Page 78 - kpi20440
P. 78
KPI Congress 20th
78
2018
Thai Democracy on the Move
3.2 การร่างรัฐธรรมนูญในปี พ.ศ. 2558 กับบทยืนยันความหมาย หลักนิติรัฐ
ในนาม หลักนิติธรรม
ภายหลังการท�ารัฐประหารของคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ในบ่ายวันที่ 22 พฤษภาคม 2557
คณะรัฐประหารได้ออกค�าสั่งให้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 สิ้นสุดลง ยกเว้นหมวด 2
พระมหากษัตริย์ ย่อมเป็นการสิ้นสุดแห่งบทบัญญัติเกี่ยวกับหลักนิติธรรมในรัฐธรรมนูญไปด้วย อย่างไรก็ตาม
26
แนวคิดเรื่องหลักนิติธรรมยังคงได้รับการยอมรับและให้ความส�าคัญจากผู้จัดท�ารัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักร
ไทย (ฉบับชั่วคราว) พ.ศ. 2557 ซึ่งได้ก�าหนดให้มีการร่างรัฐธรรมนูญฉบับถาวรขึ้นต่อไป โดยในมาตรา 35 ของ
รัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราวได้มีการก�าหนด “กรอบการร่างรัฐธรรมนูญ” ขึ้นเป็นครั้งแรก โดยบัญญัติให้
“คณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญต้องจัดท�าร่างรัฐธรรมนูญให้ครอบคลุมเรื่องดังต่อไปนี้
...(6) กลไกที่มีประสิทธิภาพในการสร้างเสริมความเข้มแข็งของหลักนิติธรรม
และการสร้างเสริมคุณธรรม จริยธรรม และธรรมาภิบาลในทุกภาคส่วนและทุกระดับ”
หลังจากนั้น ได้มีการยกร่างรัฐธรรมนูญ โดยคณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ ได้จัดท�าร่างรัฐธรรมนูญ
ขึ้นเพื่อให้สภาปฏิรูปแห่งชาติลงมติ โดยเมื่อวันที่ 6 กันยายน 2558 สภาปฏิรูปแห่งชาติมีมติไม่รับร่างรัฐธรรมนูญ
ฉบับนี้ 135 เสียง ต่อ 105 เสียง งดออกเสียง 7 จึงท�าให้ร่างรัฐธรรมนูญฉบับนี้เป็นอันตกไป และมีการตั้ง
คณะกรรมการร่างธรรมนูญขึ้นมาด�าเนินการร่างรัฐธรรมนูญใหม่
แม้ร่างรัฐธรรมนูญฉบับดังกล่าวจะตกไปแล้วก็ตาม ก็มีข้อน่าสังเกตเกี่ยวกับความต่อเนื่องในความ
พยายามในการเสนอให้มีการบัญญัติหลักนิติธรรมไว้รัฐธรรมนูญอยู่ต่อไป โดยในร่างรัฐธรรมนูญ มาตรา 3
มีข้อความเช่นเดียวกับที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2550 ทุกประการ ที่ส�าคัญคือ
คณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญยังให้ความส�าคัญหลักนิติธรรมมากยิ่งขึ้น โดยมีการก�าหนดให้ในร่างรัฐธรรมนูญ
มีบทบัญญัติ ภาค 3 ว่าด้วย “หลักนิติธรรม ศาล และองค์กรตรวจสอบการใช้อ�านาจรัฐ” ขึ้น โดยในส่วนนี้
มาตรา 205 บัญญัติไว้ว่า
“หลักนิติธรรมอันเป็นรากฐานของรัฐธรรมนูญในระบอบประชาธิปไตย อย่างน้อย
มีหลักการพื้นฐานส�าคัญ ดังต่อไปนี้
เอกสารประกอบการประชุมกลุ่มย่อยที่ 1 26 ประกาศคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ฉบับที่ 5/2557 เรื่อง การสิ้นสุดชั่วคราวของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
(1) ความสูงสุดของรัฐธรรมนูญและกฎหมายเหนืออ�าเภอใจของบุคคล และการเคารพ
รัฐธรรมนูญและกฎหมายทั้งโดยรัฐและประชาชน
ลงวันที่ 26 พฤษภาคม 2557.