Page 68 - kpi20899

“การถอดบทเรียนชุมชนเพื่อการปฏิรูปกระบวนการจัดการทรัพยากร : พลวัตแห่งการมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรน ้า
ในพื นที่ต้าบลหนองพันจันทร์ อ้าเภอบ้านคา จังหวัดราชบุรี” โดย ดร.ปริชัย ดาวอุดม และนายเจษฎา เนตะวงศ์

สถานะมากกว่าการรวมกลุ่มออมทรัพย์ เพราะธนาคารชุมชนเป็นองค์กรทางการที่เกิดจากการคิดเพื่อ

แก้ปัญหาของกลุ่มผู้น้า ที่เล็งเห็นว่าการจัดการหนี้สินในครัวเรือนของชาวบ้านเริ่มมีปัญหา การรวมตัว

ยกระดับและสร้างองค์กรขึ้นในชุมชนในชื่อธนาคารชุมชนมีส่วนช่วยแก้ปัญหาให้กับชาวบ้านได้มาก และยัง

สามารถท้างานสัมพันธ์ได้ดีกับกลุ่มหรือองค์กรอื่นๆ ในชุมชนอีกด้วย

4) แบบแผนความร่วมมือแบบเครือข่าย

นอกจากชาวหนองพันจันทร์จะมีการสร้างความสัมพันธ์กันเองในชุมชนจนกลายเป็นเครือญาติ

กลุ่มและองค์กรแล้ว ชาวหนองพันจันทร์ยังสามารถสร้างเครือข่ายภายในชุมชนได้อย่างสลับซับซ้อน และ

เครือข่ายที่สลับซับซ้อนนี้ยังขยายวงไปสู่การสร้างเครือข่ายกับชุมชนข้างเคียง หน่วยงานราชการ หน่วยงาน
เอกชน แม้กระทั่งองค์กรข้ามชาติ ในชุมชนแห่งนี้เราจะเห็นเครือข่ายของชาวบ้านที่ท้างานร่วมกัน โดยมี

แกนน้าอยู่ 4-5 แกน เช่น เครือข่ายด้านอาชีพและการเกษตร มีการขับเคลื่อนผ่านแกนน้าที่เป็นปราชญ์
ชาวบ้าน เครือข่ายด้านทรัพยากรมีการขับเคลื่อนผ่านแกนน้าที่เป็นผู้น้าชุมชน เครือข่ายด้านสาธารณูปโภค

มีการขับเคลื่อนผ่านแกนน้าทางการ เช่น อบต. เครือข่ายเกี่ยวกับกลุ่มสตรี แม่บ้าน มีการขับเคลื่อนผ่าน
แกนน้าสตรีในชุมชน เป็นต้น โดยที่แกนน้าแต่ละแกนจะเข้าไปเป็นพลังเสริมให้กับแกนน้าในเครือข่ายด้าน

อื่นๆ เครือข่ายเหล่านี้ได้สร้างระบบพี่เลี้ยงที่จะฟูมฟักและเป็นแมวมองส้าหรับผลักดันคนรุ่นใหม่ให้เข้ามา
รับช่วงต่อในเครือข่ายแต่ละด้าน

“ผมว่าทุกวันนี เราก็เริ่มจะแก่กันไป อีกไม่ช้าไม่นานเราก็ไม่อยู่แล้ว เราจะไป

ยึดติดอะไรกับต้าแหน่ง ก็พยายามถอยออกมา ผมก็ลาออกจากประธานมั่ง เลขามั่ง
หลายกลุ่ม ฝึกให้คนรุ่นใหม่เขาขึ นมา ในวันที่เรายังคอยประคองเขาอยู่ข้างหลังได้

คือผู้น้าที่นี่จะมีเป็นรุ่นๆ รุ่นพวกผมนี่นับว่าบุกเบิก รุ่นต่อไปก็ต้องให้เขาว่ากัน แต่เรา

ก็ถ่ายทอดและส่งไม้ต่อให้เขา ซึ่งเขาก็ต้องท้างาน เมื่อชาวบ้านเห็นเป็นที่ประจักษ์
การยอมรับก็จะเกิดขึ น” (สัมภาษณ์ลุงด้า 22 มิถุนายน 2560)

นอกจากนี้ชาวหนองพันจันทร์ยังได้สร้างเครือข่ายไว้กับภาคส่วนต่างๆ มากมาย ไม่ว่า

จะเป็นมหาวิทยาลัย หน่วยงานจากส่วนกลาง หน่วยงานระดับจังหวัด อ้าเภอ รวมถึงองค์กรพัฒนาระหว่าง

ประเทศ ซึ่งเป็นเพราะการที่แกนน้าต่างๆ ที่ชาวบ้านก้าหนดตัวไว้และให้ความไว้วางใจในการติดต่อสัมพันธ์

กับหน่วยงานภายนอก สามารถที่จะท้าหน้าที่รับผิดชอบแทนชาวบ้านได้อย่างเต็มที่ ประกอบกับผู้น้า

ทั้งในอดีตและปัจจุบันต่างยึดเอาประโยชน์ของชุมชนเป็นที่ตั้ง พร้อมที่จะเปิดรับ เรียนรู้ แต่มิใช่อย่าง

67