Page 101 - kpiebook62009
P. 101
รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์โครงการประเมินองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อเข้ารับรางวัลพระปกเกล้า ประจำปี 2562
3) กระบวนการมีส่วนร่วม
กระบวนการมีส่วนร่วมเป็นขั้นตอนที่แสดงถึงวิธีการ และแนวทางที่ประชาชน
สามารถเข้ามามีส่วนร่วมในกิจกรรมในชุมชน ดังนั้นจึงจำเป็นอย่างยิ่งที่ประชาชน หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
อาทิ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจะต้องศึกษากระบวนการ เพื่อส่งเสริมให้ประชาชนมีส่วนร่วมอย่างแท้จริง
ผู้วิจัยจึงได้ศึกษากระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนไว้ ดังนี้
อคิน ระพีพัฒน์ (2531, น. 49) ได้กล่าวถึงกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนใน
การพัฒนา ซึ่งมี 5 ระดับ คือ 1) ชาวบ้านร่วมในการคิดค้นปัญหา การพิจารณาปัญหา และจัดลำดับ
ความสำคัญของปัญหา 2) ชาวบ้านมีส่วนร่วมในการคิดค้นสาเหตุของปัญหา 3) ชาวบ้านมีส่วนร่วมใน
การค้นหา และพิจารณาแนวทางวิธีการแก้ปัญหา 4) ชาวบ้านมีส่วนในการดำเนินกิจกรรมเพื่อแก้ปัญหา
5) ชาวบ้านมีส่วนในการประเมินผลของกิจกรรมในการพัฒนา
นอกจากนี้ WHO/UNICEF (1978, pp. 41-19) ได้เสนอรูปแบบของกระบวนการมี
ส่วนร่วมไว้ 4 ขั้นตอน คือ
การวางแผน ประชาชนต้องมีส่วนร่วมในการวิเคราะห์ปัญหา จัดลำดับความสำคัญ
ตั้งเป้าหมาย กำหนดการใช้ทรัพยากร กำหนดวิธีติดตามผลและประการสำคัญคือ ต้องตัดสินในด้วยตนเอง
การดำเนินกิจกรรม ประชาชนชนต้องมีส่วนร่วมในการดำเนินการและบริหารการใช้
ทรัพยากร มีความรับผิดชอบในการจัดสรรควบคุมทางการเงิน
การใช้ประโยชน์ โดยประชาชนต้องมีความสามารถในการเอากิจกรรมมาใช้ให้เกิด
ประโยชน์ได้
การได้รับประโยชน์ โดยประชาชนต้องได้รับการแจกจ่ายผลประโยชน์จากชุมชนใน
พื้นฐานที่เท่ากัน
ในส่วนของหลักการแนวคิดและแนวทางการพัฒนาโดยการมีส่วนร่วมของประชาชน
ในชุมชนยังถือปฏิบัติจนถึงปัจจุบัน โดยมีแนวทางและขั้นตอนการเพื่อให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วม ผู้วิจัย
เห็นว่าแนวทางดังกล่าวเป็นแนวทางที่ดีสำหรับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการพัฒนากระบวนการมี
ส่วนร่วมของประชาชน (อ้างใน ไพรัตน์ เดชะรินทร์, 2527, น. 7-8) โดยได้เสนอแนวทางดังต่อไปนี้
ต้องยึดหลักความต้องการและปัญหาของคนในชุมชนเป็นจุดเริ่มต้นของกิจกรรม
ต้องใช้เวลาในการกระตุ้น เร่งเร้าความสนใจ ให้ความรู้ความเข้าใจจนคนในชุมชนยอมรับความจำเป็นและ
ประโยชน์ในการที่จัดกิจกรรมเหล่านั้น
กิจกรรมต้องดำเนินในลักษณะกลุ่ม เพื่อสร้างพลังกลุ่มในการรับผิดชอบร่วมกันสร้าง
ความสัมพันธ์ร่วมกันระหว่างสมาชิกกลุ่ม ปลูกฝังทัศนะและพฤติกรรมที่เห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม ทำงาน
เสียสละเพื่อส่วนรวมมากกว่าส่วนตัว
60
