Page 45 - kpi20889

บทที่ 2 การดําเนินงานของโรงเรียนคริสตและโรงเรียนจีนกอนรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัว 34

43
1919) จัดตั้งโดยผูนําและพอคาชาวจีนแตจิ๋ว และโรงเรียนยกหมิ่น 42 (พ.ศ. 2464/ค.ศ. 1921) จัดตั้งโดย
สมาคมจีนไหหลํา
สําหรับโรงเรียนสตรีจีนนั้น นอกจากจะมีโรงเรียนคุนตั๊กของสมาคมกวองสิวแลว ยังมีโรงเรียนแตจิ๋ว

หนึงจื้อ และโรงเรียนบํารุงเยาวสตรี ซึ่งทั้งสองโรงเรียนเปนโรงเรียนของชาวจีนแตจิ๋วโดยมูลเหตุแหงการกอตั้ง

44
โรงเรียนบํารุงเยาวสตรีนั้น เพื่อใหสตรีจีนมีความรูชวยบิดามารดาหรือสามีคาขาย และไมใหถูกใครฉอโกงได43
นอกจากนี้ ยังมีชาวจีนทั่วไปที่ไมมีสังกัดสมาคม หรือชุมชนชาวจีนที่อยูหางไกล ซึ่งไมสามารถรับ

บริการดานการจัดการศึกษาของสมาคมได แตชาวจีนเหลานี้มีความสนใจในการศึกษา จึงจัดตั้งโรงเรียนใน

นามของเอกชนขึ้น เพื่อใหการศึกษาลูกหลานชาวจีนในแตละชุมชน

2.3.3 พฤติการณทางการเมืองของโรงเรียนจีน

ในชวงปลายรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว และตอเนื่องไปจนถึงรัชสมัย

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหัว โรงเรียนจีนเหลานี้ไดดําเนินการอบรมสั่งสอนนักเรียนจีนเหมือนกับ
เปนโรงเรียนที่ตั้งอยูในประเทศจีนเอง ทั้งนี้เพราะความรูสึกในเรื่องชาตินิยมจีนของ ดร. ซุนยัตเซน ไดถูกนํามา

เผยแพรและโฆษณาในโรงเรียนจีนมากขึ้น อาจจะกลาวไดวา การดําเนินงานของโรงเรียนจีนในระยะนั้นเปนไป

เพื่อเผยแพรลัทธิชาตินิยม เพื่อผลประโยชนของชาวจีนโดยเฉพาะ ในการรักษาความเปนจีนของตนเองเอาไว
ในชวงปลายสมัยรัชกาลที่ 6 โรงเรียนจีนในไทยมีบทบาทในการเปนศูนยกลางในการเผยแพรลัทธิทาง

การเมืองอยางเดนชัดมากขึ้น โดยเฉพาะลัทธิคอมมิวนิสต ดังเชน ในเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2467 (ค.ศ. 1924)

ไดมีการเลือกตั้งคณะกรรมการโรงเรียนปวยเองขึ้น กรรมการสวนใหญปฏิเสธที่จะเปนกรรมการ 44 สภาพ
45
ดังกลาวทําใหปญญาชนคนหนุมกลุมหนึ่งทนเห็นสภาพไมได จึงไดเขามาจัดการแกปญหาเรื่องโรงเรียนไมมี

คณะกรรมบริหารนี้ ดวยการตั้งคณะกรรมการบริหารขึ้นมาทํากิจกรรมใหกับโรงเรียนปวยเอง โดยมีเฮงโปว

โซยเปนประธานในที่ประชุม ซึ่งนายเฮงโปวโซย เปนเจาของหนังสือพิมพสังกัดฝายคอมมิวนิสตในพรรคกก
46
มินตั๋ง45

43 ปจจุบันคือ โรงเรียนยุหมินพัฒนา.
44 หอจดหมายเหตุแหงชาติ. ศธ. 54.1/57 เอกสารกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง อนุญาตใหดํารงโรงเรียนบํารุงเยาวส

ตรี ตั้งอยูที่ตรอกบานพระยาสุนทรา ตําบลสถานีรถไฟสายเหนือ ตอไป (11 กันยายน 2461 – 13 ธันวาคม 2462).
45 โดยปกติแลว คณะกรรมการโรงเรียนจะตองเปนผูมอบเงินทุนสนับสนุนใหกับโรงเรียน ผูเขียนจึงสันนิษฐานวา

กรรมการเดิมไมมีความพรอมที่จะมอบเงินสนับสนุนโรงเรียนตอ จึงไดปฏิเสธ.
46 หจช. ร.7 ม.18/1 และ หนังสือที่ระลึกเนื่องในโอกาสครบรอบ 60 ป โรงเรียนเผยอิง (กรุงเทพฯ, 2523)
(ภาษาจีน), อางจาก เออิจิ มูราชิมา, การเมืองจีนสยาม, แปลโดย วรศักดิ์ มหัทธโนบล (กรุงเทพฯ: ศูนยจีนศึกษา สถาบัน

เอเชียศึกษา จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย, 2539), 76.