Page 157 - 22665_Fulltext
P. 157
140
ชุมชนเชิงอนุรักษ์ ในนามกลุ่มอนุรักษ์ป่าชายเลนบ้านแหลมโฮมสเตย์ ซึ่งเกิดจากความร่วมมือกันอย่าง
เข้มแข็งของชาวบ้านหน้าทับ หมู่ที่ 7 และบ้านแหลมหมู่ที่ 14 โดยเปิดต้อนรับนักท่องเที่ยวให้ได้เข้า
มาสัมผัสวิถีชีวิตของชาวประมงชายฝั่ง และได้ร่วมท ากิจกรรมอนุรักษ์ป่าชายเลน กลุ่มอนุรักษ์มีการ
ท างานร่วมกับเครือข่าย สร้างกลุ่มโดยมีเครือข่าย วิชาการ ภาครัฐด้านบงประมาณ และชุมชนต้องเอา
ด้วย กลุ่มแกนน า คิดกันเองก่อน และมีที่ปรึกษาในด้านวิชาการ มีภาครัฐสนับสนุนงบประมาณ
รวมถึงเอกชนสนับสนุนงบประมาณด้านการพัฒนาชุมชนและสิ่งแวดล้อม
กล่าวในเชิงเปรียบเทียบในบริบททั่วไป บ้านหน้าทับเป็นหมู่บ้านท าประมงเป็นหมู่บ้าน
ชาวมุสลิมนับถือศาสนาอิสลามที่อาศัยอยู่ริมทะเลใช้เครื่องมือหาปลาอย่างง่ายๆ มีบริบทที่สอดคล้อง
กับ ฉัตรทิพย์ นาคสุภาและพูนศักดิ์ ชวนิกรกรประดิษฐ์ (2540) อ้างถึงใน วิชัย กาญจนสุวรรณ
(2547) ได้อธิบายหมู่บ้านภาคใต้ฝั่งตะวันออกในอดีต หมู่บ้านท าประมงมักจะเป็นหมู่บ้านชาวมุสลิม
นับถือศาสนาอิสลามที่อาศัยอยู่ริมทะเลใช้เครื่องมือหาปลาอย่างง่ายๆเช่นวางเบ็ดวังไทรและวางอวน
โดยใช้เรือขนาดเล็กออกเรือทุกวันยกเว้นวันศุกร์เพื่อท าละหมาด โดยทั่ว ๆ ไปชุมชนประมงจะไม่มี
ที่ดินปลูกข้าว และการใช้ปลาแลกข้าวจากชุมชนท านาก็ลดน้อยลงแทบหมดไป ในขณะที่บ้านทับทิม
สยาม เป็นหมู่บ้านสุดท้ายติดชายแดนเขมร สภาพภูมิประเทศมีความลาดชัน เป็นชุมชนที่อพยพมา
จากหลายที่ มีความหลากหลายทางวัฒนธรรม ทั้งเขมร ลาว ส่วย เยอ และเคารพในระบบอาวุโส
สอดคล้องกับวิถีแบบเจ้าโคตร ภูมิปัญญาอีสานที่เคารพในระบบอาวุโสและระบบความเชื่อ ชาวบ้าน
ทับทิมสยาม จะมีอาชีพเกษตรกรรม ทั้งข้าว มันส าปะหลัง ยางพารา เป็นต้น โดยมีอาชีพเสริมเช่นการ
ท าจักสาน
ในประเด็นวัฒนธรรมชุมชนในเชิงเปรียบเทียบ ชุมชนบ้านหน้าทับเมื่อพิจารณาจาก
วัฒนธรรมชุมชน จะมีสอดคล้องกับที่บุษบง ชัยเจริญวัฒนะ (2547) อธิบายไว้คือ (1) ลักษณะการสืบ
สานวัฒนธรรมชุมชนที่ยาวนาน มีการถ่ายทอดจากคนรุ่นหนึ่งไปสู่อีกรุ่นหนึ่งอย่างต่อเนื่อง (2) ระบบ
ความสัมพันธ์แบบพี่น้องซึ่งเป็นความสัมพันธ์แบบแนวราบที่ไม่มีความแตกต่างทางชนชั้น ช่วยเหลือ
เกื้อกูลกันบนฐานของความปรารถนา ดีต่อกัน มีความเป็นเครือญาติ เป็นมุสลิมเกือบทั้งหมู่บ้าน (3)
ความรู้สึกของคนในชุมชนที่ตระหนักและภาคภูมิใจในคุณค่าวัฒนธรรมชุมชนของตนเอง ส่วนในเรื่อง
วัฒนธรรมชุมชนในด้านของคุณธรรม โดยเฉพาะการที่คนในชุมชนคิดถึงประโยชน์ส่วนรวมจะมีทั้ง
ลักษณะคิดถึงประโยชน์ส่วนรวมและประโยชน์ส่วนตัวดังเห็นได้จากความร่วมมือในการใช้ทรัพยากร
ปกป้องทรัพยากรไม่ให้คนนอกมาสัมปทานทางทะเล ในขณะเดียวกันก็มีการแย่งชิงทรัพยากรใน
บางครั้ง
ในขณะที่ชุมชนบ้านทับทิมสยามเป็นหมู่บ้านที่มีความหลากหลาย มีความภาคภูมิใจใน
พระมหากรุณาของสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าจุฬาภรณ์วลัยลักษณ์ (พระยศในขณะนั้น) ที่ได้ก่อตั้ง
หมู่บ้านแห่งนี้ และให้โอกาสในการพัฒนาคุณภาพชีวิตอย่างรอบด้าน ส่วนระบบความสัมพันธ์แบบพี่