Page 198 - kpiebook62008
P. 198
๑๖๗
งบประมาณรายจ่ายในแต่ละปีได้ดังเช่นในกรณีของรัฐสภาในระบบงบประมาณสองขา นโยบายหรือมาตรการ
จัดเก็บภาษีของรัฐบาลจึงอาจมีความไม่สมดุลกับงบประมาณรายจ่ายหรืออาจไม่เหมาะสมต่อสถานการณ์ปัจจุบัน
ซึ่งทำให้การจำกัดสิทธิของผู้เสียภาษีไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอ จึงอาจกล่าวได้ว่าการควบคุมตรวจสอบนโยบาย
หรือมาตรการจัดเก็บภาษีในระบบงบประมาณขาเดียวมีข้อบกพร่องค่อนข้างมาก
(๓) ปัญหาการควบคุมนโยบายหรือมาตรการใช้จ่ายเงินภาษี เนื่องจากรัฐบาลไม่จำเป็นต้องแสดง
งบประมาณรายรับต่อรัฐสภาส่งผลให้ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน รัฐบาลมักดำเนินนโยบายหรือมาตรการใช้จ่ายเงิน
๒๔๐
ภาษีในลักษณะของผลประโยชน์ทางการเมืองโดยเฉพาะนโยบายประชานิยม การใช้จ่ายเงินภาษีในลักษณะ
ดังกล่าวไม่เป็นไปตามหลักการรักษาวินัยการเงินการคลังของรัฐ และยังส่งผลให้รายจ่ายด้านการลงทุนลดลงซึ่งทำ
ให้ไม่อาจยกระดับความสามารถในการแข่งขันของประเทศ ดังตัวอย่างเช่น โครงการเช็คช่วยชาติสมัยนาย
๒๔๑
อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ บัตรสวัสดิการแห่งรัฐและโครงการชิม ช๊อป ใช้ในสมัยพลเอกประยุทธ จันทร์โอชา เป็นต้น การ
ใช้เงินตามนโยบายดังกล่าวมีลักษณะที่ไม่คำนึงถึงรายได้ของรัฐที่ต้องสูญเสียไปจากการดำเนินนโยบายดังกล่าว ทั้ง
ยังอาจก่อให้เกิดความไม่เป็นธรรมทางสังคมอีกด้วย การกำหนดนโยบายดังกล่าวย่อมมีผลกระทบต่อสิทธิของผู้เสีย
ภาษีเนื่องจากเมื่อผู้เสียภาษีเสียภาษีไปแล้ว ผู้เสียภาษีพึงมีสิทธิตรวจสอบความเหมาะสมของการใช้เงินว่าเป็นไป
โดยชอบหรือไม่ผ่านรัฐสภา แต่รัฐสภากลับไม่สามารถพิจารณาความสมดุลระหว่างรายรับของรัฐบาลกับการใช้
จ่ายเงินภาษีผ่านพระราชบัญญัติงบประมาณได้ อีกทั้งผู้เสียภาษีพึงมีสิทธิได้รับการตอบแทนในลักษณะของ
ประโยชน์มหาชนอย่างเหมาะสม แต่การกำหนดรายจ่ายตามประชานิยมโดยอิงอยู่กับผลประโยชน์ทางการเมือง
ย่อมทำให้ผู้เสียภาษีไม่อาจได้รับประโยชน์มหาชนอย่างแท้จริงตามวัตถุประสงค์ของการจัดเก็บภาษี การใช้ระบบ
งบประมาณขาเดียวจึงไม่อาจควบคุมนโยบายหรือมาตรการใช้จ่ายเงินภาษีได้ดีเท่าที่ควรซึ่งกระทบต่อสิทธิของผู้
เสียภาษีโดยตรง
๕.๔.๑.๒ แนวทางการเปลี่ยนระบบงบประมาณ
๓๔๘. การกำหนดนโยบายหรือมาตรการจัดเก็บภาษีและการใช้เงินภาษีของรัฐอย่างไม่เหมาะสมนั้นเป็นปัญหาที่
บั่นทอนระบบเศรษฐกิจของประเทศและทำลายระบบการเงินการคลังของรัฐ การที่รัฐธรรมนูญกำหนดให้การรักษา
๒๔๐ พิสิฐ ลี้อาธรรม, “การปฏิรูประบบการคลังและการงบประมาณภาครัฐเพื่อวินัยการคลัง,” JOURNAL OF ECONOMICS ๒๐,๑
(มกราคม-มิถุนายน ๒๕๕๘): ๗.
๒๔๑ เรื่องเดียวกัน, ๙.
