Page 36 - kpi20889

บทที่ 2 การดําเนินงานของโรงเรียนคริสตและโรงเรียนจีนกอนรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัว 25

โอรสาธิราช เจาฟามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดําเนินวางศิลารากอาคารเรียน ดังปรากฏ

หลักฐานใน ราชกิจจานุเบกษา เลมที่ 4 แผนที่ 18 หมายเลข 138 วา "ครั้น ณ วันจันทร เดือน 9 แรม 12 ค่ํา
เวลาบาย 4 โมงเสศ...ทรงจับฆอนเคาะแผนศิลานั้น" แลวดํารัสวา ใหที่นี้ถาวรมั่นคงสืบไป ซึ่งตอมาอาคารเรียน

หลังนี้สรางสําเร็จบริบูรณใน พ.ศ. 2433 (ค.ศ. 1890) เมื่อพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหัวเมื่อครั้งยัง

ทรงดํารงพระอิสริยยศสยามมกุฎราชกุมารไดเสด็จพระราชทานนามโรงเรียนปรินสรอยแยลสวิทยาลัย จังหวัด
เชียงใหม เมื่อวันที่ 2 มกราคม พ.ศ. 2449 (ค.ศ. 1906) รวมถึงเจานายบางพระองคที่สนับสนุนการดําเนินงาน

ของโรงเรียนคริสตโดยรับเปนองคอุปถัมภของโรงเรียน เชน พระเจาบรมวงศเธอ กรมพระนราธิปประพันธพงศ

ทรงรับเปนองคอุปถัมภของโรงเรียนกุลสตรีวังหลัง และทรงสงหมอมเจาหญิงพรรณพิมล วรวรรณ พระธิดา
องคใหญเขาเปนนักเรียนประจําของโรงเรียนแหงนี้

รัฐบาลสยามไดนําวิธีการสอนของโรงเรียนคริสตเปนตนเคาการศึกษาแบบใหมในการจัดตั้งโรงเรียน

หลวง ที่ทําใหรัฐบาลเริ่มตระหนักถึงคุณคาการจัดการศึกษาเปนแนวสากล ดังจะเห็นไดวา เมื่อสมเด็จพระเจา
บรมวงศเธอ กรมพระยาดํารงราชานุภาพทรงเริ่มจัดการศึกษาในวัง คือตั้งโรงเรียนสอนภาษาอังกฤษนั้น

มิชชันนารีก็ไดรวมมือดวย โดยเฉพาะศาสนาจารยแมคฟารแลนด เปนผูนําระบบการศึกษาแบบตะวันตกมา

ทดลองใชในโรงเรียนนี้ รวมทั้งเปนอาจารยใหญดวยตลอดระยะเวลาที่สมเด็จฯ กรมพระยาดํารงราชานุภาพ
ทรงดํารงตําแหนงอธิบดีกรมธรรมการ ศาสนาจารยแมคฟารแลนด ก็เปนผูหนึ่งที่ชวยเหลือในการแปลและแตง

ตํารา นับเปนการชวยวางรากฐานทางดานวิชาการของการศึกษาแบบสากลใหแกไทยเปนอยางมาก

ปญหาการขาดแคลนบุคลากรกลุมครูผูสอน โรงเรียนเอกชนไดมีสวนชวยผลิตบุคลากรปอนเขามา
และยังไดดําเนินการเปนโรงเรียนตัวอยางใหแกรัฐบาล ดังกรณีโรงเรียนสวนกุหลาบ ซึ่งเปนโรงเรียนสมัยใหม

กอตั้งในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว ไดรับอิทธิพลเปนอยางมากจากโรงเรียนฝรั่งตาง ๆ

ที่ตั้งในกรุงเทพขณะนั้น17 นอกจากนี้ โรงเรียนกุลสตรีวังหลังเปนตนแบบในการผลิตครูใหกับโรงเรียนราษฎร
18
และโรงเรียนรัฐบาลสมัยใหม เพราะครูสตรีในชวงนั้น (พ.ศ. 2443/ค.ศ. 1900) มีจํานวนนอยมาก ครูสตรีที่ทํา

การสอนอยูตามโรงเรียนรัฐบาล 13 แหง และโรงเรียนคริสตทั่วประเทศ จึงลวนแตเปนศิษยเกาผูสําเร็จ

19
การศึกษาจากโรงเรียนกุลสตรีวังหลังทั้งสิ้น18
โรงเรียนคริสตไดสรางคุณประโยชนแกทางราชการหลายประการ เชน ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระ

จุลจอมเกลาเจาอยูหัว โรงเรียนคริสตไดชวยเหลือและตอนรับในงานสโมสรรับรองพระเจาซารนิโคลัสที่ 2 แหง

18 เดวิด เค วัยอาจ, “การศึกษากับการทําสังคมใหทันสมัย,” แปลโดย โกวิท วงศสุรวัฒน, วารสารประวัติศาสตร 7

(1) (มกราคม-เมษายน 2525), อางจาก ปฐมพร อินทรางกูร ณ อยุธยา, บทบาทของเอกชนในการจัดการศึกษาในประเทศไทย

(พ.ศ. 2461-พ.ศ. 2497) (วิทยานิพนธปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิต (ประวัติศาสตรเอเชียตะวันออกเฉียงใต) มหาวิทยาลัย
ศิลปากร, 2525), 132.
19 เสทื้อน ศุภโสภณ, ประวัติและทําเนียบโรงเรียนราษฎร (พระนคร: ศิวพร, 2514), 65, อางจาก ปฐมพร อินทราง

กูร ณ อยุธยา, บทบาทของเอกชนในการจัดการศึกษาในประเทศไทย (พ.ศ. 2461-พ.ศ. 2497), 132.