Page 44 - kpi20889

บทที่ 2 การดําเนินงานของโรงเรียนคริสตและโรงเรียนจีนกอนรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัว 33

39
ในชวง พ.ศ. 2452-2454 (ค.ศ. 1909-1911) สมาคมถงเหมิงในกรุงเทพฯ 38 ไดตั้ง “สมาคม

การศึกษา” ขึ้นหลายสมาคม มีการตั้งโรงเรียนกั๋วเหวินในยานสามเสน รวมถึงหองสมุดและหองแสดงปาฐกถา
(lecture hall)
ตอมา ชาวจีนไดเริ่มตื่นตัวในการจัดตั้งโรงเรียนจีนมากขึ้น เพราะตระหนักถึงการดํารงไวซึ่งวัฒนธรรม

ดั้งเดิมของตน สมาคมจีนกลุมภาษาตาง ๆ 5 กลุม คือ จีนแตจิ๋ว จีนกวางตุง จีนฮกเกี้ยน จีนแคะ และจีน
ไหหลํารวมกันจัดตั้งโรงเรียนซินหมิน (แปลวาโรงเรียนของชาวจีนยุคใหม) ดําเนินการโดยจีนแตจิ๋ว ภาษาที่ใช

ในโรงเรียนคือภาษาแตจิ๋ว การกระทําดังกลาวสรางความไมพอใจใหแกชาวจีนกลุมภาษาอื่น ๆ ซึ่งไดมีสวนรวม

ในการจัดตั้งโรงเรียนซินหมิน จึงไดแยกออกไปจัดตั้งโรงเรียนตามกลุมภาษาของตน โรงเรียนจิ๊นเตกของสโมสร
จีนแคะกรุงเทพฯ เมื่อ พ.ศ. 2456 (ค.ศ. 1913) โรงเรียนเหมงตั๊กของสมาคมกวองสิว เมื่อ พ.ศ. 2457 (ค.ศ.

1914) โรงเรียนปวยหงวนของสโมสรจีนฮกเกี้ยน เมื่อ พ.ศ. 2459 (ค.ศ. 1916) และโรงเรียนยกหมิ่นของ

สมาคมจีนไหหลํา เมื่อ พ.ศ. 2464 (ค.ศ. 1921) สวนชาวจีนที่อยูหางไกลออกไปตามชนบทก็มีความสนใจใน
การศึกษาของลูกหลานจีนเชนเดียวกัน ไดจัดตั้งโรงเรียนขึ้นในนามเอกชน เพื่อใหการศึกษาแกลูกหลานชาวจีน

ในแตละชุมชนดวย

การที่แตละกลุมภาษาแยกออกไปตั้งโรงเรียนสอนภาษาของตนเองนี่เอง ไดแสดงใหเห็นวาชุมชนชาว
จีนในสยามนั้น แมจะมีการรวมตัวกันทางการเมืองบางหรือทางธุรกิจบาง แตการรวมกลุมกันทางกลุมภาษาถือ

ไดวาเปนการรวมกลุมที่สําคัญที่สุด แตละกลุมภาษาตางมีวัฒนธรรมของตนเอง ไมปะปนกัน และมักติดตอ

กันเองไมขามกลุมภาษา สังเกตไดจากที่แตละกลุมภาษาก็จะมีฐานะทางเศรษฐกิจที่เกาะกลุมกัน เนื่องจากชาว

จีนในแตละกลุมภาษาตางประกอบอาชีพเฉพาะของตนเองทั้งนี้อาจสืบเนื่องมาจากภาษาที่แตกตางกัน รวมถึง
แตละกลุมภาษาอาจไมเห็นถึงความจําเปนที่จะตองติดตอขามกลุมกัน

ดวยเหตุนี้ โรงเรียนจีนที่สอนภาษาจีนตามทองถิ่นของตนเองจึงเกิดขึ้น เพราะภาษาจีนทองถิ่นนั้นถือ
ไดวาเปนภาษาแมที่ใชในครอบครัวและในสังคมของกลุมภาษาตนเอง จึงเปนสิ่งที่ลูกหลานจีนในกลุมภาษานั้น

ๆ ควรเรียนรูและสืบทอด เพื่อเปนการรักษาอัตลักษณทางวัฒนธรรมของกลุมภาษาของตน

โรงเรียนของกลุมภาษาที่ตั้งขึ้นกอนรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัวที่สําคัญไดแก โรง
41
40
เรียนจิ๊นเตก39 (พ.ศ. 2456/ค.ศ. 1913) จัดตั้งโดยสโมสรจีนแคะกรุงเทพฯ โรงเรียนเหมงตั๊ก40 (พ.ศ. 2457/

ค.ศ. 1914) และโรงเรียนคุนตั๊ก (พ.ศ. 2460/ค.ศ. 1917) จัดตั้งโดยสมาคมกวองสิว (ของชาวจีนกวางตุง) โรง
42
เรียนปวยหงวน (พ.ศ. 2457/ค.ศ. 1914) จัดตั้งโดยสโมสรจีนฮกเกี้ยน โรงเรียนปวยเอง41 (พ.ศ. 2462/ค.ศ.

39 เปนสาขาของคณะปฏิวัติเพื่อลมราชวงศชิงของซุนยัตเซนในประเทศจีน.
40 ปจจุบันคือ โรงเรียนจิ้นเตอะ.
41 ปจจุบันคือ โรงเรียนกวองสิวหรือโรงเรียนกวางเจา.

42 ปจจุบันคือ โรงเรียนเผยอิง.