145) กล่าวว่า
การมีส่วนร่วมของประชาชน (People participation) ว่าเป็นการแสดงถึงการยอมรับหลักการอำนาจ
อธิปไตยเป็นของประชาชน และแสดงออกโดยการเข้ามามีส่วนร่วมในการใช้อำนาจอธิปไตยผ่านทาง
สถาบันและองค์การทางการเมืองต่างๆ โดยเฉพาะในระดับท้องถิ่นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เป็นองค์กร
ที่ประชาชนสามารถเข้ามามีส่วนร่วมทั้งโดยทางตรงและโดยทางอ้อม การปกครองโดยประชาชนเป็นสิ่งที่
สำคัญและถือเป็นหัวใจสำคัญของระบอบปกครองโดยประชาชน
58
