Page 36 - 22665_Fulltext
P. 36
19
เห็นว่าการจัดการกับความขัดแย้งที่ยืดเยื้อเรื้อรัง (Protracted Conflicts) ที่เกิดความสูญเสียในชีวิต
และทรัพย์สิน ไม่สามารถใช้การจัดการความขัดแย้งทางการทหารที่เน้นยุติความขัดแย้งชั่วคราว โดย
ปราศจากการเข้าไปจัดการกับความต้องการขั้นพื้นฐานของมนุษย์ เช่น ความรู้สึกปลอดภัย อัตลักษณ์
การมีส่วนร่วม ความเท่าเทียมกัน เป็นต้น (1990, p. 32)
นอกจากนี้ความขัดแย้งยังสามารถอธิบายได้ใน 2 ความหมายหลัก กล่าวคือ ความหมาย
ในเชิงบวก และความหมายในเชิงลบ ซึ่งการให้นิยามของความขัดแย้ง โดยส่วนใหญ่จะมีแนวโน้ม
เป็นไปในเชิงลบ ซึ่งหมายถึง ความขัดแย้งที่ก่อให้เกิดผลเสีย และบรรยากาศที่ไม่ดีต่อตัวเอง องค์กร
และสังคม อันเป็นการสะท้อนรูปลักษณ์ของความขัดแย้งออกมาในมิติของความรุนแรง ไม่ว่าจะเป็น
การด่ากัน การทะเลาะวิวาท ท าร้ายร่างกาย และท าสงครามประหัตประการซึ่งกันและกัน แต่อย่างไร
ก็ตาม ก็ยังมีนักวิชาการบางท่าน ได้ให้ความหมายในเชิงบวก ซึ่งหมายถึง ความขัดแย้งที่ก่อให้เกิดใน
เชิงสร้างสรรค์ และก่อให้เกิดผลดีต่อตัวเอง องค์กร และสังคมทั้งในแง่ของทัศนคติ และพฤติกรรม ใน
บางคราวเมื่อเกิดความขัดแย้งแล้ว ก็สามารถที่จะหาทางออกในเชิงสมานฉันท์ (ชลากร เทียนส่องใจ,
2553, น.18)
2.2.2 ประเภท/เหตุปัจจัยของความขัดแย้ง
การแบ่งประเภทของความขัดแย้งสามารถแบ่งได้หลายประเภท รวมถึงแบ่งความ
ขัดแย้งเป็นความขัดแย้งภายในและความขัดแย้งภายนอก ประกอบด้วย
1) ความขัดแย้งภายใน (Internal Conflict) ประเด็นส าคัญคือเป็นเรื่องของจิตใจ
ของบุคคล หมายถึง ภาวะหรืออาการที่เกิดขึ้นภายในใจของแต่ละบุคคลที่อยู่ในครอบครัว องค์กร
หรือสังคม ซึ่งเกิดความแปลกแยกในตัวเอง หรือแปลกแยกจากคนอื่นๆ หรือองค์กรอื่นๆ ความขัดแย้ง
เกิดจากปัจจัยภายในคือ ความอยากได้ อยากใหญ่ ใจแคบ รวมถึง โลภะ โทสะและโมหะ (โลภ โกรธ
หลง) (พระมหาหรรษา ธรรมหาโส, 2547)
2) ความขัดแย้งภายนอก (External Conflict) หมายถึง ภาวะของความขัดแย้ง
ที่บุคคล หรือกลุ่มบุคคลขัดกัน ไม่ลงรอยกัน และไม่เห็นพ้องต้องกันเกี่ยวกับวัฒนธรรม ประเพณี
ภาษา ชาติพันธุ์ ข้อมูล ผลประโยชน์ และโครงสร้างทางองค์กรและสังคมที่แตกต่างกัน ความสัมพันธ์
และค่านิยม โดยสามารถอธิบายได้ ดังนี้ (Moore, 1984)
(1) ความขัดแย้งด้านข้อมูล (Data Conflict) ปัญหาพื้นฐานของความขัดแย้ง
อาจจะเกิดจากข้อมูลน้อยไป การแปรผลผิดพลาด การวิเคราะห์ออกมาด้วยความเห็นต่างกัน หรือ
แม้แต่ปัญหาความแตกต่างในการรับรู้ข้อมูล (Perception) บางครั้งก็เป็นปัญหาขัดแย้งกันได้
(2) ความขัดแย้งจากผลประโยชน์ (Interest Conflict) เป็นเหตุผลของการ
แย่งผลประโยชน์ในสิ่งที่ดูเหมือนมีหรือไม่มีเพียงพอเป็นเรื่องของทั้งตัวเนื้อหา กระบวนการและ
จิตวิทยา เช่น ทรัพยากร รวมถึงความรู้สึกว่ายุติธรรมหรือไม่