Page 523 - kpi17073

522 การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 16

เป็นทุนทางสังคมทุกคนจะต้องมีความตระหนักถึงสิทธิและหน้าที่ของคามเป็นพลเมืองแห่งรัฐของ
ตนเอง และเมื่อมีความตระหนักแล้วก็จะต้องทำตามสิ่งที่ตนเองตระหนักนั้น รวมทั้งไม่ทำตัวเป็น

“ชาวบ้านตาดำๆ” ที่เลื่อมใสในเผด็จการอำนาจนิยมที่พยายามเข้ามาครอบงำทั้งทางตรงและทาง
อ้อม และไม่ทำตัวเป็นผู้ขอรอรับความช่วยเหลือเพียงอย่างเดียว แต่จะต้องเป็นพลเมืองที่มีความ
รุกเร้า (Active Citizen) ในการดำเนินชีวิตทุกขณะ โดยการสร้างเครือข่ายเพื่อเกิดทุนทางสังคม

นี้ไม่ควรมีการนำประเด็นการแบ่งแยกชนชั้นหรือสถานะทางเศรษฐกิจเข้ามาเกี่ยวข้อง แต่ควรมี
การรวมกลุ่มกันตามแนวคิดแบบภราดรภาพ คือ ถือว่าทุกคนมีฐานะเป็นพลเมืองในรัฐเช่น

เดียวกัน ซึ่งหากเป็นเช่นนี้แล้ว ก็จะทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนประสบการณ์และความคิดซึ่งกันและ
กันได้ เป็นการ “รู้เขา-รู้เรา” (กฤษฎา แก้วเกลี้ยง 2553, น.151) และขจัดช่องว่างทางความรู้สึก
ระหว่างบุคคลที่มีความแตกต่างกันออกไปได้ จนก่อเกิดความเชื่อมแน่นทางสังคม (Social

Cohesion) ทางสังคมขึ้นภายในกลุ่ม ดังแผนภาพต่อไปนี้

แผนภาพที่ 1 ทุนทางสังคมและความเป็นพลเมืองกับการปกครองระบอบประชาธิปไตย
นภาพที่ ทุนทางสังคม ละความเป นพลเมืองกับการปกครองระบอบประชาธิปไตย

ภรา รภาพ สิทธิ

ระบอบการปกครองแบบประชาธิปไตย

ทุนทางสังคม ความ ป นพล ม อง

วัฒนธรรมแบบประชาธิปไตย

เสรีภาพ
นาที่

จาก นภาพ างตน จะเ นไ วา ทุนทางสังคม ละความเป นพลเมืองนั นเป นสิ่งที่สงเสริม ่งกัน ละกัน
จากแผนภาพข้างต้น จะเห็นได้ว่า ทุนทางสังคมและความเป็นพลเมืองนั้นเป็นสิ่งที่ส่งเสริม
เพื่อใ เกิ การปกครองระบอบประชาธิปไตยที่มีประสิทธิภาพ ังที่ไ กลาวไป ลว างตน ยความสัมพันธระ วาง
ซึ่งกันและกันเพื่อให้เกิดการปกครองระบอบประชาธิปไตยที่มีประสิทธิภาพ ดังที่ได้กล่าวไปแล้ว
ทุนทางสังคม ละความเป นพลเมืองนั นมีวั นธรรม บบประชาธิปไตย อตาง คอยค ําจุนอยูเพื่อใ เกิ การปกครอง
ข้างต้น โดยความสัมพันธ์ระหว่างทุนทางสังคมและความเป็นพลเมืองนั้นมีวัฒนธรรมแบบ
ระบอบประชาธิปไตยที่มีประสิทธิภาพ ย ลักการสําคัญ องระบอบการปกครอง บบประชาธิปไตยนั น
ประชาธิปไตยข้อต่างๆ คอยค้ำจุนอยู่เพื่อให้เกิดการปกครองระบอบประชาธิปไตยที่มีประสิทธิภาพ
ประกอบ วยสิทธิ นาที่ เสรีภาพ ละภรา รภาพ ที่ประชาชนพ งมีพ งไ  ยการที่ระบอบการปกครอง บบ
โดยหลักการสำคัญของระบอบการปกครองแบบประชาธิปไตยนั้นประกอบด้วยสิทธิ หน้าที่
ประชาธิปไตยจะสัม ทธิ ลอันพ งประสงคไ นั น ประชาชนยอมตองมีความตระ นัก ง ลักการสําคัญทั ง
เสรีภาพ และภราดรภาพ ที่ประชาชนพึงมีพึงได้ โดยการที่ระบอบการปกครองแบบประชาธิปไตย
ประการ ละปฏิบัติตาม ลักการเ ลานั นอยางเครงครั เพื่อใ เกิ ความเป นระเบียบเรียบรอยในภาพรวม อันจะ
จะสัมฤทธิ์ผลอันพึงประสงค์ได้นั้น ประชาชนย่อมต้องมีความตระหนักถึงหลักการสำคัญทั้ง
เกื อกูลใ เกิ ทุนทางสังคม ละความเป นพลเมืองที่เ ม งตอไปบนพื นฐาน องการมีวั นธรรม บบประชาธิปไตย
4 ประการ และปฏิบัติตามหลักการเหล่านั้นอย่างเคร่งครัด เพื่อให้เกิดความเป็นระเบียบ
ใน มูประชาชน
เรียบร้อยในภาพรวม อันจะเกื้อกูลให้เกิดทุนทางสังคมและความเป็นพลเมืองที่เข้มแข็งต่อไปบน
การประชุมกลุ่มย่อยที่ 5 พื้นฐานของการมีวัฒนธรรมแบบประชาธิปไตยในหมู่ประชาชน

ความ ป นพล ม องกับการมีสวนรวมทางการ ม อง นทุกระดับ

สํา รับความเป นพลเมืองนั น นอกจากจะสามาร นําไปเชื่อม ยงกับประเ นทุนทางสังคมเพื่อสรางระบอบ

การปกครอง บบประชาธิปไตยใ มีประสิทธิภาพไ  ลว ยังสามาร นําไปมองรวมกับวิธีการสําคัญที่ ูกกํา น ไว
ในการปกครองระบอบประชาธิปไตยไ  วย นั่นคือ การมีสวนรวมทางการเมือง องประชาชน ่งการมีสวนรวมนี
ือเป นเครื่องมือ ลักที่ประชาชนจะไ ใชอํานาจอธิปไตยตามรัฐธรรมนูญในการรวมกันกํา น อนาคต องประเทศ

วาจะเ ิน นาอยางไรตอไป ย วิลว ี บุรีกุล 25 ไ ชี ใ เ น งกระบวนการมีสวนรวมไว ังนี

10