Page 268 - kpi21298
P. 268
2) การสร้างตัวชี้วัดโดยอาศัยทฤษฎี การสร้างตัวชี้วัดประเภทนี้เป็นการสร้างโดย
อิงผู้เชี่ยวชาญ มีวิธีการ คือ การรวบรวมตัวแปรจำนวนหนึ่งเข้าด้วยกันโดยวิธีการเลขคณิต ซึ่งตัวแปร
เหล่านั้นจะถูกเลือกมาตามลำดับความสำคัญและมีความสัมพันธ์กัน โดยกำหนดค่าน้ำหนักให้กับตัวแปรแต่
ละตัวโดยอาศัยฐานแนวคิดหรือทฤษฎีที่มีอยู่และสังเคราะห์ขึ้นเป็นตัวชี้วัด ซึ่งวิธีการนี้ มีข้อดี คือ
ประหยัดเวลา ค่าใช้จ่าย ใช้เวลาในการเก็บข้อมูลน้อยแต่มีข้อเสีย คือ เป็นความคิดของคนเพียงกลุ่มเดียว
3) การสร้างตัวชี้วัดโดยอาศัยข้อมูลเชิงประจักษ์ วิธีนี้คล้ายกับวิธีที่สองแต่มีส่วนที่ต่างกัน
คือ ในการสร้างตัวชี้วัดโดยอาศัยทฤษฎี การเลือกกำหนดน้ำหนักนั้น กำหนดจากการลำดับความสำคัญ แต่
การสร้างตัวชี้วัดอาศัยข้อมูลเชิงประจักษ์เป็นการกำหนดน้ำหนักจากการวิเคราะห์ข้อมูลชุดหนึ่ง และดู
ความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปร ซึ่งเป็นการวิเคราะห์ข้อมูลโดยอาศัยวิธีทางสถิติ เช่น Factor Analysis,
Cluster Analysis, Regression และ Guttman Scale แล้วนำผลการวิเคราะห์มาจัดกลุ่มตัวแปร ซึ่งวิธีการ
นี้มีข้อดี คือ ข้อมูลมีความน่าเชื่อถือ แต่ใช้เวลามาก และสิ้นเปลืองค่าใช้จ่าย
อย่างไรก็ตาม คณะผู้วิจัยได้พบว่าในการสร้างตัวชี้วัดนี้ ไม่มีหลักเกณฑ์ตายตัวว่าควรใช้
วิธีการใด เพราะมีปัจจัยที่ต้องพิจารณาหลายประการ เช่น เวลา งบประมาณ ประโยชน์ในการนำไปใช้
ลักษณะของตัวแปรที่นำมากำหนดเป็นตัวชี้วัด เป็นต้น ซึ่งในบางครั้งอาจใช้หลายวิธีผสมกันได้ ขึ้นอยู่กับ
ความเหมาะสมในแต่ละสถานการณ์
4. การสร้างตัวชี้วัดประเภทต่าง ๆ
สถาบันวิจัยและพัฒนาการเรียนรู้ (2551) ได้อธิบายถึงการสร้างตัวชี้วัดประเภทต่างๆ ที่ซึ่ง
สามารถสรุปได้ว่าประกอบด้วยตัวชี้วัดที่สำคัญมีจำนวน 3 ประเภท ได้แก่
1) การสร้างตัวชี้วัดความก้าวหน้า (Self - reference Indicator Formation) เป็นการแสดง
ข้อมูลของระบบการศึกษาในช่วงเวลาที่ต่างกัน เพื่อให้เห็นความก้าวหน้าของการดำเนินงานจากช่วง
ระยะเวลาหนึ่งถึงอีกช่วงระยะเวลาหนึ่ง ตามปกติจะเปรียบเทียบข้อมูลระหว่างปี โดยกำหนดปีที่เริ่มต้นและ
ปีที่สิ้นสุด เนื่องจากช่วงระยะเวลาดังกล่าวมีการดำเนินโครงการที่นักวางแผนหรือผู้บริหารมีความประสงค์
อยากทราบความก้าวหน้าที่เกิดขึ้น
2) การสร้างตัวชี้วัดอิงเกณฑ์ (Criterion - reference Indicator Formation) ตัวชี้วัด
ประเภทนี้จะต้องนำไปเปรียบเทียบกับเกณฑ์มาตรฐานที่มักจะกำหนดไว้ในแผนพัฒนาการศึกษาหรือ
แผนปฏิบัติการ โดยระบุไว้ว่าในช่วงระยะเวลาที่อยู่ในแผน จะพยายามปรับปรุงก็ารดำเนินงานในด้านต่างๆ
เพื่อให้ผลตามเป้าหมายที่วางไว้ เป้าหมายดังกล่าวประกอบกับระยะเวลาที่ระบุไว้ในแผน จึงเป็นเกณฑ์ที่จะ
บ่งชี้ว่าการดำเนินงานได้บรรลุผลตามที่กำหนดไว้หรือไม่อย่างไร
โครงการวิจัยพัฒนาฐานข้อมูลองค์ความรู้ด้านธรรมาภิบาล (Phase 2) 232
