Page 47 - kpi20889

บทที่ 2 การดําเนินงานของโรงเรียนคริสตและโรงเรียนจีนกอนรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัว 36

พยายามชวงชิงความเปน “จีน” และความเปน “ไทย” ซึ่งกันและกันผานภาษา ซึ่งเปนเครื่องมือของลัทธิ

ชาตินิยมนั่นเอง
นอกจากนี้ พระราชบัญญัติโรงเรียนราษฎรยังไดระบุไววา ครูที่ทําการสอนในโรงเรียนราษฎรไดมี

ขอกําหนดที่จะตองมีความรูทางดานภาษาไทยพอสมควรที่จะทําการสอนได และมีขอกําหนดคุณวุฒิของ

ครูใหญวาตองสําเร็จประกาศนียบัตรประโยคครูมูลหรือประกาศนียบัตรมัธยมปที่ 6 หรือเทียบเทาและจะตอง
มีความรูทางดานภาษาไทยเปนอยางดี สามารถอานพูดเขียนไดคลอง มาตรการนี้แสดงใหเห็นวา รัฐบาลสยาม

ตองการผูที่สามารถใชภาษาไทยไดอยางดี เพื่อนําไปสอนนักเรียนในโรงเรียนไดอยางแทจริง แตก็สรางความ

ลําบากใหกับโรงเรียนจีนดวยเชนกัน เพราะครูที่สอนในโรงเรียนจีนสวนใหญเปนชาวจีนที่มาจากประเทศจีน
ไมมีความรูภาษาไทยเลย และทําใหการตั้งโรงเรียนจีนเปนไปไดยากมากขึ้น สอดคลองกับความตองการของ

รัฐบาลสยาม

หลังจากที่ประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้แลว ก็พบวาโรงเรียนจีนมีปฏิกิริยาโตตอบทันที โดย
หนังสือพิมพจีนที่สงเขามาในสยามผานสมาคมกวางตุง ไดมีการเขียนขอความคัดคานที่รัฐบาลสยาม

ประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ โดยเห็นวาเปนการไมยุติธรรมที่จะใหเด็กชาวจีนตองเรียนภาษาไทยภายใน

51
โรงเรียนจีน50
ความสัมพันธระหวางโรงเรียนจีนกับกระทรวงธรรมการนั้นดําเนินไปอยางไมราบรื่น ตลอดระยะเวลา

ที่ประกาศใชพระราชบัญญัติฉบับนี้ โรงเรียนจีนมีการตอตานและหลีกเลี่ยงการปฏิบัติตามพระราชบัญญัติกัน

อยูเสมอ ไดสรางความหนักใจใหกับเจาหนาที่เปนอยางยิ่ง ดังที่พระนิพันธนิติสิทธิ์ พนักงานตรวจการศึกษา ได
ลงความเห็นเอาไวเมื่อวันที่ 9 เมษายน พ.ศ. 2469 (ค.ศ. 1926) ความวา

โรงเรียนจีนเลนตลกกับเราทุกโรงเรียน ไมมากก็นอย โรงเรียนเล็ก ๆ ยิ่งทําการลําบากแก
เจาหนาที่มาก เพราะพูดจากันเขาใจยาก ดวยขาดภูมิความรูเสียทุกอยาง ถาเจาหนาที่ไปทอตอการ

เจรจาจนใหเขาใจและกระทําตาม ก็ตองยุงยากถึงโรงศาล ซึ่งเราไมประสงคเชนนั้น เวนไวเมื่อถึงที่สุด

กฎหมายอยูที่เราจะใช จะใชเมื่อไหรก็ได แตควรใชแกผูกระทําผิดจนไมพักที่จะฟงและยอมปฏิบัติตาม
เสียเลย หมดทางแกไข เมื่อนั้นจึงควรใชกฎหมายลงโทษ51
52

ขึ้นทุกที โดยพยายามดึงชาวจีนใหเขามาดํารงชีวิตตามแบบฉบับของสังคมไทยใหได จนถูกผสมกลมกลืนใหเปนคนไทยไปใน

ที่สุด ดู ณรงค พวงพิศ, นโยบายเกี่ยวกับการศึกษาของคนจีนในประเทศไทยในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัว
(ปริญญานิพนธการศึกษามหาบัณฑิต คณะวิชามนุษยธรรมศึกษาและสังคมศาสตร วิทยาลัยวิชาการศึกษาประสานมิตร, 2514), 95.

51 ปานหทัย ศรีสุรา, นโยบายการจัดการศึกษาโรงเรียนราษฎรในประเทศไทย (พ.ศ. 2431-2479) (วิทยานิพนธ
ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (ประวัติศาสตรไทย) มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 2548), 66.
52 หอจดหมายเหตุแหงชาติ, ศธ. 54.1/1261 เอกสารกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง แจงความจํานงตั้งโรงเรียนกวงยก

(21 กันยายน 2468-15 เมษายน 2469).