Page 518 - kpi17073
P. 518
การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 16 517
เพื่อผลประโยชน์ของตนเองเพียงอย่างเดียว โดยที่ไม่สนใจความเดือดร้อนของคนส่วนรวม เช่น
การชุมนุมที่ก้าวล้ำเส้นของการชุมนุมโดยสงบสันติตามเจตนารมณ์ของการปกครองระบอบ
ประชาธิปไตย การบุกรุกพื้นที่ป่า การทุจริตคอรัปชั่นอย่างเป็นวงกว้าง การเอื้อประโยชน์ให้กับ
พวกพ้อง ฯลฯ ซึ่งคนจำนวนนี้ประกอบไปด้วยคนหลากหลายสาขาอาชีพ ไม่เพียงแต่เฉพาะ
นักการเมือง แต่ยังรวมไปถึงประชาชนทั่วไปด้วย และนอกจากปัญหาเกี่ยวกับความรับผิดชอบ
ขนาดใหญ่แล้ว ในชีวิตประจำวันของคนทั่วไปเอง ก็นับว่า เราจำเป็นต้องมีการปลูกฝังเกี่ยวกับ
ความรับผิดชอบให้กับบุคคลด้วย เนื่องจากบางครั้ง บุคคลอาจจะมีการกระทำในสิ่งไร้ความ
รับผิดชอบออกไปโดยไม่ได้ตระหนัก โดยหากบุคคลหลายๆคนกระทำพฤติกรรมที่ไร้ความ
รับผิดชอบกันเป็นจำนวนมากแล้ว ก็ย่อมทำให้เกิดความเสียหายต่อสังคมส่วนรวมได้
2. ศักยภาพ สื่อให้เห็นถึงการที่บุคคลตระหนักถึงความรู้ความสามารถในการกระทำ
สิ่งต่างๆ ด้วยตนเองบนพื้นฐานของการมีความรับผิดชอบ โดยเมื่อวิเคราะห์เชื่อมโยงกับหลักของ
การปกครองระบอบประชาธิปไตยแล้ว กล่าวได้ว่า คุณสมบัติของการเป็นพลเมืองที่ดีนั้น บุคคล
จำเป็นจะต้องมีการตระหนักว่า ตนเองมีความสามารถที่จะพัฒนาตนเองและพัฒนาสังคมให้เกิด
ความเจริญขึ้นได้ มิใช่รอคอยแต่ผู้มีอำนาจในการเข้ามาทำการพัฒนา เพราะหากเป็นเช่นนั้น
ก็เท่ากับว่า การปกครองระบอบประชาธิปไตย ไม่ได้ส่งเสริมให้เกิดการปกครองของประชาชน
โดยประชาชน และเพื่อประชาชนอย่างแท้จริง เนื่องจากการรอคอยให้ผู้มีอำนาจมาช่วยเหลือเพียง
อย่างเดียวนั้น เท่ากับการที่ประชาชนยอมยกอำนาจอธิปไตยที่ตนเองมีอยู่ให้กับคนกลุ่มน้อยโดย
สิ้นเชิง อันจะส่งผลให้เกิดระบอบการปกครองโดยคนกลุ่มน้อยขึ้น ไม่ว่าจะเป็นคณาธิปไตย
ธนาธิปไตย อภิชนาธิปไตย หรือแม้แต่เผด็จการทั้งทางตรงและทางอ้อม
ในปัจจุบัน กล่าวได้ว่า จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมีการมีการสร้างความตระหนักใน
ศักยภาพของตนเองให้กับประชาชนไทย เนื่องจากความไม่ตระหนักในความสามารถในการพัฒนา
ตนเองนี้ ทำให้ประชาชนยอมรับวิถีทางใดๆที่ไม่เป็นไปตามหลักการของประชาธิปไตย เพื่อให้
ตนเองได้ประโยชน์ ซึ่งการยอมรับดังกล่าว แม้ว่าในระยะสั้น จะทำให้บุคคลสำเร็จประโยชน์ได้ใน
ระยะเวลาที่รวดเร็ว แต่ในระยะยาวนั้น การเป็นผู้ขอรอรับเช่นนี้ ย่อมเป็นการทำลายระบอบ
ประชาธิปไตยในภาพรวม เพราะประชาชนจะต้องยอมทำตามผู้มีอำนาจเพียงอย่างเดียว ส่งผลให้
ถูกชี้นำและถูกควบคุมทางความคิดอย่างเบ็ดเสร็จได้ง่าย
3. อำนาจ นับเป็นเรื่องที่สืบเนื่องจากประเด็นศักยภาพ โดยอำนาจเป็นเรื่องของการที่
บุคคลมีความตระหนักว่า ตนเองมีอำนาจอธิปไตยตามระบอบการปกครองแบบประชาธิปไตย
และสามารถใช้อำนาจที่มีอยู่นั้นสร้างสรรค์ประชาธิปไตยให้เจริญขึ้นได้ผ่านช่องทางต่างๆ ที่ถูก
กำหนดไว้ในรัฐธรรมนูญ เช่น การใช้สิทธิเลือกตั้ง การตรวจสอบ การถอดถอน การชุมนุมโดย
สงบ ฯลฯ ซึ่งปัญหาเกี่ยวกับการใช้อำนาจตามระบอบประชาธิปไตยของประชาชนไทยที่ผ่านมา
กล่าวได้ว่า มีอยู่ด้วยกัน 2 ปัญหาหลัก ปัญหาแรกก็คือ การที่ประชาชนจำนวนหนึ่งไม่มีความ
ตระหนักในอำนาจอธิปไตยที่ตนเองมีอยู่ จึงหันไปนิยมผู้มีอำนาจ โดยเฉพาะกลุ่มผู้มีอิทธิพล
และแก๊งมาเฟียต่างๆ จนเกิดวัฒนธรรมแห่งการพึ่งพิงขึ้น ซึ่งระบบดังกล่าว แน่นอนว่าเป็นระบบ การประชุมกลุ่มย่อยที่ 5
ที่ขัดกับหลักการแห่งประชาธิปไตย เพราะเป็นการที่บุคคลกลุ่มเล็กๆ สถาปนาอำนาจขึ้นจากความ