Page 31 - b29420_Fulltext
P. 31
ห่างไกล พื้นที่ชายขอบที่ไม่ทราบถึงการมีอยู่ตลอดจนความสำคัญของสถาบันทางการเมือง จึงไม่ทราบทบาท
และความสัมพันธ์ที่ตนพึงมีกับสถาบันทางการเมืองเหล่านั้น ส่งผลให้การมีส่วนร่วมทางการเมืองน้อยหรือแทบ
ไม่มี
งานเรื่อง Thailand: The modernization of a Bureaucratic Polity ของ Fred Riggs (1966) เป็น
งานอีกชิ้นหนึ่งที่ศึกษาวัฒนธรรมของผู้คนในสังคมไทยและชี้ให้เห็นว่าสังคมไทยมีวัฒนธรรมทางการเมืองบาง
ประการที่ส่งผลต่อพฤติกรรมทางการเมืองของคนในสังคมไทย สืบเนื่องจากระบบหลักในสังคมไทยดำเนินการ
โดยระบบราชการที่เป็นรากฐานขนาดใหญ่ในสังคม กระทั่ง Fred Riggs เรียกสังคมไทยว่ามีลักษณะเป็น ‘รัฐ
ราชการ’ ที่เรียกว่าระบบอำมาตยาธิปไตย (bureaucratic polity) ซึ่งรัฐในลักษณะนี้จะปกครองโดย
ข้าราชการ และมีลักษณะที่เน้นความเป็นพวกพ้องค่อนข้างมาก ซึ่งสอดคล้องกับวัฒนธรรมไทยเดิมหลาย
ประการ ไม่ว่าจะเป็นวัฒนธรรมผู้ใหญ่ผู้น้อยของสังคมไทย วัฒนธรรมกลุ่ม พันธมิตรระหว่างกลุ่มต่างๆในสังคม
ซึ่งส่งผลให้สังคมไทยมีลักษณะของวัฒนธรรม ‘อุปถัมภ์’ สังคมในลักษณะนี้ส่งผลให้กลุ่มและพรรคพวกมี
ความสำคัญอย่างมากและในสังคมไทยกลุ่มใหญ่ที่สุดคือกลุ่มข้าราชการและกลุ่มทุนที่กำลังมีอิทธิพลทาง
การเมืองอย่างมาก
ด้าน Inglehart, R., & Welzel, C. (2003) ชี้ให้เห็นว่าในสังคมที่ผู้คนมีความไว้วางใจและมีความพึง
พอใจในชีวิตสูง สังคมนั้นจะมีสถาบันทางการเมืองที่เป็นประชาธิปไตยมาก ส่วนสังคมที่มีสถาบันทางการเมือง
ไม่เป็นประชาธิปไตยส่งผลต่อความไว้วางใจและความพึงพอใจในชีวิตที่ต่ำ ซึ่งสถาบันทางการเมืองจะเป็น
ประชาธิปไตยหรือไม่เพียงใดก็มีความสัมพันธ์กับวัฒนธรรมทางการเมือง กล่าวคือในสังคมที่วัฒนธรรมทาง
การเมืองเน้นการแสดงออก ความอดทน ความไว้วางใจ ความพึงพอใจในชีวิต และการมีส่วนร่วม นับเป็น
ปัจจัยที่มีบทบาทสำคัญในระบอบประชาธิปไตยที่มีประสิทธิภาพอย่างน่าทึ่ง นอกเหนือไปจากการระดับของ
การพัฒนาเศรษฐกิจและระยะเวลาที่มีประสบการณ์กับสถาบันในระบอบประชาธิปไตย
สำหรับวัฒนธรรมที่จะส่งเสริมต่อประชาธิปไตยนั้น Joseph de Rivera (2009) เสนอให้พิจารณาจาก
เงื่อนไขดังต่อไปนี้ 1) ในสังคมพลเมืองมีเสรีภาพในการเลือกได้ และได้รับการสนับสนุนให้ตอบสนองความ
ต้องการส่วนบุคคลได้ 2) สังคมนั้นมีการเลือกตั้งที่สม่ำเสมอ 3) ผู้คนในสังคมมีความรู้สึกว่าพวกเขาสามารถ
ตัดสินใจเลือกหรือหาทางออกให้กับปัญหาท้องถิ่นได้ 4) สภาและสถาบันทางการเมืองถูถควบคุมโดยสภาเมือง
ของพลเมือง 5) ความสามารถในการเข้าถึงองค์กรสิทธิมนุษยชนของพลเมือง 6) การทำงานของรัฐมีการสื่อสาร
เปิดกว้างโปร่งใสและตรวจสอบได้ โดยเงื่อนไขที่จะนำไปสู่การพัฒนาประชาธิปไตยเหล่านี้จะเกิดขึ้นได้ต่อเมื่อ
ประชาชนมีวัฒนธรรมที่เหมาะสมสอดคล้องกับประชาธิปไตย ประกอบด้วย การมีทัศนคติเชิงบวก ลดอคติ
มีความเห็นอกเห็นใจ ปฏิบัติต่อกันด้วยความกรุณา เต็มใจที่จะให้อภัย ไม่สนับสนุนการเข่นฆ่ากันหรือลงโทษให้
ถึงแก่ความตายแม้แต่กับฆาตกร (give death penalty for murder) ไม่สนับสนุนความรุนแรงหรือการทำร้าย
ร่างกายกันแม้แต่กับพวกผู้ร้ายหรือโจร ใช้สิทธิที่มีตามกฎหมายเพื่อประโยชน์ของสังคมประเทศชาติ ไม่ใช้สิทธิ
ที่มีในการโจมตีเอาเปรียบผู้ใด และยินดีที่จะจ่ายภาษีเพื่อบำรุงประเทศ
21
