Page 41 - kpi18343
P. 41
กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการสร้างความปรองดอง
ก ร ณี ศึ ก ษ า ใ น ต่ า ง ป ร ะ เ ท ศ
ค้นหาความจริงและสร้างความปรองดอง โดยในส่วนแรกจะขอกล่าวถึง (1) การตรา
บทบัญญัติที่เกี่ยวข้องกับการจัดตั้งคณะกรรมการ จากนั้น จะขอกล่าวถึง
(2) รายละเอียดในบทบัญญัติของต่างประเทศ ซึ่งมีประเทศต่างๆ เคยตราบทบัญญัติ
ลักษณะนี้มีแล้วทั้งสิ้นกว่า 40 ประเทศ และมีรายละเอียดแตกต่างกันไป
1 การตราบทบัญญัติที่เกี่ยวข้องกับการจัดตั้ง
คณะกรรมการค้นหาความจริงเพื่อเสริมสร้าง
ความปรองดอง
ตั้งแต่ช่วงปลายศตวรรษที่ 20 เป็นต้นมา หลายประเทศโดยเฉพาะอย่างยิ่ง
ประเทศที่ได้รับเอกราชจากประเทศเจ้าของอาณานิคม อย่างเช่น ประเทศต่างๆ ใน
ทวีปแอฟริกาใต้ หรือในทวีปอเมริกาใต้บางประเทศ ก็ประสบปัญหาความขัดแย้ง
ภายในประเทศเนื่องมาจากสาเหตุต่างๆกันและในไปสู่ปัญหาความรุนแรงที่ก่อให้เกิด
การกระทำอันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนมากมาย และในท้ายที่สุด เพื่อสร้างความ
ปรองดองให้เกิดขึ้น หลายประเทศก็เลือกที่จะจัดตั้งคณะกรรมการเพื่อทำหน้าที่
ดำเนินกระบวนการสร้างความปรองดอง ในส่วนนี้ จะขอกล่าวถึงประเด็นต่างๆ
ที่สำคัญ ได้แก่ (1.1) ความจำเป็นในการตราบทบัญญัติเพื่อจัดตั้งคณะกรรมการ และ
(1.2) รูปแบบในการตราบทบัญญัติเพื่อจัดตั้งคณะกรรมการ
1.1 ความจำเป็นในการตราบทบัญญัติเพื่อจัดตั้งคณะกรรมการ
ค้นหาความจริงเพื่อเสริมสร้างความปรองดอง
แม้ว่าหลายๆ ประเทศส่วนใหญ่จะมีการจัดตั้งคณะกรรมการค้นหาความจริง
และเสริมสร้างความปรองดองด้วยการบัญญัติเป็นบทบัญญัติรูปแบบต่างๆ ก็ตาม
แต่ก็มีบางประเทศที่จัดตั้งคณะกรรมการโดยไม่มีการตราบทบัญญัติ เช่น การจัดตั้ง
คณะกรรมการที่ใช้ชื่อเรียกว่า “Nunca Mais” ในประเทศบราซิล ค.ศ. 1979
ซึ่งประกอบด้วยกรรมการประมาณ 35 คน ทำหน้าที่สอบสวนข้อเท็จจริงโดยมี
กรรมการเพียง 2 คนเท่านั้นที่เปิดเผยชื่อ ส่วนชื่อกรรมการที่เหลือนั้นถูกปิดเป็น
ความลับ ทั้งนี้ การดำเนินโครงการดังกล่าวเป็นไปอย่างไม่เป็นทางการ (unofficial)
ด้วยเหตุนี้ จึงไม่มีการกำหนดขอบเขตอำนาจหน้าที่ที่ชัดเจน แต่ก็มีการตีพิมพ์
สถาบันพระปกเกล้า
2