Page 20 - kpi22237
P. 20
15
การศึกษาการพัฒนาประชาธิปไตยจึงมีเป้าหมายที่ ท าอย่างไรให้ประเทศที่เป็นประชาธิปไตยแล้ว
สามารถสร้างประชาธิปไตยที่มั่นคงยั่งยืน (consolidation) โดยไม่มีการรัฐประหารหรือการล่มสลายของ
ประชาธิปไตยที่จะกลับไปเป็นเผด็จการอีกครั้งหนึ่ง โดยกรณีศึกษาหลักอยู่ที่ประเทศโลกที่สามที่ถือว่าเป็น
ประเทศประชาธิปไตยใหม่ (the new democracies) ในงานของ Linz and Stepan (2001, 93-95) กล่าวถึง
การสร้างประชาธิปไตยที่มั่งคงแข็งแรง (consolidated democracy) ต้องมาจากประชาธิปไตยที่มีการเปลี่ยน
ผ่านอย่างสมบูรณ์แล้ว และจะไม่กลับไปเป็นเผด็จการอ านาจนิยมอีก โดยประชาธิปไตยที่มั่นคงยั่งยืน หมายถึง
ระบอบการเมืองที่ประชาธิปไตยเป็นระบบการเมืองที่ซับซ้อน ประกอบไปด้วยสถาบันการเมือง กฎ และแบบ
แผนความสัมพันธ์ในการสนับสนุนให้ประชาธิปไตยเป็น "กติกาเดียวในสังคม" (the only game in town)
โดยประชาธิปไตยที่ยั่งยืนต้องประกอบไปด้วย
1) เชิงพฤติกรรม (behaviorally): ไม่กระท าการเพื่อบรรลุเป้าหมายของตนเอง ด้วยวิธีการ
ที่ไม่ใช่เป็นประชาธิปไตย หรือขัดแย้งกับกฎกติกาที่เป็นประชาธิปไตย
2) เชิงทัศนคติ (attitudinally): ทัศนคติที่เชื่อว่าขั้นตอนและโครงสร้างกฎหมายที่เป็น
ประชาธิปไตยเหมาะสมกับสังคม และสามารถจัดการปัญหาและข้อเรียกร้องของสังคมได้
3) เชิงโครงสร้างกฎหมายและรัฐธรรมนูญ (constitutionally): โครงสร้างของกฎหมาย ขั้นตอน
และสถาบันการเมือง สามารถจัดการความขัดแย้งด้วยวิธีการที่เป็นประชาธิปไตย
ด้วยเหตุนี้ “กฎหมาย” อย่างรัฐธรรมนูญและพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ จึงกลายมาเป็น
กลไกส าคัญในการพัฒนาประชาธิปไตย เพราะกฎหมายจะเป็นตัวก าหนดโครงสร้างการเมืองการปกครอง
สถาบันทางการเมืองในการวางความสัมพันธ์ทางอ านาจ และการจัดสรรทรัพยากรผ่านนโยบายสาธารณะ
ท าให้หลักการเรื่อง นิติรัฐ (Rechtsstaat) และนิติธรรม (rule of law) ถือว่าเป็นปัจจัยส าคัญในการสร้าง
ประชาธิปไตย ทั้งในด้านของ "รัฐ" ที่มีกลไกที่เป็นประชาธิปไตยในการจัดสรรอ านาจ ก าหนดนโยบาย
และด าเนินการปกครองภายใต้กรอบของรัฐธรรมนูญและกฎหมาย และในด้านของ "สังคม" ที่มีกฎหมาย
คุ้มครองเรื่องสิทธิเสรีภาพ การรวมกลุ่มกันอย่างเสรีในการเรียกร้องทางการเมือง และประชาชนสามารถ
มีส่วนร่วมในการใช้อ านาจรัฐได้ (Linz and Stepan 2001, 97-99)
ในกระบวนการพัฒนาประชาธิปไตย การเลือกตั้งเป็นตัวแปรส าคัญในการศึกษาความเปลี่ยนแปลง
หรือผลลัพธ์ในทางการเมืองหลายประการ โดยรูปแบบหรือวิธีการเลือกตั้งที่เปลี่ยนแปลงไปจะน าไปสู่
การเปลี่ยนแปลงของปรากฏการณ์ทางการเมืองอื่นๆ มากมาย จะกล่าวโดยสังเขปดังต่อไปนี้
1) ปัญหาเรื่องความเป็นตัวแทน: ประชาธิปไตยในปัจจุบันถูกท าให้เหลือความหมายเพียงแค่
“ประชาธิปไตยแบบตัวแทน” การเลือกตั้งกลายเป็นทุกอย่างของประชาธิปไตย ผู้แทนที่มา
จากประชาชนสามารถออกกฎหมายที่เพื่อผลประโยชน์ของตัวเองและขัดกับประโยชน์ของ
ประชาชนได้ โดยประชาชนไม่สามารถควบคุมการท างานเพราะไม่มีกลไกอื่นนอกจากการ
เลือกตั้ง อีกทั้งผู้แทนดังกล่าวไม่ใช่ตัวแทนที่แท้จริง และการเลือกตั้งไม่เคยท าให้เกิดตัวแทนที่
แท้จริงได้ เพราะตัวแทนที่มาจากการเลือกตั้งต่างเปลี่ยนแปลงไปตามรูปแบบหรือวิธีการ
เลือกตั้งที่แปรเปลี่ยนไป
