Page 63 - kpi21588
P. 63
ร่างรายงาน บทบาทของพลเมืองในการป้องกันและแก้ไขปัญหาการเลือกตั้งที่ไม่สุจริตเที่ยงธรรม เพื่อพัฒนาและเสริมสร้างความเข้มแข็งของประชาธิปไตยไทย 4-23
ในช่วงการเลือกตั้งที่ผ่านมาปรากฎสิ่งที่เรียกว่าคาราวานสุขภาพ คือ การจัดการตรวจสุขภาพ พร้อม
ทั้งแจกข้าวและไข่ เครื่องสาธารณูปโภคต่าง ๆ ให้แก่คนในชุมชน โดยมักท ากิจกรรมต่าง ๆ ภายในวัดและผุ้ช่วย
ด าเนินการจัดการประกาศประชาสัมพันธ์และเตรียมการรายชื่อของประชาชนคือผู้น าในชุมชน
3) การซื้อสิทธิขายเสียงในรูปแบบของนโยบาย ในช่วงการเลือกตั้ง 24 มีนาคม
2562 ประชาชนมองว่านโยบายด้านสวัสดิการที่ประกาศหรือปรากฎออกมาจากรัฐบาลหรือหน่วยงานของรัฐ
ต่างมีเจตนารมณ์ในการสร้างความนิยมทางการเมืองที่มีต่อพรรคการเมือง ซึ่งถือเป็นรูปแบบใหม่ของการซื้อ
สิทธิขายเสียงที่ใช้เงิน แต่ไม่ใช่เงินส่วนตัวหรือของพรรคการเมือง โดยเฉพาะมีความชอบธรรมมากกว่าการซื้อ
สิทธิขายเสียงแบบเดิม เพราะประชาชนได้ประโยชน์และเป็นบทบาทหน้าที่ของรัฐในการต้องด าเนินนโยบาย
“...ชาวบ้านอยากได้เงิน แต่เขาจะเลือกไม่หรือไม่เป็นเรื่องเขา ไม่เลือกคนที่ไม่ถูกใจ”
ปัจจุบันความคิดของผู้คนเปลี่ยนแปลงไปนโยบายของรัฐไม่ได้เป็นการซื้อสิทธิขาย
เสียงทั้งหมด หากแต่เป็นสวัสดิการที่ควรได้รับ ส่งผลให้บทบาทของหัวคะแนนในพื้นที่เปลี่ยนแปลงไป โดยท า
หน้าที่เป็นเพียงผู้ส่งข่าวสารข้อมูลต่าง ๆ ให้แก่คนในชุมชน อาทิเช่น นโยบาย ผลงาน การประสานงานด้านต่าง
ๆ เป็นต้น อย่างไรก็ตามข้อมูลจากผู้สัมภาษณ์ส่วนใหญ่เชื่อว่ารูปแบบการซื้อสิทธิขายเสียงผ่านนโยบายจะเป็น
รูปแบบหลักในอนาคตและได้ผลมากกว่าการจ่ายเงินซื้อเสียงในช่วงเลือกตั้ง
การซื้อสิทธิขายเสียงปรากฎในพื้นที่มาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน “หัวคะแนน” เป็น
ผู้ท าหน้าที่ประสานงานระหว่าง ส.ส./ผู้ลงสมัครรับเลือกตั้ง ส.ส.กับผู้คนในพื้นที่ โดยท าหน้าที่กระจายข้อมูล
ข่าวสารการท างาน ผลงงานการพัฒนา นโยบายของพรรคการเมืองและที่ส าคัญคือ การเข้าไปรับรู้ปัญหาความ
ต้องการของแต่ละชุมชน น าไปสู่การสร้างข้อตกลงร่วมกัน หากได้รับการเลือกตั้งเป็น ส.ส. จะให้งบประมาณ/
พัฒนาชุมชนในด้านต่าง ๆ หรือที่เรียกว่า “สัญญาใจ” การซื้อสิทธิขายเสียงเป็นการให้เงินทางอ้อมเพื่อให้คน
ลงคะแนนเสียงให้ตนเอง
ในปัจจุบันมีการซื้อสิทธิขายเสียงผ่านนโยบาย คนบางกลุ่มเลือกพรรคการเมือง
ดังกล่าว เพราะได้รับผลประโยชน์ น าไปสู่การตั้งค าถามว่า เงินเหล่านี้มีที่มาอย่างไร และกังวลกับผลกระทบที่
อาจเกิดขึ้นจากการเลือกตั้ง การซื้อสิทธิขายเสียงในพื้นที่ที่มีการเก็บข้อมูลมีตั้งแต่ 200 - 500 บาทต่อคนหรือ
จ่ายในรูปแบบของการให้ค่าตอบแทนในการอบรม พรรคการเมืองและผู้สมัครรับเลือกตั้งในบางพื้นที่จ่าย
หัวคะแนนมา 800 – 1,000 บาท แต่หัวคะแนนหักออกไปบางส่วน การซื้อสิทธิขายเสียงเป็นการซื้อแบบมี
ระดับและระยะเวลา เช่น การพาผู้น าไปเที่ยว การซื้อผู้น าจ านวนมาก การให้สิ่งของแก่ชุมชน หรือแม้แต่การ
สนับสนุนทางการเมืองให้แก่ผู้น าชุมชนระกับหมู่บ้านให้มีบทบาทหรือลงเลือกตั้งในระดับท้องถิ่นต่อไป
4) การซื้อหัวคะแนน มีการซื้อหัวคะแนนของพรรคอื่น ๆ ซึ่งก็คือผู้น าชุมชนเป็น
ส่วนใหญ่ โดยเฉพาะในช่วงเวลาของสุญญากาศทางการเมืองที่ไม่มีการเลือกตั้งมาเป็นเวลานาน ผู้สมัครรับ
เลือกตั้งที่ไม่เป็นที่รู้จัก หรือไม่ได้ลงพื้นที่สม่ าเสมอจ าเป็นต้องใช้วิธีการ short cut ด้วยการซื้อหัวคะแนน
มากกว่าการไปลงพื้นที่ ซึ่งประเด็นนี้เกี่ยวข้องกับเงื่อนไขทางภูมิศาสตร์ของจังหวัดเชียงใหม่ที่มีภูเขาและพื้นที่
