Page 52 - kpi20889

บทที่ 2 การดําเนินงานของโรงเรียนคริสตและโรงเรียนจีนกอนรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัว 41

พระราชบัญญัติโรงเรียนราษฎรฉบับนี้ไดมีการประกาศใชเมื่อวันที่ 5 มิถุนายน พ.ศ. 2461 (ค.ศ.

1918) แตใหมีผลบังคับใชไดตั้งแตวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2461 (ค.ศ. 1918) เปนตนไป โดยลักษณะสําคัญ
60
ของพระราชบัญญัติฉบับนี้สามารถสรุปไดดังนี้59
1. ไดมีการกําหนดขอบเขตของ “โรงเรียนราษฎร” วาหมายถึงสถานที่อันเอกชนคนใดคนหนึ่งให

การศึกษาแกพวกนักเรียน โดยที่มีการกําหนดหนาที่และความรับผิดชอบของผูจัดการ ครูใหญและครูทั่วไปเอาไว
2. กําหนดใหโรงเรียนราษฎรที่เปดทําการสอนอยูแลว ถาจะทําการสอนตอไปตองใหไปแจงแก

เสนาบดีกระทรวงธรรมการ ภายในระยะเวลา 2 เดือน ภายหลังจากที่ไดรับจดหมายจากเสนาบดีแลว ซึ่ง

หมายถึงวาเมื่อสิ้นสุดระยะเวลาดังกลาว กระทรวงธรรมการจะไดทราบวามีโรงเรียนที่อยูในการควบคุมกี่
โรงเรียน

3. หากมีผูใดที่มีความประสงคจะขอจัดตั้งโรงเรียนราษฎรขึ้นมาใหม ใหดําเนินการขอไดที่กระทรวง

ธรรมการลวงหนาเปนระยะเวลา 2 เดือน กอนที่จะทําการเปดสอน หากไมไดรับการคัดคานจากเสนบดี
61
กระทรวงธรรมการภายใน 2 เดือนนับจากวันที่สงความจํานง ก็สามารถเปดโรงเรียนได60
ตามกฎหมายพระราชบัญญัติโรงเรียนราษฎร พ.ศ. 2461 ไดระบุไวมาตราที่ 6 และมาตราที่ 7 วา

หากเปนโรงเรียนในเขตจังหวัดพระนครและจังหวัดธนบุรี ใหแจงความจํานงของตั้งโรงเรียนกับเสนาบดี
กระทรวงธรรมการ แตนอกเหนือจากจังหวัดดังกลาว ใหแจงกับพนักงานธรรมการประจําจังหวัด และผูวา

ราชการ หรือนครบาลจังหวัดนั้น ๆ เพื่อจะไดสงตอไปยังเสนาบดีกระทรวงธรรมการ

4. ผูจัดการโรงเรียนจะตองทําการสอนใหนักเรียนมีการอานภาษาไทยดวยความเขาใจ ตองใหมี
การศึกษาหนาที่ของการเปนพลเมืองที่ดี มีการปลูกฝงใหมีความจงรักภักดีตอชาติ แตก็มีขอยกเวนคือ “จะ

ยกเวนการบังคับใหสอนวิชาเชนนี้ไดแกโรงเรียนใดโรงเรียนหนึ่ง ซึ่งเปนโรงเรียนมิไดสอนวิชาสามัญทั่วไป หาก

เปนโรงเรียนตั้งขึ้นดวยมุงหมายเฉพาะจะสอนแตภาษาตางประเทศภาษาใดภาษาหนึ่ง ฤามุงเฉพาะศิลปศาสต
62
รอยางใดอยางหนึ่ง ฯ”
5. ครูที่ทําการสอนในโรงเรียนราษฎรไดมีขอกําหนดที่จะตองมีความรูทางดานภาษาไทยพอสมควรที่จะ

ทําการสอนได และมีขอกําหนดคุณวุฒิของครูใหญวาตองสําเร็จประกาศนียบัตรประโยคครูมูลหรือ
ประกาศนียบัตรมัธยมปที่ 6 หรือเทียบเทาและจะตองมีความรูทางดานภาษาไทยเปนอยางดี สามารถอานพูด

เขียนไดคลอง

60 ปานหทัย ศรีสุรา, นโยบายการจัดการศึกษาโรงเรียนราษฎรในประเทศไทย, 64 – 65.
61 “พระราชบัญญัติโรงเรียนราษฎร พระพุทธศักราช 2461,” ราชกิจจานุเบกษา 35 (9 มิถุนายน 2461): 115.

62 เรื่องเดียวกัน, 117.