Page 37 - kpi20889

บทที่ 2 การดําเนินงานของโรงเรียนคริสตและโรงเรียนจีนกอนรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัว 26

รัสเซียและเคาทแหงตูลินจากประเทศอิตาลี การชวยเหลือแกทางราชการของโรงเรียนคริสตดังกลาว สราง

ความพอพระราชหฤทัยแกพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัวเปนอยางมาก ที่ไดทอดพระเนตรเด็กไทย
ที่มีความรู โดยเฉพาะการใชภาษาตางประเทศที่สามารถใชการไดดี รวมถึงบทบาทของโรงเรียนคริสตในการ

ยกระดับการศึกษาของสตรีไทยใหกวางขวาง จนเกิดคานิยมของประชาชนในการยอมรับสิ่งใหม ทั้งวิทยาการ

จากตะวันตกและวิชาชีพ รวมถึงผลิตครูสตรีเพื่อกระจายไปจัดการศึกษาในสวนภูมิภาค ซึ่งเปนการชวยเหลือ
รัฐบาลในการผลิตครูสตรี ซึ่งกําลังขาดแคลนในระยะแรก

ในขณะที่ภาพรวมความสัมพันธระหวางโรงเรียนคริสตกับรัฐบาลสยามเปนไปอยางราบรื่นนั้น ในรัช

สมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหัวมีการประกาศใชพระราชบัญญัติโรงเรียนราษฎร พ.ศ. 2461
โรงเรียนคริสตสอนภาษาจีนก็ไดรับผลกระทบบาง เพราะการสอนคําสอนใหชาวจีนนั้น สอนดวยภาษาจีนยอม

งายกวาภาษาไทย แตก็ยอมรับกฎหมายที่ออกมาแตโดยดี ดังที่พระสังฆราชเรอเน แปรรอส ไดกลาวไวใน

รายงานประจําปของมิสซังกรุงสยามและมิสซังกรุงเทพฯ ถึงศูนยมิสซังตางประเทศแหงกรุงปารีส ในป พ.ศ.
2461 (ค.ศ. 1918) ความวา

เมื่อเดือนกรกฎาคมปนี้ มีการประกาศใชพระราชบัญญัติวาดวยระเบียบโรงเรียนตาง ๆ
เมื่อกอนนี้ผูจัดตั้งโรงเรียนกําหนดระเบียบออกมาใชเอง ในอนาคต โรงเรียนทั้งหลายตองมีครูที่มีวุฒิ

มีผูตรวจการมาตรวจ และมีการสอนภาษาไทยเปนวิชาบังคับ. ดูเหมือนวาเปนเรื่องประหลาดที่มีการ

บังคับสอนภาษาไทย แตก็เขาใจได เพราะวาในกรุงสยามทั้งชาวจีน ชาวญวน ชาวมอญ และชาติอื่น
ๆ ตางก็รักษาและขนบธรรมเนียมตาง ๆ ของพวกเขาไว เราสอนคําสอน และใหการศึกษาแกผูอพยพ

เหลานี้ โดยใชภาษาประจําชาติของพวกเขา และการทําเชนนี้บังเกิดผลมาก พวกลูกหลานของชาว

ญวนที่สมัครใจติดตามทหารไทยมาในป 1834 ก็เขาใจภาษาพอแมของเขาดีกวาภาษาไทย เราจะยัง
สอนคําสอนคนพวกนี้ โดยใชภาษาประจําชาติของเขาเหมือนเชนเคยในอดีต - เทาที่เราสามารถทําได

แตการที่ตองสอนถึง 2 ภาษานั้นเปนภาระหนัก ครูก็มีไมพอ โรงเรียนฝกครูสอนคําสอน ซึ่งไดจัดตั้ง

เมื่อ 6 ปกอน ถูกปดไปเมื่อตอนสงคราม ก็จะตองเปดใหมเมื่อมีปจจัย และหวังวาคงจะเปดไดในเร็ว
วัน19
20

2.2.4 สรุป

การดําเนินงานของโรงเรียนคริสตทั้งโปรแตสแตนทและคาทอลิกมีสวนสําคัญอยางยิ่งในการยกระดับ
การศึกษาของไทย โดยเฉพาะลักษณะการจัดการศึกษา ที่สงเสริมการจัดการศึกษาสําหรับสตรี การศึกษา

20 เรอเน แปรรอส, รายงานประจําปของมิสซังกรุงสยามและมิสซังกรุงเทพฯ ถึงศูนยมิสซังตางประเทศแหงกรุงปารีส

ตั้งแต ค.ศ. 1873 ถึง ค.ศ. 1982, แปลโดย วิกเตอร ลารเก (ม.ป.ท., ม.ป.ป.), 178.