Page 134 - 23154_Fulltext
P. 134
129
ว่า “สภาผู้แทน” อีกครั้ง นอกจากนั้นเมื่อพิจารณาจากรัฐธรรมนูญฉบับนี้แล้วพบว่ามี 3 ประการส าคัญที่เกิดความ
เปลี่ยนแปลงในความรัฐธรรมนูญว่าด้วยความสัมพันธ์เชิงอ านาจที่เกี่ยวข้องกับระบบรัฐสภา
ประการแรก ความสัมพันธ์ระหว่างบทบาทด้านนิติบัญญัติของรัฐสภากับพระราชอ านาจของ
พระมหากษัตริย์ เริ่มจากมาตราว่าด้วยพระราชอ านาจโต้แย้งร่างพระราชบัญญัติตามมาตรา 75 โดย
พระมหากษัตริย์สามารถแสดงความไม่เห็นชอบต่อพระราชบัญญัติกลับมายังรัฐสภาภายใน 90 วัน เช่นนั้นรัฐสภา
ต้องยืนยันความเห็นชอบต่อพระราชบัญญัติฉบับดังกล่าวไม่ต่ ากว่า 2 ใน 3 ของสมาชิกสภาทั้งหมดเพื่อยืนยัน
ตามเดิม
ประการที่สอง ความสัมพันธ์ระหว่างวุฒิสภากับสภาผู้แทนราษฎรได้โน้มเอียงไปทางสนับสนุนอ านาจของ
วุฒิสภา โดยล าดับแรกในบทเฉพาะกาล มาตรา 177 ได้ก าหนดให้จ านวนและที่มาของวุฒิสภาเป็นดังนี้
“มาตรา 177 ภายใน 15 วันนับแต่ใช้รัฐธรรมนูญนี้ พระมหากษัตริย์จะได้ทรงแต่งตั้งวุฒิสมาชิก
จ านวน 120 คน เมื่อได้มีการเลือกตั้งสภาผู้แทนแล้ว ให้เพิ่มหรือลดจ านวนสมาชิกให้มีจ านวนเท่าที่
ก าหนดในมาตรา 78”
โดยจ านวนตามมาตรา 78 นั้นก าหนดไว้ว่าให้มีจ านวนสมาชิกวุฒิสภาเท่ากับ 3 ใน 4 ของสภาผู้แทน ซึ่ง
จ านวน 120 คนในเบื้องต้นนี้มากกว่าที่เคยบัญญัติในรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2492 ที่มาจากพระราชอ านาจแต่งตั้ง
วุฒิสมาชิก 100 คน
ล าดับต่อมาเป็นการก าหนดต าแหน่งประธานรัฐสภาตามมาตรา 72 ที่บัญญัติว่า “ประธานวุฒิสภาเป็น
ประธานรัฐสภา ประธานสภาผู้แทนเป็นรองประธานรัฐสภา” ซึ่งในทางหนึ่งสามารถสังเกตได้ว่าเป็นความพยายาม
ลดทอนความเป็นการเมืองของสภาผู้แทนราษฎรผ่านการน าเอาต าแหน่งประธานรัฐสภาออกจากสภาผู้แทนราษฎร
ที่เป็นตัวแทนจากการเลือกตั้งของประชาชน และแสดงให้เห็นถึงความเหนือกว่าของอ านาจวุฒิสภาต่อสภา
ผู้แทนราษฎร ขณะที่ล าดับถัดมา มาตรา 78 ได้ก าหนดที่มาและสัดส่วนของวุฒิสมาชิกไว้ดังนี้
“มาตรา 78 วุฒิสภาประกอบด้วยสมาชิกซึ่งพระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้งจากผู้ทรงคุณวุฒิใน
วิชาการหรือกิจการต่าง ๆ อันจะยังประโยชน์ให้เกิดแก่การปกครองแผ่นดิน มีสัญชาติไทยโดยก าเนิด และ
มีอายุไม่ต่ ากว่า 40 ปีบริบูรณ์
สมาชิกวุฒิสภาให้มีจ านวน 3 ใน 4 ของจ านวนสมาชิกทั้งหมดของสภาผู้แทน หากจ านวนที่
ค านวณได้มีเศษให้ปัดทิ้ง”
ระยะเวลาในการด ารงต าแหน่งยังเพิ่มขึ้นเป็นคราวละ 6 ปีดังบัญญัติในมาตรา 79 โดยระยะเริ่มแรกจะให้
มีการจับสลากสมาชิกพ้นวาระกึ่งหนึ่งของวุฒิสมาชิก เช่นเดียวกันนี้ จากมาตรา 119 ก็ได้มีการขยายระยะเวลาของ
วุฒิสภาในการท าหน้าที่พิจารณาร่างพระราชบัญญัติจากสภาผู้แทนภายในกรอบเวลา 60 วัน หรือหากเป็น
พระราชบัญญัติการเงินให้พิจารณาภายใน 30 วัน
จากทั้ง 3 มาตรา ได้แก่ มาตรา 72 78 และ 79 จึงสังเกตได้ว่าความสัมพันธ์เชิงอ านาจของระบบรัฐสภา
ภายใต้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2511 ได้แฝงเจตนารมณ์ลดทอนความส าคัญระบบรัฐสภาในฐานะ
พันธกิจทางการเมืองระหว่างผู้แทนราษฎรในสภากับประชาชนที่พวกเขาเหล่านั้นเป็นตัวแทน และสร้างระบบการ

