Page 127 - kpi20889
P. 127
บทที่ 5 การวิเคราะหเปรียบเทียบการดําเนินงานของโรงเรียนคริสตและโรงเรียนจีน 116
โดยที่ขอมูลในตารางขางตนนี้ ไมไดรวมจํานวนโรงเรียนประชาบาลที่อยูในความรับผิดชอบของทองถิ่น จะเห็น
ไดวา เมื่อเปรียบเทียบระหวางโรงเรียนรัฐและโรงเรียนราษฎร จํานวนโรงเรียนราษฎรขยายตัวเพิ่มขึ้นเปน
เทาตัวภายในระยะเวลา 7 ป ขณะที่โรงเรียนรัฐปรับลดจํานวนลงถึงหนึ่งในหา ตามเหตุปจจัยการรัดเข็มขัด
ประหยัดงบประมาณภาครัฐ อันเปนผลตอเนื่องมาจากเงื่อนไขภาวะเศรษฐกิจและการคลังที่ย่ําแย สวน
ทางดานจํานวนนักเรียนโรงเรียนราษฎรก็เพิ่มขึ้นในสัดสวนใกลเคียงกับจํานวนโรงเรียนที่เพิ่มขึ้นในอัตราเทาตัว
ขณะที่จํานวนนักเรียนในโรงเรียนรัฐกลับเพิ่มขึ้นในอัตราไมมาก เมื่อเทียบกับจํานวนโรงเรียนรัฐที่ลดลงไป
ดังนั้น โรงเรียนราษฎรจึงเปนกลจักรสําคัญในการจัดการศึกษาของชาติ และถูกคาดหวังดานการ
ขยายโอกาสทางการศึกษา รวมไปถึงความชํานาญพิเศษ อยางเชน การสอนภาษาและการจัดการศึกษาวิชาชีพ
ที่สอดคลองกับบริบทพัฒนาชาติและการคาระหวางประเทศ ซึ่งภาระนี้ก็ตกอยูที่โรงเรียนคริสตและโรงเรียนจีน
ที่โดดเดนในเรื่องการสอนภาษาอังกฤษและภาษาจีน
หากจะกลาวถึงความสําคัญของภาษาอังกฤษกับภาษาจีนในสังคมไทยสมัยรัชกาลที่ 7 โดยจะเนนไปที่
ภาคธุรกิจ ขาวเปนสินคาออกสําคัญของสยามคิดเปนรอยละ 70-80 ของสินคาสงออกทั้งหมด มีชาวอังกฤษ
และชาวจีนเปนกลุมที่ทรงอิทธิพลในธุรกิจคาขาว เชนเดียวกับธุรกิจการเงินการธนาคาร อันถือเปนภาคที่กุม
ชะตาธุรกิจสมัยใหมของสยาม ก็มักจะเปนกลุมทุนอังกฤษและกลุมทุนจีน แมวาการสงออกโดยตรงไปยัง
อังกฤษหรือไปจีนจะมีไมมาก แตสินคาสงออกรอยละ 60 ก็มุงไปยังทาเรือของสิงคโปรและฮองกง สวนที่หมาย
ลําดับถัดมาก็ยังคงเปนทาเรืออาณานิคมของอังกฤษในภูมิภาคที่ปจจุบันเรียกวา เอเชียตะวันออกเฉียงใต
2
นอกจากนั้น สินคานําเขากวารอยละ 40 ก็มาจากอังกฤษ1 จากเหตุผลนี้ภาษาอังกฤษและภาษาจีนจึงนับไดวา
เปนเครื่องมือที่สยามใชติดตอคาขายกับโลกภายนอกที่สําคัญในยุคสมัยนั้น
ทางฝงโรงเรียนคริสต แรกเริ่มเดิมที โรงเรียนจะเปนสถานที่ที่มุงเผยแผศาสนาแกคนรุนใหม พรอม ๆ
กับรับใชชุมชนชาวคริสตคูขนานไปกับกิจกรรมทางศาสนาในโบสถ แตดวยความยากลําบากในการเผยแผ
ศาสนามาหลายสิบปก็ไมบรรลุเปาหมายในวงกวาง โรงเรียนคริสตจึงปรับตัวและจัดวางตําแหนงแหงที่ของ
ตนเองเสียใหม ขยับมาทําหนาที่สรางมาตรฐานทางวิชาการใหเปนเลิศ โดยเฉพาะการสอนภาษา ไมวาจะเปน
ภาษาอังกฤษหรือภาษาฝรั่งเศส ซึ่งความชํานาญการนี้เอง ลูกศิษยที่สําเร็จการศึกษาสามารถนําไปใชไดจริงใน
โลกการทํางานทั้งภาครัฐและเอกชน จริงอยูที่โรงเรียนคริสตจะชักจูงใหคนสยามเปลี่ยนศาสนาไมสําเร็จ แต
การที่นักเรียนไดสัมผัสรับรูศาสนาคริสตในโรงเรียนก็ถือวาเปนผลดี เพราะลดความรูสึกเปนปฏิปกษตอศาสนา
คริสตไปไดอีกทางหนึ่ง
ทางฟากโรงเรียนจีน ที่กอตั้งจากปณิธานที่จะใหการศึกษาในกลุมชาติพันธุภาษา อันไดแก จีนแตจิ๋ว
จีนแคะ จีนไหหลํา จีนกวางตุง จีนฮกเกี้ยน จีนกลาง เปนตน โดยโรงเรียนจีนยังอยูในกระแสการเฉลิมฉลอง
ปฏิวัติลมลางราชวงศของจีนไดสําเร็จ อันสืบเนื่องมาจากเหตุการณในประเทศจีนตั้งแตปลายรัชสมัย
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว รัชกาลที่ 5 ตามตอมาดวยกระแสชาตินิยมและคอมมิวนิสตที่เปน
2 เบนจามิน เอ. บัทสัน, อวสานสมบูรณาญาสิทธิราชยในสยาม, แปลโดย พรรณงาม เงาธรรมสาร และคณะ. พิมพ
ครั้งที่ 2 (กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการตําราสังคมศาสตรและมนุษยศาสตร, 2547), 124 - 125.