Page 128 - kpi20889
P. 128
บทที่ 5 การวิเคราะหเปรียบเทียบการดําเนินงานของโรงเรียนคริสตและโรงเรียนจีน 117
ผลมาจากสงครามกับญี่ปุนที่เขายึดครองดินแดนแมนจูเรียและสงครามกลางเมืองในจีนเอง จึงทําใหโรงเรียน
นอกจากจะสอนภาษาจีนเพื่อการสื่อสารแลว ยังเปนสถานที่ปลูกฝงเพาะบมแนวคิดชาตินิยมและคอมมิวนิสต
แบบจีน การเปลี่ยนแปลงการปกครองที่ลมลางระบอบจักรพรรดิ มุงสูแนวทางแบบสาธารณรัฐ และตอสูขับไล
ศัตรูออกไป แมจะอาศัยอยูบนแผนดินสยาม แตอุดมการณความนึกคิดก็ยังแนบแนนเชื่อมโยงกลับไปที่ผืน
แผนดินของบรรพชน โรงเรียนไมไดสรางสํานึกความเปนคนสยาม แตเปนการย้ําเตือนอัตลักษณคนจีนที่มา
อาศัยและทํามาหากินอยูในสยาม ซึ่งจุดนี้ก็เปนเหตุผลใหโรงเรียนจีนมีสถานะเปนอันตรายตอความมั่นคงของ
ชาติและสถาบันพระมหากษัตริย ซึ่งรัฐตองคอยแกปญหาและออกมาตรการใหม ๆ เพื่อควบคุมและกําราบ
โรงเรียนที่เปนปญหา
5.2 การบริหารโรงเรียน
5.2.1 ผูจัดการโรงเรียนและครู
โรงเรียนคริสตนิกายโรมันคาทอลิก มีการบริหารมีการบริหารแบบแนวดิ่ง โดยมีสายบังคับบัญชา
ระดับสูงสุดลงจากสมเด็จพระสันตะปาปา ณ นครรัฐวาติกัน แลวไลเรียงตามสายลงมา โดยในสยามชวงรัชสมัย
พระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัว พระสังฆราชเรเน แปรรอส ประมุขมิสซังโรมันคาทอลิกแหงสยาม ถือ
เปนบุคคลที่มีบทบาทสําคัญในการบริหารเครือโรงเรียนคริสตคาทอลิก นอกจากบทบาทผูนําองคกรศาสนา
พระสังฆราชแปรรอสยังตองบริหารโรงเรียนคริสตในเครือหลายสิบแหงในฐานะผูจัดการโรงเรียนตาม
พระราชบัญญัติโรงเรียนราษฎร พ.ศ. 2461 เวนแตบางโรงเรียนที่ไดถายโอนความรับผิดชอบใหกับคณะ
บาทหลวงหรือคณะภคินีใหดูแลแยกไปเปนการเฉพาะ แตโรงเรียนที่แยกไปนี้ก็ยังอยูในกํากับดูแลของมิสซัง
โรมันคาทอลิกแหงสยาม การบริหารเชิงรวมศูนยแบบนี้มีขอดีที่เห็นไดชัดคือ ทุกโรงเรียนจะมีโครงสรางการบริ
หารและหลักสูตรการเรียนการสอนที่เปนแมแบบอยูแลว สามารถนําปรับมาใชกับโรงเรียนใหมไดทันที
นอกจากนี้ การมีโรงเรียนอยูในเครือมากมาย ก็สามารถโอนถายทรัพยากร โดยเฉพาะครูไปสูโรงเรียนใหม ๆ
ไดโดยสะดวก และดวยการเปนเครือโรงเรียนใหญ โรงเรียนคริสตคาทอลิกจึงมีพลังตอรองกับหนวยงาน
ราชการเพิ่มมากขึ้น
ในขณะที่โรงเรียนคริสตนิกายโปรแตสแตนท ที่ไมไดกลาวถึงมากนักในงานวิจัยนี้ จะมีรูปแบบการ
บริหารแตกตางออกไป สาเหตุหลักคือความหลากหลายในเรื่องประเทศตนทางและกลุมคณะยอยนิกายโป
รแตสแตนท เชน คณะเพรสไบทีเรียน คณะแบบติสต ฯลฯ ที่มีการบริหารในรูปแบบบอรด (board) ที่ให
โรงเรียนในเครือก็จะนอยมากเมื่อเปรียบเทียบกับโรงเรียนคาทอลิก ซ้ํายังแตกสายออกไปเปนหลายเครือ
โรงเรียน อันเทียบไมไดกับเอกภาพของกลุมโรงเรียนคาทอลิก
ทางฝงโรงเรียนจีนก็สะทอนความเขมแข็งของกลุมชาติพันธภาษาหรือชุมชนชาวจีนในละแวกโรงเรียน
ความสามัคคีดังกลาวจะแปรเปนทุนทรัพยหลอเลี้ยงใหโรงเรียนอยูรอดและเจริญรุงเรือง เนื่องจากรายไดสวน