Page 43 - kpi20889
P. 43
บทที่ 2 การดําเนินงานของโรงเรียนคริสตและโรงเรียนจีนกอนรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัว 32
กมล จันทรสร ยังไดกลาวอีกวาสาเหตุที่โรงเรียนจีนเปนแหลงถายทอดวัฒนธรรมและความรักชาติจีน
ไดอยางดี เพราะเมื่อเขาศึกษาในโรงเรียนจีนจะเรียนเปนภาษาจีน ไดเรียนวิชาความรูตาง ๆ เหมือนในประเทศ
จีนและสอนใหรักชาติจีน
ดร. วิลเลียม สกินเนอร ไดพบในประเทศไทยวา จีนชั่วคนที่สี่ที่ถือวาตัววาตัวเองเปนจีนแทก็
มีแตพวกที่ไดเขาศึกษาในโรงเรียนจีนทั้งนั้น คนเหลานี้ไดรับการสอนเปนภาษาจีน โดยครูจีน เกี่ยวกับ
เรื่องของจีน โรงเรียนที่ตั้งอยูทั่วไปในเอเชียตะวันออกเฉียงใตนั้น ลวนแตสอนประวัติศาสตรและ
ภูมิศาสตรของประเทศจีนทั้งนั้น ไมใชของประเทศที่ตนอาศัยอยู สวนครูจีนนั้น แมพยายามเลี่ยงไม
สอนเรื่องการเมือง แตก็อดไมไดที่จะสอนศิษยใหรักชาติจีน หนังสือเลมหนึ่งที่เปนที่รูจักกันดีเมื่อเด็ก
เริ่มเขาเรียน เริ่มตนดวยขอความวา ‘ขาพเจาเปนคนจีน ขาพเจารักประเทศของขาพเจา ขาพเจาอยู
36
นานยาง’
ดังที่ จี. วิลเลียม สกินเนอร กลาวไววา การใหการศึกษาแบบใหม ไดรับกําลังหนุนจากการขยายตัว
37
ของลัทธิชาตินิยมและศรัทธาอันแรงกลาในการปฏิวัติ36 โรงเรียนจีนจึงยังเปนแหลงอบรมลัทธิชาตินิยมจีนดวย
ซึ่งจะเปนสิ่งที่ปลูกฝงใหลูกหลานรักประเทศจีน กระตุนใหนักเรียนรูสึกตื่นตัว มีความสนใจในการศึกษา และ
สนใจในกิจการของประเทศจีนเปนอันมากอีกดวย
โรงเรียนจีนในระยะแรกเปนการเปดการเรียนการสอนที่ไมมีแนวคิดทางการเมืองเขามาเกี่ยวของ ครั้น
พ.ศ. 2451 (ค.ศ. 1908) ไดมีการจัดตั้งโรงเรียนจีนโดยชาวจีนเปนครั้งแรก คือ โรงเรียนฮั่วเอียะ (แปลวา
โรงเรียนเพื่อผลประโยชนของชาวจีน) โดยสมาคมจงหัว ที่ตรอกกัปตันบุช จังหวัดพระนคร และไดรับการ
38
สนับสนุนจากสมาคมจงหัว 37 ภายใตการสนับสนุนของสมาคมถงเหมิง ถือวาเปนโรงเรียนจีนที่มีการสอนแบบ
สมัยใหมโรงเรียนแรกในสยาม โดยมีวัตถุประสงคเพื่อเผยแพรลัทธิไตรราษฎร มีครูสอนภาษาจีนที่มาจาก
ประเทศจีน 3 คน มาจากมณฑลเสฉวน 1 คน ชาวจีนกวางตุง 1 คน และชาวจีนไหหลําอีก 1 คน โรงเรียน
จัดตั้งไดไมนานก็เลิกลม เพราะผูบริหารและครูผูสอนมีใจฝกใฝในลัทธิทางการเมืองแบบจีนไดเดินทางกลับ
ประเทศจีน ภายหลังการปฏิวัติในจีน พ.ศ. 2454 (ค.ศ. 1911)
36 เรื่องเดียวกัน, 113.
37 จี. วิลเลียม สกินเนอร, สังคมจีนในประเทศไทย: ประวัติศาสตรเชิงวิเคราะห, 171.
38 สมาคมจงหัว หรือ สโมสรจีนกรุงเทพฯ เปนองคกรที่ถูกจัดตั้งขึ้นในป พ.ศ. 2450 (ค.ศ. 1907) เปนองคกรที่
เคลื่อนไหวเพื่อสนับสนุนการปฏิวัติของซุนยัตเซน เมื่อประเทศจีนปฏิวัติสําเร็จในป พ.ศ. 2454 (ค.ศ. 1911) องคกรนี้ก็ยังคง
ดําเนินกิจกรรมตาง ๆ เพื่อสนับสนุนรัฐบาลสาธารณรัฐจีนอยูตอไป.