Page 45 - kpi18343

กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการสร้างความปรองดอง
ก ร ณี ศึ ก ษ า ใ น ต่ า ง ป ร ะ เ ท ศ

ทั้งนี้ การตั้งคณะกรรมการที่เกิดขึ้นในลักษณะนี้อาจทำให้องค์ประกอบใน

คณะกรรมการมีกรรมการที่ไม่ใช่คนที่ถือสัญชาติในประเทศที่เกิดความขัดแย้ง เช่น
กรณีของประเทศเอลซัลวาดอ หรือประเทศกัวเตมาลา หรืออาจมีกรรมการที่มาจาก
การคัดเลือกโดยองค์กรระหว่างประเทศ เช่น กรณีของประเทศติมอร์ตะวันออก

เป็นต้น ซึ่งรายละเอียดส่วนนี้จะกล่าวถึงในเรื่องขององค์ประกอบคณะกรรมการ

- การบัญญัติในรัฐธรรมนูญ

บางประเทศได้บัญญัติหมวดว่าด้วยการสร้างความปรองดองไว้เป็น
การเฉพาะในรัฐธรรมนูญซึ่งมีความแตกต่างกัน ดังนี้

หนึ่ง กรณีที่มีการสร้างความปรองดองมาก่อนบัญญัติในรัฐธรรมนูญ

อย่างเช่น รัฐธรรมนูญประเทศบุรุนดี ค.ศ. 2005 และรัฐธรรมนูญประเทศรวันดา
ค.ศ. 2003 ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม ค.ศ. 2010 ซึ่งรัฐธรรมนูญทั้งสองฉบับนี้มีลักษณะ
คล้ายกัน คือ กำหนดให้มีคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยความสมานฉันท์และความ
ปรองดอง (National Unity and Reconciliation Commission) ซึ่งจะกลายเป็น

องค์กรที่มีอยู่อย่างถาวร มิใช่เป็นคณะกรรมการที่มีวาระ เนื่องจากทั้งสองประเทศ
ได้ผ่านความขัดแย้งรุนแรงที่มีการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์มาแล้ว และได้มีการตั้งคณะกรรมการ

แสวงหาข้อเท็จจริงและผ่านกระบวนการปรองดองมาแล้ว หากแต่มีการตั้ง
คณะกรรมการดังกล่าวในรัฐธรรมนูญขึ้นเพื่อส่งเสริมบรรยากาศความปรองดอง
ในประเทศให้คงอยู่ตลอดไป อย่างไรก็ตาม คณะกรรมการทั้งสองประเทศนี้อาจมี
ความแตกต่างกันอยู่บ้าง กล่าวคือ ในกรณีของประเทศบุรุนดีนั้น รัฐธรรมนูญกำหนด

ให้มีลักษณะเป็น “องค์กรที่ปรึกษา” ซึ่งมีหน้าที่ให้คำปรึกษาแก่ประธานาธิบดี
8
ในเรื่องเกี่ยวกับการสร้างบรรยากาศปรองดอง ส่วนกรณีของประเทศรวันดานั้น
รัฐธรรมนูญกำหนดไว้กว้างๆรับรองความเป็นอิสระของคณะกรรมการ และกำหนด

ให้คณะกรรมการมีหน้าที่ต้องทำรายงานเสนอต่อประธานาธิบดีและวุฒิสภาเป็น
ประจำทุกปี ส่วนรายละเอียดที่เหลือ รัฐธรรมนูญกำหนดให้ต้องมีการบัญญัติ
กฎหมายต่อไป 9

8 Constitution of Burundi 2005, article 269-273
9 Constitution of Rwanda 2003 (Revision 2010), article 178

สถาบันพระปกเกล้า