Page 21 - b29416_Fulltext
P. 21
19
นั่งคิดเป็น 50%) ในขณะเดียวกันระบบนี้ก็ท าให้เกิดฝ่ายค้านที่เป็นเอกภาพด้วย นอกจากนี้มันยังสร้าง
แรงจูงใจท าให้พรรคการเมืองมีลักษณะของพรรคการเมืองที่มีฐานเสียงกว้างขวางครอบคลุมประชากร
หลายกลุ่มเพื่อชนะการเลือกตั้งเป็นรัฐบาล ในประเทศที่มีความแตกต่างหลากหลายทางอัตลักษณ์สูง
ระบบนี้ท าให้พรรคการเมืองก้าวข้ามการเป็นพรรคการเมืองของกลุ่มเชื้อชาติหรือศาสนาใดเพียงล าพัง
(Reynolds, Reily, and Ellis 2005, 36; Farrell 2001, 19-31) มันยังป้องกันไม่ให้เกิดการเมือง
หัวรุนแรงสุดโต่ง (ซึ่งมักจะเติบโตในระบบสัดส่วน) เอื้อให้ผู้สมัครที่มีฐานคะแนนเสียงดี มีผลงานดีและ
เป็นที่นิยมในเขตเลือกตั้งได้รับโอกาสเป็นผู้แทน ตามทฤษฎี ระบบนี้เหมาะที่สุดกับประเทศที่มี
พรรคการเมืองใหญ่สองพรรคแข่งขันกัน
ข้อเสีย กีดกันพรรคการเมืองเล็ก กีดกันชนกลุ่มน้อยรวมทั้งผู้สมัครหญิง ท าให้พรรคการเมือง
ใหญ่ได้ที่นั่งมากเกินความเป็นจริง จ านวนคะแนนเสียงกับจ านวนที่นั่งที่พรรคการเมืองได้รับไม่เป็น
สัดส่วนกัน ประเทศส่วนใหญ่ที่ใช้ระบบนี้ตระหนักถึงข้อเสียดังกล่าวโดยเฉพาะข้อเสียเรื่องความไม่
เป็นสัดส่วนระหว่างคะแนนเสียงที่ได้กับจ านวนที่นั่งที่ได้รับการจัดสรร แต่ก็เห็นว่าข้อดีที่ระบบนี้
รับประกันในแง่ความเข้มแข็งของรัฐบาลและเสถียรภาพทางการเมืองเป็นเรื่องส าคัญกว่า
2) Block Vote (BV) ระบบนี้ใช้ระบบเขตเลือกตั้งแบบเขตเดียวหลายคน โดยผู้เลือกตั้งมีสิทธิ
เลือกผู้สมัครได้เท่ากับจ านวนที่นั่งในเขตนั้น ผู้เลือกตั้งเลือกผู้สมัครที่ตนเองอบโดยไม่ต้องค านึงถึง
สังกัดพรรคการเมือง ผู้ชนะคือผู้ที่ได้เสียงมากที่สุดตามล าดับโดยไม่ต้องค านึงถึงเปอร์เซ็นต์คะแนน
เสียงที่เขาได้รับ
ระบบนี้มักจะใช้ในประเทศที่พรรคการเมืองอ่อนแอ เช่น คูเวต ลาว เลบานอน มัลดีฟส์ ซีเรีย
ทองกา ตูวาลู นอกจากนั้นประเทศอย่างจอร์แดน มองโกเลีย ฟิลิปปินส์ และประเทศไทย (ก่อน
2540) ก็เคยใช้ระบบนี้ แต่ก็ได้เลิกใช้ไปแล้วเพราะตระหนักถึงข้อเสียบางประการ ฝ่ายปฏิรูปใน
ประเทศกลุ่มหลังนี้เน้นเหตุผลเรื่องการซื้อสิทธิขายเสียงและระบบพรรคการเมืองที่อ่อนแอเป็นเหตุผล
ในการยกเลิกระบบการเลือกตั้งแบบ BV (Reynolds, Reily, and Ellis 2005, 47)
ข้อเสีย คือ ผลการเลือกตั้งมักจะมีความไม่แน่นอน ยากแก่การคาดเดา ท าให้พรรคการเมือง
ไม่เข้มแข็งและเกิดเป็นกลุ่มย่อย (มุ้ง) ต่างๆ ภายในพรรคการเมือง ซึ่งเอื้อต่อการเกิดปัญหาคอร์รัปชัน
3) ระบบบล็อกโหวตโดยพรรค (The Party Block Vote - PBV) คือระบบที่ผู้เลือกตั้ง
เลือกบัญชีรายชื่อของพรรคแทนที่จะเลือกผู้สมัครเป็นรายบุคคล โดยเขตเลือกตั้งเป็นแบบเขตเดียว
หลายคน พรรคที่ได้เสียงมากที่สุด ได้ที่นั่งทั้งหมดในเขตเลือกตั้งนั้นไป โดยไม่จ าเป็นต้องชนะเสียงข้าง
มากเด็ดขาด ใช้เป็นระบบเลือกตั้งหลักเพียงในสี่ประเทศ คือ สิงคโปร์ แคมารูน ชาด และ Djibouti
ข้อดี เปิดโอกาสให้ผู้สมัครจากชนกลุ่มน้อยมีโอกาสได้รับการเลือกตั้งโดยเกาะกระแส
ความนิยมของพรรคการเมืองใหญ่ เช่นในสิงคโปร์ ที่กฎหมายเลือกตั้งระบุให้พรรคการเมืองใส่รายชื่อ
ผู้สมัครเชื้อชาติมาเลย์หรืออินเดียหรือชนกลุ่มน้อยอื่นๆ อย่างน้อยหนึ่งคนในบัญชีรายชื่อ
พรรคการเมืองเองก็ยินดีเพราะจะได้ดึงคะแนนเสียงชนกลุ่มน้อยในเขตเลือกตั้ง
ข้อเสีย ก็เช่นเดียวกับระบบ FPTP ที่พรรคการเมืองใหญ่ได้ที่นั่งมากเกินสัดส่วนที่ควรจะได้
