Page 27 - kpi20889
P. 27
บทที่ 2
การดําเนินงานของโรงเรียนคริสตและโรงเรียนจีน
กอนรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัว
2.1 ชาตินิยมกับการเปลี่ยนแปลงประเทศ
การจัดการศึกษาของโรงเรียนคริสตและโรงเรียนจีนจําเปนตองพิจารณาถึงปจจัยเรื่องชาตินิยม
โดยเฉพาะรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหัว รัชกาลที่ 6 (ครองราชย พ.ศ. 2453-2468/ค.ศ.
1910-1925) ที่มีการนิยามอยางชัดเจนถึงความแตกตางระหวางความเปนไทยกับสิ่งที่ไมใชไทย อยาง “ฝรั่ง”
หรือ “จีน” จนสงผลมาถึงมาตรการการจัดการโรงเรียนในเวลาตอมา
สยามไดปรับเปลี่ยนโฉมของการจัดการบริหารประเทศไปอีกครั้งหนึ่ง โดยมีปจจัยเรื่องชาตินิยมเปน
แรงผลักดันสําคัญ ขับเนนนโยบายความเปนชาติ ความภาคภูมิใจในเกียรติภูมิของชาติ การรวมมือปกปองชาติ
และนําชาติไปสูความเจริญรุงเรือง พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหัวทรงดําเนินพระราโชบายที่ไม
เพียงแตเพื่อจัดการปญหาภายในประเทศ แตก็ยังเกี่ยวพันถึงการวางหมากในบริบทการเมืองระหวางประเทศ
อีก เพื่อยกระดับสถานะของสยามใหสูงยิ่งขึ้นดวย
ในดานการเมืองภายในประเทศ ปญหาจากการลงนามในสนธิสัญญาการคาระหวางประเทศที่พวง
ปญหาสิทธิสภาพนอกอาณาเขต ที่ใหชาวตางชาติและคนในบังคับตางชาติอยูนอกขอบเขตอํานาจศาลไทย อัน
เปนปญหาเรื้อรังมาตั้งแตสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกลาเจาอยูหัว รัชกาลที่ 4 อีกทั้งการเปลี่ยนแปลงการ
ปกครองของจีนที่ลมลางระบอบจักรพรรดิมาเปนสาธารณรัฐ ก็สรางความหวั่นเกรงใหกับทางการสยามเปน
อยางมาก จนเปนผลใหฝรั่งตะวันตกและจีนกลายเปนเปาที่โดนโจมตีจากสื่อสิ่งพิมพของรัฐบาล
ทางพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหัวก็ทรงพระราชนิพนธบทความมากมายผานหนา
หนังสือพิมพ โดยทรงใชพระนามแฝงตาง ๆ สวนหนึ่งเปนการตอบโตการวิจารณรัฐบาล สวนหนึ่งเปน
กระบอกเสียงสะทอนนโยบายและพระราโชบายของพระองค จนกลาวไดวา พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลา
เจาอยูหัวทรงงานเปนทั้งนักหนังสือพิมพ และทรงเปนผูอยูเบื้องหลังหนังสือพิมพ จนเกิดภาวะที่อาจจะเรียกได
วาเปนสงครามน้ําหมึกผานหนาหนังสือพิมพ การตอบโตไปมาเชนนี้ เปนผลมาจากขอจํากัดที่รัฐบาลไม
สามารถจัดการหรือควบคุมหนังสือพิมพไดอยางเต็มที่ เพราะเจาของและบรรณาธิการหนังสือพิมพทั้ง