Page 140 - kpi17073

การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 16 139

ประเทศคีร์กีซสถาน หลังจากที่ศาลรัฐธรรมนูญของคีร์กีซสถานได้วินิจฉัยให้กฎหมายสำคัญของ
ฝ่ายรัฐบาลตกไปถึงสองฉบับ ต่อมาในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 2010 ประชาชนลงประชามติเห็นชอบ

16
ในรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ที่ให้ยุบเลิกศาลรัฐธรรมนูญ ซึ่งเป็นสิ่งที่แสดงให้เห็นว่า ประชาชนนั้น
เป็นเจ้าของอำนาจอธิปไตย และอำนาจสถาปนาหรือก่อตั้งองค์กรทางการเมืองอย่างแท้จริง ดังนั้น
การใช้อำนาจรัฐใดๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งอำนาจที่เกี่ยวข้องกับปัญหาในทางการเมือง ความชอบธรรม

และการยอมรับจากประชาชนนั้นเป็นปัจจัยสำคัญอันหลีกเลี่ยงเสียไม่ได้

นอกจากนี้ ยังปรากฏว่าการที่รัฐธรรมนูญกำหนดช่องทางให้ฝ่ายสมาชิกรัฐสภาสามารถ
เสนอคำร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญได้ง่ายเกินไป ก็ปรากฏว่า ในช่วงปี พ.ศ. 2554 ถึง พ.ศ. 2557
สมาชิกพรรคฝ่ายค้าน หรือสมาชิกรัฐสภาฝ่ายตรงข้ามกับรัฐบาลได้ใช้ช่องทางการตรวจสอบของ

ศาลรัฐธรรมนูญในการตรวจสอบกฎหมายสำคัญๆ ที่ทางรัฐบาลเสนอหลายฉบับ รวมทั้งใช้สิทธิ
เสนอคำร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญในแทบทุกเรื่องที่เป็นการใช้อำนาจของฝ่ายรัฐบาล เช่น ร่าง

พระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปี หรือร่างพระราชบัญญัติให้อำนาจกระทรวงการคลัง
กู้เงินเพื่อการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านคมนาคมขนส่งของประเทศ พ.ศ. .... (กฎหมายเงินกู้
สองล้านล้าน) ซึ่งเมื่อพิจารณาจากบุคคลผู้ใช้สิทธิ หรือริเริ่มใช้สิทธิเสนอชื่อต่อศาลรัฐธรรมนูญ

จะสังเกตพบว่าเป็นบุคคลกลุ่มเดิมๆ ซึ่งแม้การใช้สิทธิเสนอคำร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญอาจจะเป็น
17
ช่องทางหนึ่งในการตรวจสอบของเสียงข้างน้อย แต่ถ้าหากช่องทางนั้นสามารถเข้าถึงหรือใช้สิทธิได้

ง่ายเกินไป ก็อาจจะกลายเป็นดาบสองคมในการสกัดขัดขวางการทำงานของฝ่ายรัฐบาลก็ได้

4. ข้อเสนอแนะเกี่ยวกับอำนาจหน้าที่ของศาลรัฐธรรมนูญเพื่อ

การพิทักษ์รัฐธรรมนูญภายใต้ดุลยภาพทางการเมือง

ผู้เขียนมีความเห็น จากการศึกษาวิจัยว่า หากจะธำรงศาลรัฐธรรมนูญไว้ในระบบกฎหมาย
และการเมืองการปกครองไทยแล้ว อาจจำเป็นที่จะต้องลดอำนาจบางประการของศาลรัฐธรรมนูญลง

เพื่อหลีกเลี่ยงมิให้ศาลรัฐธรรมนูญเป็นองค์กรที่เข้าปะทะหรืออยู่คนละฝ่ายกับฝ่ายประชาชนเสียง
ข้างมาก รวมถึงเพื่อมิให้กลายเป็นช่องทางในการเป็นตัวเลือกเพื่อคัดง้างกับฝ่ายรัฐบาลที่มีที่มา

จากเสียงข้างมากของประชาชนจนเกินไป และในเมื่อศาลรัฐธรรมนูญนั้นมีบทบาทที่ดีเด่นในการ
คุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของประชาชนผ่านการตรวจสอบความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของ
กฎหมายแล้ว ก็สมควรที่จะถือว่าอำนาจดังกล่าวเป็นอำนาจหน้าที่หลัก โดยปรับปรุงให้มีความ

เหมาะสมชัดเจนยิ่งขึ้นในการเป็นองค์กรผู้พิทักษ์รัฐธรรมนูญและสิทธิเสรีภาพของประชาชน และ
ทบทวนลดอำนาจหน้าที่ในอันที่จะเกี่ยวข้องกับความขัดแย้งทางการเมือง หรืออาจก่อความขัดแย้ง

ทางการเมือง ดังนี้

16 BBC. Q&A: Kyrgyzstan referendum. http://www.bbc.com/news/10405546

17 จากข้อสังเกตที่พบในคำวินิจฉัยและคำสั่งศาลรัฐธรรมนูญในช่วงเวลาดังกล่าว พบว่า ถ้าผู้เสนอหรือริเริ่มเสนอ
คำร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญเป็น สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร จะได้แก่กลุ่มของนายวิรัตน์ กัลยาศิริ หากผู้ริเริ่มเป็น
สมาชิกวุฒิสภา จะได้กลุ่มของพลเอกสมเจตน์ บุญถนอม และนายไพบูลย์ นิติตะวัน ดูได้จาก คำวินิจฉัยศาล การประชุมกลุ่มย่อยที่ 1
รัฐธรรมนูญที่ 18-22/2555 ที่ 14/2556 ที่ 15-18/2556 ที่ 1/2557 และ ที่ 3-4/2557 เป็นต้น นอกจากนี้ก็ยังมี
ปรากฎในคำสั่งคำร้องศาลรัฐธรรมนูญในเรื่องอื่นๆ ที่ศาลไม่รับวินิจฉัยอีกเป็นจำนวนมาก