Page 49 - kpi18343
P. 49
กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการสร้างความปรองดอง
ก ร ณี ศึ ก ษ า ใ น ต่ า ง ป ร ะ เ ท ศ
หรือรัฐบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญที่ 2013-53 ลงวันที่ 24 ธันวาคม 2013 ของ
ประเทศตูนีเซีย ระบุให้การค้นหาความจริงครอบคลุมช่วงเวลาตั้งแต่วันที่
1 กรกฎาคม 1955 จนถึงวันประกาศใช้รัฐบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญนี้ เป็นต้น
- การกำหนดลักษณะเหตุการณ์ หรือลักษณะความผิดที่มุ่งให้แสวงหา
ข้อเท็จจริง
การกำหนดขอบเขตโดยกำหนดลักษณะเหตุการณ์ความรุนแรง
(การละเมิดสิทธิมนุษยชน) หรือลักษณะความผิดที่มุ่งให้แสวงหาข้อเท็จจริงนั้น ก็มี
การกำหนดอยู่ในบทบัญญัติของทุกประเทศเช่นกัน หากแต่ลักษณะการกำหนดนั้น
จะแตกต่างกันไป ซึ่งมีทั้งเป็นการกำหนดโดยไม่ได้เขียนไว้แต่แรกว่าให้ครอบคลุมถึง
ข้อเท็จจริงเรื่องอะไร หากแต่เขียนไว้ในบทบัญญัติที่กำหนดเรื่องภารกิจของ
คณะกรรมการ ซึ่งเมื่ออ่านดูทั้งหมดแล้วก็จะพบขอบเขตของลักษณะเหตุการณ์ที่มุ่ง
ให้แสวงหาข้อเท็จจริง เช่น กรณีของประเทศอูกันดาที่กำหนดให้มีการจัดตั้ง
คณะกรรมการค้นหาความจริงเมื่อ ค.ศ. 1974 และกำหนดภารกิจของคณะกรรมการ
ซึ่งเมื่ออ่านภารกิจทั้งหมดแล้ว จะพบว่า การค้นหาความจริงของคณะกรรมการ
มีขอบเขตเพียงแค่กรณีที่บุคคลหายสาบสูญเท่านั้น ไม่ว่าจะเป็นการหายสาบสูญโดย
ไม่ได้ข่าวคราวอีก หรือเป็นการสาบสูญและสันนิษฐานได้ว่าอาจจะอยู่นอกประเทศ
โดยให้คณะกรรมการระบุให้ได้ว่ามีผู้ใดบ้างที่สาบสูญ และอยู่ในสภาพใด (เสียชีวิต/
ยังมีชีวิตอยู่) เป็นต้น
ในบางกรณี ก็มีการกำหนดในลักษณะที่เป็นการสร้างคำนิยาม เช่น
กรณีของประเทศชิลี ใน ค.ศ. 1990 ได้กำหนดให้มีการค้นหาความจริงในเรื่อง
“การละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรง” (Serious Human Rights Violations)
และมีการนิยามว่า การกระทำที่ถือเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรง ได้แก่
การหายสาบสูญหลังจากถูกจับกุม การถูกประหารชีวิต หรือการถูกทรมานจนถึงแก่
ความตาย และให้คณะกรรมการค้นหาความจริงในเรื่องเหล่านี้เท่านั้น (เท่ากับว่า
ถ้าหากเป็นกรณีที่ถูกทรมาน แต่ไม่ถึงแก่ความตาย เพียงแต่ได้รับความเสียหาย
จะไม่อยู่ในขอบเขตนี้)
เช่นเดียวกับกรณีของประเทศแอฟริกาใต้ ซึ่งกำหนดให้มีการค้นหา
ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับ “การละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรง” (แต่ในรัฐบัญญัติของ
สถาบันพระปกเกล้า
0