Page 28 - kpi20973
P. 28
27
เงื่อนไขหรือปัจจัยของการมีส่วนร่วมมีหลายประการ ตามกิจกรรมหรือโครงการที่กระท้า รวมถึง
ในแต่ละบริบทก็จะมีเงื่อนไขที่ไม่เหมือนกัน จึงจะท้าให้กิจกรรมหรือโครงการนั นไปสู่เป้าหมายที่วางไว้
2.1.5 ระดับขั นการมีส่วนร่วมของประชาชน
วันชัย วัฒนศัพท์ ถวิลวดี บุรีกุล และเมธิศา พงษ์ศักดิ์ศรี (2551 : 42) กล่าวว่าการแบ่งระดับขั น
การมีส่วนร่วมของประชาชนอาจแบ่งได้หลายวิธี ขึ นอยู่กับวัตถุประสงค์และความละเอียดของการแบ่งเป็น
ส้าคัญ โดยมีข้อพึงสังเกตคือ ถ้าระดับการมีส่วนร่วมต่้าจ้านวนประชาชนที่เข้ามีส่วนร่วมจะมาก และยิ่งระดับ
การมีส่วนร่วมสูงขึ นเพียงใด จ้านวนประชาชนที่เข้ามีส่วนร่วมก็จะลดลงตามล้าดับ ระดับการมีส่วนร่วมของ
ประชาชนเรียงตามล้าดับจากต่้าสุดไปหาสูงสุด ได้แก่
1) ระดับการให้ข้อมูล เป็นระดับต่้าสุดและเป็นวิธีการที่ง่ายที่สุดของการติดต่อสื่อสารระหว่าง
ผู้วางแผนโครงการกับประชาชน มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ข้อมูลแก่ประชาชน โดยวิธีการต่างๆ เช่น การแถลงข่าว
การแจกข่าวสาร และการแสดงนิทรรศการ เป็นต้น แต่ไม่เปิดโอกาสให้แสดงความคิดเห็นหรือเข้ามาเกี่ยวข้องใดๆ
2) ระดับการเปิดรับความคิดเห็นจากประชาชน เป็นระดับขั นที่สูงกว่าระดับแรก กล่าวคือ
ผู้วางแผนโครงการจะเชิญชวนให้ประชาชนแสดงความคิดเห็นเพื่อเป็นข้อมูลในการประเมินข้อดีข้อเสียของ
โครงการอย่างชัดเจนมากขึ น เช่น การจัดท้าแบบสอบถามก่อนริเริ่มโครงการต่างๆ หรือการบรรยายและเปิด
โอกาสให้ผู้ฟังแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการนั นๆ เป็นต้น
3) ระดับการปรึกษาหารือ เป็นการเจรจาอย่างเป็นทางการระหว่างผู้วางแผนโครงการและ
ประชาชน เพื่อประเมินความก้าวหน้าหรือระบุประเด็นข้อสงสัยต่างๆ เช่น การจัดประชุม การจัดสัมมนา
เชิงปฏิบัติการ และการเปิดกว้างรับฟังความคิดเห็น เป็นต้น
4) ระดับการวางแผนร่วมกัน เป็นระดับการมีส่วนร่วมที่ผู้วางแผนโครงการกับประชาชน
มีความรับผิดชอบร่วมกันในการวางแผนเตรียมโครงการ และผลที่จะเกิดขึ นจากการด้าเนินการโครงการ
เหมาะที่จะใช้ส้าหรับการพิจารณาประเด็นที่มีความยุ่งยากซับซ้อนและมีข้อโต้แย้งมาก เช่น การใช้กลุ่มที่ปรึกษา
ซึ่งเป็นผู้ทรงคุณวุฒิในสาขาต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง การใช้อนุญาโตตุลาการเพื่อแก้ปัญหาข้อขัดแย้ง และการเจรจา
เพื่อหาทางประนีประนอมกัน เป็นต้น
5) ระดับการร่วมปฏิบัติ เป็นระดับที่ผู้รับผิดชอบโครงการกับประชาชนร่วมกันด้าเนินโครงการ
เป็นขั นการน้าโครงการไปปฏิบัติร่วมกันเพื่อให้บรรลุผลตามวัตถุประสงค์ที่วางไว้
6) ระดับการควบคุมโดยประชาชน เป็นระดับสูงสุดของการมีส่วนร่วมโดยประชาชนเพื่อ
แก้ปัญหาข้อขัดแย้งที่มีอยู่ทั งหมด เช่น การลงประชามติ แต่การลงประชามติจะสะท้อนถึงความต้องการของ
ประชาชนได้ดีเพียงใด ขึ นอยู่กับความชัดเจนของประเด็นที่จะลงประชามติและการกระจายข่าวสารเกี่ยวกับข้อดี