Page 56 - kpi18343
P. 56
กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการสร้างความปรองดอง
ก ร ณี ศึ ก ษ า ใ น ต่ า ง ป ร ะ เ ท ศ
กำหนดให้ประมุขแห่งรัฐแต่งตั้งโดยไม่ได้ระบุกระบวนการใดๆ ไว้เลยในบทบัญญัติ
เพียงแต่กำหนดคุณสมบัติอย่างกว้างๆเพื่อจะได้เป็นหลักให้ประมุขแห่งรัฐ ไม่ว่าจะ
เป็นประธานาธิบดี หรือพระมหากษัตริย์ ได้คำนึงถึงในการแต่งตั้งเท่านั้น หรือ
บางประเทศก็กำหนดรายละเอียดขั้นตอนการคัดเลือกผู้ที่จะดำรงตำแหน่งกรรมการ
ค้นหาความจริงอย่างละเอียด ตลอดจนอาจกำหนดให้มีการตั้งคณะกรรมการสรรหา
เพื่อคัดกรองคณะกรรมการก่อนที่จะส่งให้องค์กรที่มีอำนาจคัดเลือกกรรมการ
ได้คัดเลือกก่อนก็มี ทั้งนี้ เมื่อพิจารณาบทบัญญัติทั้งหลายของประเทศต่างๆ ที่กำหนด
เรื่องวิธีการได้มาซึ่งกรรมการค้นหาความจริงแล้ว สามารถสรุปได้ ดังนี้
- กรณีที่กำหนดชื่อของผู้ที่ได้รับเลือกเป็นกรรมการค้นหา
ความจริงไว้ในบทบัญญัติโดยตรง
บทบัญญัติว่าด้วยการสร้างความปรองดองในบางประเทศไม่ได้
กำหนดกระบวนการในการคัดเลือกกรรมการค้นหาความจริงไว้ หากแต่เป็นการระบุ
ชื่อของผู้ได้รับแต่งตั้งเป็นกรรมการค้นหาความจริงไว้ในบทบัญญัติเลย ซึ่งส่วนใหญ่
แล้ว ประเทศเหล่านี้จะกำหนดให้ประมุขของรัฐ ไม่ว่าจะเป็นประธานาธิบดี หรือ
พระมหากษัตริย์ เป็นผู้มีอำนาจแต่งตั้ง เช่น กรณีของกรรมการค้นหาความจริง
ในประเทศอูกันดา ประเทศชิลี ประเทศศรีลังกา ประเทศปานามา ประเทศเยอรมนี
เป็นต้น หรือในบางประเทศก็ปรากฏตำแหน่งของผู้ที่ได้รับการแต่งตั้ง ซึ่งก็สามารถ
บอกถึงที่มาที่ไปของผู้ที่ได้รับเลือกนั้นได้ ว่าผู้มีอำนาจคัดเลือกกรรมการค้นหา
ความจริงได้คัดเลือกบุคคลกลุ่มใด ที่มีความเชี่ยวชาญเรื่องใด มาเป็นกรรมการค้นหา
ความจริง เช่น กรณีของประเทศชาด ซึ่งเมื่อพิจารณาจากตำแหน่งที่ระบุไว้ท้ายชื่อ
กรรมการแล้ว ก็พบว่า กรรมการส่วนใหญ่เป็นตำรวจที่มีความเชี่ยวชาญในเรื่อง
การสืบสวนสอบสวนทั้งสิ้น
นอกจากนี้ บทบัญญัติของบางประเทศ นอกจากจะกำหนดชื่อ
ของผู้ที่ได้รับเลือกเป็นกรรมการแล้ว ก็ยังกำหนดคุณสมบัติอย่างกว้างๆ ไว้ด้วยว่าผู้ที่
จะได้รับเลือกเป็นกรรมการควรจะมีคุณสมบัติอย่างไร การระบุคุณสมบัติกว้างๆ เช่น
การระบุว่าผู้ที่จะได้รับเลือกเป็นกรรมการ จะต้องเป็นผู้ที่มีความสามารถด้าน
สิทธิมนุษยชน และเป็นผู้มีคุณธรรม หรือในกรณีประเทศโมร็อกโกก็กำหนดกว้างๆ
เช่นกันว่า ต้องการให้กรรมการเป็นผู้มีประสบการณ์ และกรรมการทั้งชุดจะต้องเป็น
ผู้มีความรู้ความเชี่ยวชาญในสาขาต่างๆ กัน นอกจากนี้ กรณีของประเทศโมร็อกโค
สถาบันพระปกเกล้า
7