Page 31 - kpi20889

บทที่ 2 การดําเนินงานของโรงเรียนคริสตและโรงเรียนจีนกอนรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัว 20

สําคัญทั้งในดานการแพทย วิทยาศาสตรทั่วไป รวมถึงการศึกษาซึ่งมีอิทธิพลอยางมากตอการเปลี่ยนแปลงการ

จัดการศึกษาของไทยใหเปนแบบสากลในเวลาตอมา
9
คณะมิชชันนารีอเมริกันเพรสไบทีเรียน8 ไดจัดตั้งโรงเรียนขึ้นเปนแหงแรกที่บริเวณใกลกับวัดแจงหรือ
วัดอรุณราชวราราม เมื่อวันที่ 30 กันยายน พ.ศ. 2395 (ค.ศ. 1852) เปนโรงเรียนสอนเฉพาะเด็กชาย นับเปน

จุดเริ่มตนของระบบการศึกษานอกวัด และเปนโรงเรียนเอกชนชายแหงแรกของประเทศ ซึ่งปจจุบันคือ
โรงเรียนกรุงเทพคริสเตียนวิทยาลัย ตอมาบาทหลวงเอมิล กอลมเบต เจาอาวาสวัดอัสสัมชัญ บาทหลวง

คาทอลิกชาวฝรั่งเศส กอตั้งโรงเรียนขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2420 (ค.ศ. 1877) เพื่อใหการศึกษาแกเด็กในละแวกโบสถ

หรือที่รูจักกันตอมาคือ โรงเรียนอัสสัมชัญ
คณะมิชชันนารียังไดมีการจัดการศึกษาเอกชนใหกับเด็กหญิงไทยเปนครั้งแรกใน พ.ศ. 2391 (ค.ศ.

1848) และจัดตั้งโรงเรียนประจําสําหรับสตรีเปนครั้งแรกใน พ. ศ. 2417 (ค.ศ. 1874) คือ โรงเรียนสตรีแฮ

เรียตเอ็มเฮาส (Harriet M. House School) หรือที่เราเรียกวา โรงเรียนกุลสตรีวังหลัง ซึ่งตอมาพัฒนาเปน
โรงเรียนแหมมโคล หรือโรงเรียนวัฒนาวิทยาลัยในปจจุบัน โรงเรียนเซ็นตโยเซฟคอนแวนต กอตั้งโดยสังฆราช

เวยใน พ. ศ. 2450 (ค.ศ. 1907)

วิชาที่สอนในระยะแรกมีภาษาฝรั่งเศส ภาษาอังกฤษ และภาษาไทย ตอมาไดเพิ่มวิชาคําสอนศาสนา
อานเขียน คณิตศาสตร วิทยาศาสตร สําหรับในโรงเรียนหญิงไดเพิ่มวิชาการเรือน การทําอาหาร เย็บปกถัก

รอย และการดูแลบาน

นอกจากการจัดตั้งโรงเรียนคริสตในกรุงเทพฯ แลว คณะมิชชันนารียังไดขยายการเผยแผศาสนา
ออกไปตามหัวเมือง จึงทําใหงานทางดานการศึกษาแผขยายออกมาตามหัวเมืองอยางกวางขวางไปดวย เชน

แพร นาน ลําปาง ลําพูน เชียงใหม เชียงราย ตรัง นครศรีธรรมราช เพชรบุรี ราชบุรี นครปฐม ฯลฯในจังหวัด
เพชรบุรี เปดสอนการใชจักรเย็บผาเปนครั้งแรกในโรงเรียนการฝมือ ซึ่งภายหลังคือโรงเรียนอรุณสตรี นอกจาก
สอนวิชาตัดเย็บเสื้อผาแลวยังมีการสอนวิชาทําครัว การอานเขียน สอนวิชาเลข วิชาสุขศึกษา และสอนพระ

คริสตธรรมคัมภีร ตอมามีการจัดตั้งโรงเรียนชายที่เรียกชื่อภาษาไทยวา “โรงเรียนประดิษฐวิทยาคม” โดยทั้ง

สองโรงเรียนเปนรากฐานของโรงเรียนอรุณประดิษฐ จังหวัดเพชรบุรี ในปจจุบัน9
10
ประเด็นหนึ่งที่ตองกลาว ณ ที่นี้ คือ โรงเรียนสตรีอยางโรงเรียนกุลสตรีวังหลังเปนจุดเริ่มตนใน

ประเด็นความเทาเทียมทางการศึกษาระหวางหญิงและชาย เมื่อกรมศึกษาเปลี่ยนแปลงหลักสูตรและกําหนด

ระบบชั้นเรียนขึ้นใหมในป พ.ศ. 2438 (ค.ศ. 1895) ตั้งแตป พ.ศ. 2446 (ค.ศ. 1903) ทางโรงเรียนก็ไดจัดสง

9 Presbyterian Church เปนคณะหนึ่งของศาสนาคริสตนิกายโปรเตสแตนท มิชชันนารีคณะอเมริกันเพรสไบที

เรียน ไดเขามาทํางานครั้งแรกในป พ.ศ. 2383 (ค.ศ. 1840) ตอมาในป พ.ศ. 2392 (ค.ศ. 1849) จึงไดกอตั้งคริสตจักรเพรสไบ
ทีเรียนที่หนึ่งกรุงเทพฯ (หรือคริสตจักรที่ 1 สําเหรในปจจุบัน).
10 ปรเมศวร ชะรอยนุช, แนวทางการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนามนุษยตามแนวคริสตศาสนานิกายโปรเตสแตนต

(วิทยานิพนธปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต (พัฒนศึกษา) จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย, 2557), 108.