Page 78 - 23154_Fulltext

73

การเปลี่ยนผ่านช่วงแรกหลังจากเปลี่ยนผ่านสู่ประชาธิปไตยแบบเปราะบางได้แล้ว ช่วง ค.ศ. 1972 เป็นต้น

มา ความนิยมและอิทธิพลของพรรค AL และผู้น าอย่าง Mujib ยังคงได้รับการสนับสนุนจากมวลชนที่เห็นพ้องกับ
นโยบายความเป็นกลางทางศาสนา ทว่าความมั่นคงของ พรรค AL เองก็พบความเปราะบางของพรรคจากการที่มี
การแบ่งกลุ่มภายในพรรค Jahan (1976) ศึกษารัฐสภาของบังกลาเทศในห้วงเวลา ค.ศ. 1972-1974 ได้ข้อค้นพบ

3 ประการส าคัญ ได้แก่
1) หลังเปลี่ยนผ่านทางการเมืองใหม่ รัฐสภาจ าเป็นต้องพึ่งพาอิทธิพลในการชี้น าการเมืองโดยชนชั้นน า

ทางการเมือง ซึ่งสมาชิกส่วนใหญ่ของสภาล้วนมาจากพรรค AL รวมถึงในกระบวนการจัดท านโยบาย
สาธารณะเช่นกันที่สมาชิกสภาจากพรรครัฐบาลมีบทบาทส าคัญ ดังนั้นจึงสังเกตได้ว่าสมาชิกสภาที่

สังกัดพรรครัฐบาลจึงมีบทบาทส าคัญในระบบรัฐสภา ในฐานะผู้ประสานระหว่างพรรคที่ถืออ านาจ
ปกครอง ตัวแทนฝ่ายบริหาร และความเป็นตัวแทนของประชาชน

2) สมาชิกสภาฝ่ายรัฐบาลมีสมาชิกที่เป็นคนกลุ่มอายุ 25-35 มากขึ้นอย่างมีนัยส าคัญที่ 14.8%
เปรียบเทียบระหว่างสภาสมัยปี ค.ศ. 1970 กับ 1973 ขณะเดียวกันสมาชิกสภากลุ่มช่วงอายุดังกล่าว
ก็ต่างมาจากตระกูลการเมืองชนชั้นเจ้าที่ดินเช่นกัน จึงกล่าวได้ว่าเป็นเพียงการเปลี่ยนผ่านรุ่นของชน

ชั้นน าทางการเมือง
3) สมาชิกรัฐสภาบังกลาเทศต่างให้ความส าคัญกับบทบาทนอกสภาในการควบคุมประเด็นระบบ

การศึกษาในพื้นที่ตนเอง เนื่องจากระบบการศึกษายังคงเป็นมรดกของอังกฤษและปากีสถาน การจัด
ระเบียบสถานศึกษาแต่ละเขตเสียใหม่จึงเป็นบทบาทของสมาชิกสภาในการจัดระเบียบทางการเมือง

ต่อความคิดของนักเรียน เพื่อสนับสนุนให้ความคิดนักเรียนสอดคล้องไปกับพัฒนาการทางการเมืองที่
พรรครัฐบาลต้องการต่อไปในภายภาคหน้าด้วย

ทว่าการเมืองของบังกลาเทศได้เปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่อีกครั้งเมื่อเกิดการลอบสังหารผู้น า Mujib ประกอบ
กับมีรัฐประหารและรัฐประหารซ้อนกันไปมา ท้ายสุดแล้วจึงเป็นการเปิดทางให้ผู้น าคนใหม่คือ นายพล Ziaur
Rahman หรือเรียกว่า นายพล Zia ที่เข้าสู่ต าแหน่งประธานาธิบดีใน ค.ศ. 1977 รวมถึงการเกิดขึ้นของพรรค

การเมืองเพื่อดึงคะแนนสนับสนุนกองทัพภายใต้ชื่อพรรคชาตินิยมบังกลาเทศ (Bangladesh Nationalist Party:
BNP) ระเบียบการเมืองของบังกลาเทศได้เปลี่ยนแปลงอย่างมีนัยส าคัญบนฐานคิดแบบการเมืองอิสลาม Hasan

(2011) อธิบายว่าเกิดการแทนที่จากอัตลักษณ์ทางศาสนาแบบรัฐฆราวาสสู่รัฐอิสลาม ข้อสังเกตมาจากตัวอย่างที่
เกิดขึ้น เช่น การบัญญัติศรัทธาในศาสนาอิสลามไว้ในบทน าของรัฐธรรมนูญ การประดับค าสอนจากอัลกุรอานไว้ที่

ท าเนียบรัฐบาล หรือนโยบายการศึกษาที่เป็นการผลักดันศาสนาอิสลามในเชิงรุก ไม่ว่าจะเป็นการเสริมการสอน
ภาษาอาหรับในโรงเรียน หรือการตั้งมหาวิทยาลัยที่เน้นการวิจัยด้านอิสลามมากยิ่งขึ้น เป็นต้น ก่อนที่ใน ค.ศ.

1988 จะประกาศให้อิสลามเป็นศาสนาหลักของรัฐอย่างเป็นทางการ (แม้จะถูกแก้ไขกลับมาเป็นรัฐฆราวาส
ภายหลังก็ตาม) ซึ่งจากช่วงเวลา ค.ศ. 1982-1990 Ahmed (2001) ได้ชี้ให้เห็นว่า ความพยายามจัดระเบียบ
การเมืองของนายพล Zia ในช่วง ค.ศ. 1975-1981 ได้น ามาสู่ระบอบการเมืองพรรคเดียวที่น าโดยพรรค BNP

รวมถึงแก้ไขรัฐธรรมนูญให้รัฐสภาและตุลาการท างานได้เสรียิ่งขึ้น หลังจากนั้นจึงเปลี่ยนสู่ยุคของนายพล Hussain
Muhammad Ershad ในช่วง ค.ศ. 1982-1990 ที่ได้ตั้งพรรค Jatiya Party (JP) มาเพื่อรักษาความชอบธรรมทาง